 |
| |
- przekazują ciepło do pomieszczenia zarówno na drodze konwekcji, jak i promieniowania, sprawiając, że temperatura odczuwalna jest wyższa od rzeczywistej;
- pracują dobrze również wtedy, gdy temperatura wody zasilającej jest niewysoka, dlatego dobrze sprawują się w instalacjach o niskich parametrach wody zasilającej i powrotnej. Takie instalacje projektuje się coraz częściej;
- mają niewielką pojemność wodną, a dzięki temu również niewielką bezwładność - szybko reagują na sygnały z urządzeń automatycznej regulacji, łatwo też sterować instalacją wyposażoną w takie grzejniki;
- są lekkie, a różnorodne systemy montażu umożliwiają zawieszenie ich na ścianach wykonanych w różnych technologiach;
- są estetyczne i można dobrać je do wystroju pomieszczeń, w których mają być zainstalowane. Nie trzeba ich zasłaniać lub obudowywać, tak jak to często robiono z mało efektownymi grzejnikami żeliwnymi (tzw. żeberkowymi). Są płaskie - odległość frontu grzejnika od ściany wynosi od 8 do 13 cm.
Jak zbudowany jest grzejnik?
Grzejniki płytowe wykonane są z wysokiej jakości blachy stalowej. Tłoczone na prasie blachy po zgrzaniu tworzą płytę, wewnątrz której znajdują się dwa poziome kanały wodne oraz szereg kanałów pionowych. Woda, płynąc przez te kanały, nagrzewa płytę, a ta oddaje ciepło do pomieszczenia.
Aby zwiększyć moc cieplną grzejników, do płyty przymocowuje się wytłoczoną faliście blachę, która stanowi ożebrowanie konwekcyjne grzejnika (produkowane są także grzejniki bez ożebrowania).
W sprzedaży dostępne są grzejniki zbudowane z jednej, dwóch lub trzech płyt. Od góry przykryte są kratką umożliwiającą przepływ ogrzanego powietrza. Boki przykryte są osłonami z pełnej blachy. Tu najczęściej umieszczone jest logo producenta lub marka grzejnika.
Standardowo grzejniki wyposażone są w cztery (po dwa z każdej strony) króćce przyłączeniowe.
Popularne są również grzejniki wyposażone w dwa dodatkowe króćce od dołu.
 |
| Budowa grzejnika stalowego płytowego. Autor: KORAD |
Sposoby zasilania grzejników
O wyborze sposobu zasilania decydują: sposób rozprowadzenia instalacji, względy estetyczne i finansowe.
Gdy instalacja centralnego ogrzewania rozprowadzona jest w podłodze, zwykle montuje się grzejniki zasilane od dołu. Do instalacji prowadzonych w sposób tradycyjny (w ścianach lub po wierzchu) wybierane są przeważnie grzejniki zasilane z boku.
Do grzejników zasilanych od dołu można podłączyć instalację wychodzącą z podłogi lub ze ściany pod grzejnikiem. Ten ostatni sposób jest nie tylko bardziej estetyczny, ale ułatwia utrzymanie podłogi w czystości. Przy przewodach wychodzących z podłogi zawsze bowiem gromadzi się kurz.
Grzejniki zasilane od dołu są około 70 złotych droższe od grzejników zasilanych z boku. Ale za to mają wbudowany zawór termostatyczny (bez głowicy). Kupując grzejnik zasilany z boku, musielibyśmy za taki zawór zapłacić dodatkowo około 35 złotych.
Do grzejników zasilanych od dołu dobrze jest dokupić przyłączeniowy zestaw zaworowy, który zamontowany przed grzejnikiem umożliwi odcięcie go od instalacji bez konieczności opróżniania jej z wody. Taki zestaw jest szczególnie przydatny, gdy chcemy zdjąć grzejniki do malowania pomieszczeń. Koszt zestawu to 30-40 złotych.
Sposób zasilania grzejników zależy również od miejscowych tradycji. W południowych Niemczech i na Litwie dominują grzejniki zasilane od dołu, a w północnych Niemczech i w Polsce stanowią one około 40% ogółu sprzedawanych grzejników.
 | |  | |  |
| Do instalacji centralnego ogrzewania rozprowadzonej w podłodze najłatwiej zamontować grzejniki zasilane od dołu. Autor: RETTIG HEATING | | Do instalacji prowadzonych w ścianach przeważnie montuje się grzejniki zasilane z boku... Autor: KORAD | | ...ale czasem można także podłączyć grzejniki zasilane od dołu. Autor: KORAD |
Sposoby podłączenia grzejników...
...zasilanych z boku:
 | |  | |  |
| Grzejniki zasilane z boku najczęściej podłącza się jednostronnie, to znaczy przewody zasilający i powrotny umieszcza się z tej samej strony. Zasilanie grzejnika powinno być podłączone do górnego króćca, zaś powrót do dolnego, w przeciwnym razie obniży się moc grzejnika. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki | | Grzejniki dłuższe niż 2 m lub takie, których długość czterokrotnie przekracza wysokość, należy podłączać krzyżowo. Przewód zasilający będzie wtedy podłączony do górnego króćca grzejnika z jego jednej strony, powrotny zaś do dolnego króćca z drugiej strony. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki | | Możliwe jest również podłączenie siodłowe, w którym przewód zasilający podłączony jest do dolnego króćca z jednej strony, powrotny zaś do dolnego z drugiej strony. Tak podłączony grzejnik powinien mieć moc około 10% większą od obliczonej dla danego pomieszczenia. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
...zasilanych od dołu:
 |
| Bardzo ważne jest prawidłowe podłączenie grzejnika: przewód zasilający powinien być podłączony zawsze do króćca bardziej oddalonego od krawędzi grzejnika, a powrotny do króćca zlokalizowanego bliżej. Odwrotne podłączenie grzejnika spowoduje zmniejszenie jego mocy nawet o połowę. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Uwaga! Grzejniki z podłączeniem od dołu produkowane są jako prawe lub lewe, to znaczy z króćcami przyłączeniowymi umieszczonymi z prawej lub lewej strony grzejnika. Niektórzy producenci oferują grzejniki tylko prawe, inni zgodnie z życzeniem klienta - prawe i lewe. Dotyczy to zwłaszcza grzejników jednopłytowych.
Grzejniki dwupłytowe często produkowane są jako uniwersalne. Można je podłączyć z prawej strony lub - po odwróceniu grzejnika - z lewej.
Rodzaje grzejników
Kiedy znamy już potrzebną moc, i sposób zasilania grzejników, musimy dobrać ich rodzaj i wielkość. W katalogach można znaleźć kilka rodzajów grzejników: z ożebrowaniem konwekcyjnym lub bez ożebrowania, standardowe z kształtowaną płytą frontową lub gładkie.
Na rynku dominują grzejniki z ożebrowaniem konwekcyjnym. Ich moc jest około 60% wyższa od mocy grzejników bez ożebrowania. Te ostatnie instaluje się głównie w pomieszczeniach o podwyższonych wymaganiach higienicznych: aptekach, ośrodkach zdrowia, szpitalach. Czasem decydują się na nie także osoby cierpiące na alergie. Warto jednak pamiętać, że są to grzejniki nietypowe, produkowane na zamówienie. Musimy je zatem zamówić kilka tygodni przed planowanym montażem.
Większość oferowanych na rynku grzejników płytowych ma profilowaną płytę frontową. Są na niej widoczne pionowe i poziome kanały wodne.
Do mieszkań i domów o podwyższonym standardzie często wybierane są grzejniki z gładką płytą czołową. Są one bardziej eleganckie, ale też i droższe.
 | |  | |  |
| Większość grzejników dostępnych na rynku to grzejniki z ożebrowaniem konwekcyjnym. Autor: Jarosław Kąkol | | Najczęściej kupowane są grzejniki płytowe z profilowaną płytą frontową. Są na niej widoczne pionowe i poziome kanały wodne. Autor: Piotr Mastalerz | | Do mieszkań i domów o podwyższonym standardzie często wybierane są bardziej eleganckie grzejniki z gładką płytą czołową. Autor: KERMI |
Jedno-, dwu- i trzypłytowe
Grzejniki mogą mieć jedną, dwie lub trzy płyty.
Każdy typ grzejnika oferowany jest w kilku wysokościach i kilkunastu długościach od 400 do 3000 mm. Możemy więc wybierać spośród kilkuset grzejników oferowanych przez każdego producenta.
 | |  |
| Typ 10 - jednopłytowe. Autor: Marek Sternicki , Agnieszka Sternicka | | Typ 11 - jednopłytowe z ożebrowaniem. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
 | |  |
| Typ 20 - dwupłytowe bez ożebrowania. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki | | Typ 21 - dwupłytowe z pojedynczym ożebrowaniem. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
 | |  |
| Typ 22 - dwupłytowe z podwójnym ożebrowaniem. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki | | Typ 30 - trzypłytowe bez ożebrowania. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
 |
| Typ 33 - trzypłytowe z potrójnym ożebrowaniem. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Grzejniki jednopłytowe lepiej przekazują ciepło do pomieszczenia niż dwupłytowe: oddają więcej ciepła na drodze promieniowania. W dwupłytowych ciepło wypromieniowane przez drugą płytę nie trafia w całości do pomieszczenia - jest częściowo odbijane przez pierwszą. Z tego powodu moc drugiej płyty jest około 30% mniejsza od mocy pierwszej. Grzejnik dwupłytowy jest zatem droższy od jednopłytowego tej samej mocy. Czasem jednak nie ma miejsca na powieszenie odpowiednio dużego grzejnika jednopłytowego i trzeba zainstalować dwupłytowy.
Grzejniki trzypłytowe są jeszcze mniej korzystne ze względu na sposób przekazywania ciepła, moc i grubość. Dlatego stosuje się je głównie w obiektach przemysłowych i użyteczności publicznej, gdzie zapotrzebowanie na ciepło jest duże, a wielkość okien lub wolnej powierzchni na ścianach uniemożliwia zainstalowanie innych grzejników.
W budynkach modernizowanych, w miejsce starych grzejników żeliwnych instaluje się zwykle grzejniki dwupłytowe. Przy tej samej długości grzejnika uzyskuje się wtedy większą moc lub zachowując tę samą moc, instaluje się nieco krótszy grzejnik.
 |
| Grubość grzejników jednopłytowych wynosi około 6 cm, dwupłytowych – około 10 cm, trzypłytowych – 15 cm. Odległość frontu grzejnika od ściany będzie wynosiła odpowiednio około 9 i 13 cm, a grzejników trzypłytowych – około 18 cm. Autor: Marek Sternicki , Agnieszka Sternicka |
Kolory
Grzejniki płytowe malowane są na biało (lakierem w kolorach RAL 9010 lub RAL 9016). Większość producentów ma również w swojej ofercie grzejniki kolorowe, produkowane na zamówienie według wzorników barw. Niektórzy wymagają zamówienia większej liczby grzejników kolorowych. Inni są w stanie dostarczyć w żądanym przez nas kolorze nawet pojedynczy egzemplarz.
Grzejniki kolorowe są droższe od białych około 30%.
Zabezpieczenie antykorozyjne
Grzejniki płytowe zabezpieczone są antykorozyjnie od zewnątrz powłoką lakierniczą. Większość producentów maluje grzejniki w podobny sposób, jak maluje się samochody renomowanych marek.
Ta nowoczesna metoda zapewnia dobre zabezpieczenie antykorozyjne. Wewnętrzne zabezpieczenie antykorozyjne grzejników następuje podczas eksploatacji. W czasie pierwszych dni po uruchomieniu instalacji grzejniki pokrywają się wewnątrz pasywacyjną (odporną na agresywne działanie środowiska) warstwą tlenku żelaza. Warstwa ta chroni powierzchnię przed korozją. Jest skuteczna tak długo, jak długo w instalacji utrzymuje się zasadowy odczyn wody. Niepożądana zmiana odczynu na kwasowy rozpuszcza warstwę tlenku. Na szczęście woda wodociągowa, którą napełniamy instalację c.o., ma naturalną tendencję do przechodzenia w odczyn zasadowy.
Dlatego lepiej napełnić instalację wodą wodociągową niż wodą destylowaną. Ta ostatnia ma bowiem naturalną tendencję do przechodzenia w odczyn kwasowy.
Ciśnienie i temperatura
Ciśnienie w instalacjach centralnego ogrzewania w domach jednorodzinnych waha się od 0,05 do 0,3 MPa. Prezentowane w przeglądzie grzejniki dostosowane są do pracy przy ciśnieniu 0,6 lub 1,0 MPa. Są więc bardziej wytrzymałe niż tego wymagają warunki panujące w instalacjach domowych.
Zgodnie z polskimi przepisami maksymalna temperatura pracy instalacji centralnego ogrzewania w domach mieszkalnych nie może być wyższa niż 95°C. Wszystkie grzejniki prezentowane w przeglądzie spełniają ten warunek, a często są przystosowane do pracy nawet w wyższej temperaturze.
Dopuszczenia i gwarancja
Przedstawione w przeglądzie grzejniki płytowe mają aktualnie wymagane dopuszczenie. Jest nim Deklaracja Zgodności z Polską Normą PN-EN 442 lub Deklaracja Zgodności z aprobatą techniczną, która została wystawiona przed wejściem w życie normy PN-EN 442. Wybierając grzejniki, warto zwrócić uwagę na okres gwarancji. Wynosi on przeważnie 5 lub 6 lat.
Jak dobrze zamontować grzejnik
Większość grzejników można zamontować, nie wyjmując ich z fabrycznych opakowań, które chronią je przed zniszczeniem i zabrudzeniem w czasie prac wykończeniowych. Grzejniki powinny pozostać w opakowaniu nawet wtedy, gdy trzeba uruchomić instalację. Oczywiście moc opakowanych grzejników będzie znacznie mniejsza od mocy znamionowej, ale powinna wystarczyć do osuszania ścian i prowadzenia prac wykończeniowych w pomieszczeniach. Najlepiej, jeżeli opakowanie fabryczne zostanie zdjęte dopiero przed wprowadzeniem się do budynku.
Kupując grzejniki, przeważnie otrzymujemy je wraz z zestawem zawieszeń. Nie zawsze jednak jest on przystosowany do materiału, z którego wykonane są ściany naszego domu. Najczęściej składa się z zawieszeń kątowych lub szynowych oraz kołków rozporowych i śrub. Będzie to idealny system mocowania na ścianach wykonanych z materiałów ceramicznych. Jeśli dom zbudowany jest z betonu komórkowego, to również możemy skorzystać z tego zestawu, pod warunkiem że wymienimy kołki rozporowe na przystosowane do montażu w materiałach porowatych. Standardowy zestaw montażowy nie zda natomiast egzaminu w domach murowanych, których ściany pokryte są suchym tynkiem, czyli płytami gipsowo-kartonowymi. W tym wypadku będziemy musieli kupić specjalne zawieszenia dyblowe (zwane z niemiecka bohrkonsole). Ten rodzaj zawieszeń można stosować we wszystkich rodzajach ścian. Nie jest on jednak lubiany przez polskich instalatorów, gdyż wymaga większej precyzji oraz wywiercenia otworów dużej średnicy, przeważnie 19 mm.
 | |  | |  |
| Większość grzejników można zamontować, nie wyjmując ich z fabrycznych opakowań, które chronią grzejnik przed zniszczeniem i zabrudzeniem w czasie prac wykończeniowych. Autor: BRUGMAN | | Większość firm sprzedaje grzejniki wraz z zestawem zawieszeńoraz kołków rozporowych i śrub. Autor: RETTIG HEATING | | Jeśli grzejnik ma wbudowany zawór termostatyczny, wystarczy jedynie nałożyć na zawór głowicę. Autor: RETTIG HEATING |
Do jakiej instalacji?
Grzejniki płytowe przeznaczone są do instalacji, w których obieg wody wymuszony jest przez pompę. Można stosować je również w małych instalacjach grawitacyjnych, ale pod warunkiem, że zainstalujemy w nich tylko grzejniki płytowe. Grzejniki te mają bowiem kilkakrotnie większe opory przepływu od grzejników członowych (żeliwnych i aluminiowych).
Jeśli zainstalowalibyśmy w instalacji grawitacyjnej zarówno grzejniki płytowe, jak i członowe, to ilość wody płynącej przez grzejniki płytowe byłaby zbyt mała i grzejniki te osiągałyby zaledwie 30-40% mocy nominalnej. Dlatego wymiana pojedynczego grzejnika żeliwnego na grzejnik płytowy w instalacji grawitacyjnej jest błędem.
Zabieg ten nie tylko nie przyniesie spodziewanych korzyści, ale wręcz doprowadzi do obniżenia temperatury w modernizowanym pomieszczeniu.
Instalacje wyposażone w grzejniki płytowe mogą być wykonane ze stali, miedzi lub tworzywa sztucznego. Należy jednak pamiętać, że instalacje z sieciowanego polietylenu oraz z polibutylenu muszą mieć barierę antydyfuzyjną, która w znacznym stopniu ogranicza przenikanie tlenu z powietrza do wody instalacyjnej.
Instalacje miedziane powinny być wykonane jako zamknięte, a jeśli są otwarte i wyposażone w grzejniki stalowe płytowe, wymagają stosowania inhibitorów korozji.
Źródłem ciepła dla instalacji z grzejnikami płytowymi może być kocioł gazowy, olejowy, elektryczny, na paliwo stałe lub wymiennikowy węzeł cieplny.
Nie wolno natomiast stosować grzejników płytowych w instalacjach zasilanych bezpośrednio z wysokotemperaturowej sieci cieplnej, na przykład przez węzły hydroelewatorowe lub zmieszania pompowego.
Grzejniki płytowe a powietrze w instalacji
Każdy grzejnik płytowy wyposażony jest w ręczny odpowietrznik, przez który należy odpowietrzyć instalację przed rozpoczęciem każdego sezonu grzewczego.
Instalacje z grzejnikami płytowymi powinny być zamknięte - wyposażone w przeponowe naczynia wzbiorcze. Większość producentów dopuszcza jednak stosowanie grzejników płytowych w małych instalacjach otwartych. Należy jednak pamiętać, że ciągły kontakt wody instalacyjnej z powietrzem atmosferycznym skraca żywotność grzejników stalowych.
W instalacjach wyposażonych w kotły na paliwo stałe (ze względów bezpieczeństwa instalacje te powinny być zawsze wykonane jako otwarte) okres używania grzejników będzie ograniczony do około 15 lat, podczas gdy w prawidłowo eksploatowanych instalacjach zamkniętych przekracza 25 lat. Niektórzy producenci szczycą się tym, że ich grzejniki zainstalowane ponad 40 lat temu pracują bezawaryjnie do dzisiaj.
Aby żywotność instalacji wyposażonej w grzejniki płytowe była jak najdłuższa, nie powinno się spuszczać wody z systemu grzewczego na okres dłuższy niż potrzebny do ewentualnej naprawy czy czynności konserwacyjnych. W praktyce oznacza to, że także po wykonaniu nowej instalacji i napełnieniu jej wodą w celu przeprowadzenia próby szczelności nie powinno się już spuszczać z niej wody. Jeśli więc zamierzamy wprowadzić się do nowo wybudowanego domu za kilka miesięcy i obawiamy się kradzieży grzejników w tym czasie, to lepiej po prostu ich nie instalować, a próbę szczelności instalacji przeprowadzić bez grzejników. Jest to trudniejsze, ale każdy doświadczony instalator wie, jak odpowietrzyć instalację, by próbę przeprowadzić prawidłowo.
 |
| *Zgodnie z normą moc grzejnika podaje się dla parametrów 75/65/20°C, gdzie 75 to temperatura zasilania, 65 - temperatura powrotu, 20 - temperatura wewnętrzna w pomieszczeniu, **Cena nie obejmuje zestawu zawieszeń. |
 |
| *Cena nie obejmuje zestawu zawieszeń. |
 |
| *Maksymalne ciśnienie dopuszczalne do grzejników Caradon Stelrad wynosi 0,8 MPa, dla grzejników Radson - 0,6 MPa, a dla pozostałych - 1 MPa. |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz