Drzwi na dobre wejście

Przyciągają wzrok gości i przechodniów. Dlatego warto zadbać o to, aby skutecznie nas chroniły i były piękne.

Drzwi to często najważniejszy element elewacji wejściowej. Ich położenie, kształt i wielkość mogą decydować o urodzie domu. Są – zamierzoną lub nie – informacją o mieszkańcach, ich stosunku do toczącego się wokół domu życia, przechodzących obok ludzi. Ich wybór świadczy o naszym guście, ale także o obawach i lękach. Nawet zamknięte, mogą wyglądem sygnalizować otwartość albo dystans wobec świata i ludzi.

Drzwi wejściowe to wizytówka domu. Autor: Andrzej Szandomirski		Drzwi powinny odpowiadać stylowi domu. Te są ozdobne, przykuwają uwagę i podkreślają symetrię kompozycji. Autor: Tomasz Myśluk		Drzwi dyskretnie umieszczone z boku pozostają w zgodzie z prostą, nowoczesną formą domu. Autor: Andrzej Szandomirski

Dom i drzwi

Styl domu tworzą nie tylko jego forma, proporcje, kształt dachu, ale także detale, okna i drzwi. Na ogół siła architektury tkwi w jej estetycznej spójności, stylistycznej jednorodności. Dlatego zwykle forma drzwi jest podporządkowana stylowi domu. To gwarantuje dobry efekt.
Wygląd drzwi prawie zawsze wywołuje skojarzenia. Dwuskrzydłowe wejście z wieńczącym je półkolistym świetlikiem będzie postrzegane jako fragment pałacu czy dworu. Niskie, drewniane, pokryte siermiężnym ornamentem z góralskiego wzornika – jako wejście do podhalańskiej chałupy.
Drzwi dwuskrzydłowe położone centralnie na frontowej ścianie sugerują klasyczny, symetryczny plan wnętrza. Są jednak domy, na przykład modernistyczne wille, w których kompozycja bryły i elewacji wyznacza miejsce dla drzwi z boku lub w narożniku domu. Wtedy najczęściej wybiera się drzwi proste, jednoskrzydłowe lub dwuskrzydłowe niesymetryczne. Bywa również, że drzwi wejściowe są osadzone w ścianie bocznej, mniej widoczne, osłonięte, skromniejsze.

Kształt. Jest niezwykle ważny dla zaakcentowania wejścia. Może podkreślać styl domu. Drzwi proste pełne, bez zdobień lub z dużymi płaszczyznami szklanymi zapraszają do domów nowoczesnych, ascetycznych. Rozbudowane, zdobione dwuskrzydłowe odwołują się do stylu dworkowego.
Często drzwi są jedynie elementem kompozycji wejściowej, na którą składają się także kolumny i tympanon ganku, schody z balustradami, a nawet cień rzucany na drzwi przez zadaszenie. Kształt wejścia można wzbogacić świetlikami wokół drzwi. Domy o rozległych, szerokich elewacjach lubią dwuskrzydłowe drzwi, często dodatkowo poszerzane przez boczne naświetla. Bliźniaki, domy szeregowe czy nawet wolno stojące domy o wąskich frontach mają najczęściej wąską strefę wejścia, co z góry narzuca drzwi jednoskrzydłowe.

Drzwi wejściowe dopasowane kształtem i kolorem do wszystkich elementów elewacji tworzą spójny, przyjazny obraz domu. Autor: Tomasz Myśluk		Nie zawsze są wyeksponowane. Jednak nawet wtedy, gdy wejście do domu jest dyskretne, wygląd drzwi jest bardzo ważny. Autor: Andrzej Szandomirski		Kształt drzwi góralskiego domu sprawia, że są one doskonale widoczne, choć od ścian nie odróżnia ich ani kolor, ani materiał. Autor: Andrzej Szandomirski

Barwa. Drzwi, okna i towarzyszące im detale – okiennice, balustrady schodów i balkonów – mogą być elementami kolorystycznej kompozycji elewacji. Dzięki jednolitej barwie stolarki drzwi i okien można stworzyć na niej wyrazisty rysunek otworów. Jest to rozwiązanie proste i popularne, najczęściej dające dobry efekt. Warto też pamiętać o tym, że jasne drzwi sprawiają wrażenie lekkich, a ciemne wydają się masywne i ciężkie.
Drzwi białe lub jasne wtapiają się w elewacje, są najczęściej elementem oszczędnej, ascetycznej architektury. Wzbogacając je o świetliki, wyeksponujemy błyszczące szyby.
Drzwi drewniane w naturalnym kolorze są rozwiązaniem bezpiecznym – zawsze wyglądają dobrze. Ciemne dominują w elewacji, ich zdecydowana barwa może podkreślić piękny rysunek drewna czy układ płycin.
Przy wyborze koloru oprócz osobistych upodobań trzeba wziąć pod uwagę także barwy otoczenia. Ma to duże znaczenie na przykład na osiedlu domów szeregowych. Kakofonia barw, o którą nietrudno w takiej sytuacji, może być irytująca. Zwolennicy pełnej harmonii kolorystycznej wezmą pod uwagę także żywe sąsiedztwo domu – ogród, las, łąkę.

Drzwi jednoskrzydłowe poszerzone o boczne naświetla, które nawiązują kształtem do okien. Autor: Anna Wrońska		Jasne, lekkie drzwi wraz z oknami, szarymi obramieniami, słupami i ogrodzeniem tworzą spójną, utrzymaną w tej samej tonacji kompozycję. Autor: Anna Wrońska		Intensywna barwa drzwi pozwala na stworzenie indywidualnego, charakterystycznego wejścia. Autor: Grzegorz Otwinowski

Przeszklenia. Niewątpliwą ozdobą drzwi wejściowych są przeszklenia – otwory w skrzydle lub sąsiadujące z drzwiami naświetla. Dzięki nim drzwi sprawiają wrażenie lżejszych, bardziej delikatnych.
Przeszklenia otwierają dom na otoczenie i oświetlają wiatrołap lub hol. Robi się je z szyb podwójnych, potrójnych lub zespolonych.
Szkło może być gładkie lub ornamentowe, kolorowe lub witrażowe. Ciekawy witraż wykonany według indywidualnego projektu może nadać drzwiom niepowtarzalny, charakterystyczny wygląd.
W przeszkleniach o dużej powierzchni, w drzwiach antywłamaniowych stosuje się szkło hartowane, odporne na uderzenia. Wiele firm proponuje drzwi z przeszkleniami z szyb kulo-, a nawet ognioodpornych. Stosuje się też szkło weneckie, które przepuszcza światło, lecz nie pozwala zajrzeć do wnętrza.

Dwuskrzydłowe drewniane drzwi pasują do reprezentacyjnego charakteru wejścia. Autor: Andrzej Szandomirski		Proste jednoskrzydłowe drzwi wtapiają się w jasną elewację domu. Autor: Andrzej Szandomirski

Drzwi wygodne

Wymiary. Zgodnie z normą szerokość drzwi wejściowych w świetle ościeżnic wynosi minimum 90 cm. Ta wielkość zapewnia bezpieczne przejście, a także umożliwia przejazd osoby na wózku. Skrzydło główne nie może mieć mniej niż 90 cm – także wtedy, gdy poszerza się otwór wejścia, dodając drugie skrzydło. Drugie, węższe skrzydło przy typowych drzwiach dwuskrzydłowych daje możliwość poszerzenia wejścia do mniej więcej 1,2 m. Taki podział tworzy proporcje szerokości skrzydeł 1:3 i gwarantuje dobry efekt wizualny. W rezydencjach często stosuje się symetryczne drzwi dwuskrzydłowe o szerokości 1,8 m. Przy tak szerokich drzwiach, aby zachować proporcje, konieczne jest albo wydłużenie skrzydeł, co zwiększa ich ciężar, albo ich optyczne podwyższenie, na przykład przez zwieńczenie drzwi naświetlem.
Minimalna wysokość drzwi wynosi 2 m i w drzwiach standardowych nie przekracza 2,2 m.

Prawe czy lewe? Wygodne drzwi to nie tylko lekko pracujące zawiasy, niezbyt ciężkie skrzydło i klamka na właściwej wysokości – to przede wszystkim odpowiedni kierunek ich otwierania.
Drzwi wejściowe powinny się otwierać na zewnątrz. Ze względu na kierunek uchylania skrzydeł rozróżnia się drzwi „prawe” i „lewe”. Prawe mają zawiasy po prawej stronie, a ruch otwieranych ich skrzydeł jest odwrotny do kierunku ruchu wskazówek zegara. Lewe mają zawiasy po lewej stronie i uchylają się zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Wybór zależy od preferencji użytkowników. W wyjątkowych sytuacjach o kierunku otwierania drzwi decyduje ich położenie. Jest tak na przykład wtedy, gdy drzwi znajdują się w załamaniu bryły. W takiej sytuacji powinny się otwierać na prostopadłą ścianę.

Nowoczesne, proste, całkowicie przeszklone drzwi nowoczesnego domu. Autor: Szymon Kobusiński		Drzwi lewe mają zawiasy po lewej stronie... Autor: Andrzej Szandomirski		...a prawe po prawej. Autor: Piotr Mastalerz

Z czego zrobić drzwi

Z DREWNA
Drzwi drewniane są najczęściej wybierane przez projektantów i właścicieli domów jednorodzinnych. Najlepiej, gdy są wykonane z drewna klejonego, które gwarantuje stabilność oraz to, że nie będą się wypaczać.
Zalety: duża wytrzymałość, dobra izolacyjność termiczna – mają od 1,2 do 2 W/(m²·K) (norma do 2,6 W/(m²·K)) i akustyczna (dźwiękochłonność do 36 dB) oraz mała rozszerzalność cieplna.
Wady: wrażliwość na zmiany wilgotności i niejednorodna struktura.
Aby je zminimalizować, powierzchnię drewna impregnuje się, lakieruje, pokrywa emalią chemoutwardzalną, farbą akrylową, okleja fornirem lub powłoką winylową. Drzwi drewniane są najcięższe ze wszystkich, mogą ważyć nawet do 150 kg. Pamiętajmy o tym, że ciężkie i grube drzwi muszą mieć mocne zawiasy.

Uwaga! Należy je odnawiać co cztery do ośmiu lat lakierem renowacyjnym. Aby zachować widoczny rysunek słojów, warto stosować lakier jaśniejszy od użytego poprzednio.

Z PCW
Stosowane w stolarce drzwiowej PCW jest wysokoudarowe i utwardzane, często wzmacniane wkładkami z aluminium i ze stali ocynkowanej.
Powierzchnię takich drzwi wykańcza się folią z powłoką akrylową lub okleiną z PCW.
Zalety: kolorowe profile skrzydeł i ościeżnic są barwione w masie w czasie produkcji (co zapewnia trwałość koloru), należą do najbardziej dźwiękochłonnych – do 47 dB, mają dobrą izolacyjność termiczną – współczynnik przenikania ciepła od 1,3 do 2,5 W/(m²·K). Są lekkie, a więc łatwe w montażu, trudno zapalne i samogasnące. Łatwo utrzymać je w czystości – wystarczy umyć wodą z dodatkiem łagodnego detergentu lub mleczka i wytrzeć do sucha. Są najtańsze.
Wady: zniszczonych drzwi z PCW nie da się odnowić, nie można ich pomalować. Możliwe są jedynie drobne naprawy, takie jak zaszpachlowanie ubytków specjalną pastą lub zamalowanie drobnych zarysowań specjalnymi korektorami. Nie są sztywne.

Z ALUMINIUM
Wykonuje się z niego zarówno profile ościeżnic, jak i panele wypełniające ramę. Aluminium w elementach drzwi jest zawsze anodowane lub malowane proszkowo, matowe lub wykończone z połyskiem.
Zalety: są bardziej dźwiękoszczelne niż drewniane – od 30 do 44 dB. Nie wymagają konserwacji, jeśli chcemy zmienić ich kolor, to producenci oferują ich lakierowanie proszkowe. Są łatwe w czyszczeniu – myje się je wodą z detergentem. Są bardzo trwałe, najsztywniejsze, mają największą wytrzymałość konstrukcyjną.
Wady: raczej nie są polecane do domów tradycyjnych – nie są przytulne, domowe, raczej stosowane w sklepach lub gmachach użyteczności publicznej. Nie są odporne na mechaniczne uszkodzenia, na przykład wgniecenia.

Z WŁÓKNA SZTUCZNEGO
Wykonuje się z niego płyty o fakturze imitującej drewno mocowane do drewnianej ramy konstrukcyjnej. Izolację stanowi w nich warstwa pianki poliuretanowej.
Zalety: są bardzo lekkie – w standardowych wymiarach ważą około 23 kg.
Wady: to najdroższy materiał na drzwi.

ZE STALI Często stosuje się stal w drzwiach antywłamaniowych. Bywa używana do budowy ramy i wzmacniającego ją rusztu, a także ościeżnic. Blacha stalowa może być obłożona płytami drewnopochodnymi MDF lub HDF, drewnianym fornirem lub pokryta lakierem w różnych barwach.
Zalety: dzięki wzmocnionej konstrukcji są odporne na wyważenie i rozbicie, otwarcie wytrychem, skutecznie chronią przed włamaniem.
Wady: mają znaczny, utrudniający ruch skrzydeł ciężar.

Eleganckie i szlachetne drzwi drewniane to ponadczasowe rozwiązanie. Autor: Anna Wrońska		Całkowicie przeszklone skrzydło. Groszkowana powierzchnia szyby wpuszcza światło do wnętrza, nie pozwalając zajrzeć do środka. Autor: Katarzyna Golańska-Hojnowska		Drzwi kasetonowe w drewnianej okleinie wyglądają masywnie i budzą poczucie bezpieczeństwa. Autor: Piotr Mastalerz

Wymagania techniczne stawiane drzwiom zewnętrznym

Takie drzwi muszą być szczelne, ciepłe, dźwiękochłonne, trwałe, a więc odporne na zmiany temperatury, opady, promieniowanie słoneczne, a także na otarcia i uderzenia. Powinny też skutecznie zabezpieczać przed włamaniem. Ich wygląd, wygodę i długą eksploatację gwarantuje właściwe wykonanie i dobre wykończenie.

Izolacja termiczna i akustyczna. Normatywny maksymalny współczynnik przenikania ciepła U dla drzwi wejściowych wynosi 2,6 W/(m²·K). Dobra izolacja termiczna jest najczęściej wystarczająca także jako izolacja akustyczna. W szczególnych przypadkach można zamówić dodatkowy panel wygłuszający. Również tapicerskie wykończenie wewnętrznej powierzchni drzwi poprawia ich dźwiękochłonność. Do ocieplania i wyciszania stosuje się najczęściej piankę poliuretanową, styropian, płyty wiórowe, płyty MDF oraz wełnę mineralną.

Bezpieczeństwo. Zapewnią je wzmocnione konstrukcyjnie drzwi antywłamaniowe. Muszą mieć mocną, metalową (najczęściej z blachy stalowej), dobrze osadzoną ościeżnicę. Skrzydło takich drzwi ma wzmocnioną konstrukcję z blachy stalowej. Mogą być wykończone płytą HDF lub MDF, drewnianymi kasetonami, okleiną z PCW bądź lakierowane proszkowo. Są wyposażone w specjalne zamki, bolce antywyważeniowe i wzmocnione zawiasy, najczęściej stalowe. Montowane w nich szkło ma również właściwości antywłamaniowe. Ich odporność na wyważenie, przewiercenie i rozcięcie określa klasa antywłamaniowa, która jest związana z czasem, przez który drzwi opierają się przestępcom. Najlepsze mają certyfikat klasy C.

Konstrukcja drzwi zewnętrznych

Osadzona w ścianie ościeżnica najczęściej wykonana jest z drewna, aluminium lub ze stali. Stalowe są najbardziej trwałe i najsztywniejsze. Podstawą konstrukcji skrzydła drzwi jest rama wzmacniana w miarę potrzeb ramiakami poziomymi i pionowymi. Może być zrobiona z drewna, profili aluminiowych, PCW albo ze stali. Jeśli rama zostanie obita płytą, drzwi określa się jako płytowe, jeżeli będzie podzielona ramiakami na mniejsze pola i wypełniona płycinami w formie kasetonów albo gładkich płyt drzwi zostaną zakwalifikowane jako płycinowe. Drzwi płytowo-płycinowe to takie, których rama jest obłożona płytą, ale z wytłoczeniami w kształcie kasetonów.
Skrzydło drzwi wejściowych ma wielowarstwową budowę typu sandwicz. Materiały w poszczególnych warstwach mogą się różnić, jednak zasada ich ułożenia jest taka sama: są to płyty konstrukcyjne przekładane warstwami izolacji. Okładziny stosowane od zewnętrznej strony drzwi to naturalny fornir, panele PCW lub okleina PCW, odporne na warunki atmosferyczne folie, drewnopodobny laminat. Warstwa zewnętrzna drzwi to nie tylko powłoka ochronna. Jej kolor, faktura, połysk lub mat kształtują wizerunek wejścia. Jest ona elementem przedsionka lub holu w takim samym stopniu wpływającym na jego wygląd jak elementy wyposażenia – lustro czy szafa.

Drzwi płytowe. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki		Drzwi płycinowe. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki