W tradycyjnych ogrodach kolor liści zwykle ginie – są one po prostu zielonym tłem dla kwiatów, tworzą oprawę ogrodu i wypełniają jego przestrzeń. Liście można jednak potraktować jako główne tworzywo kompozycji ogrodu, wykorzystując subtelne różnice w odcieniach ich zieleni – od niebieskawej i szarozielonej, poprzez jasne seledyny, soczyste zielenie, aż do zieleni ciemnych i zgaszonych brązem. W takim jednobarwnym ogrodzie bardzo ważna jest przestrzenna forma roślinnej kompozycji; istotny jest kształt liści i ich faktura. Duże znaczenie mają tak zwane rośliny architektoniczne – o dużych liściach albo niezwykłej formie, które przypominają rzeźby wyłaniające się z morza zieleni. Nie powinno ich zabraknąć, bo dzięki nim układ ogrodu staje się bardziej dynamiczny i wyrazisty.
Rośliny architektoniczne: funkie – zwłaszcza odmiany wysokie i o dwubarwnych liściach, języczka pomarańczowa, juki, miskant chiński i inne trawy tworzące okazałe kępy, paprocie, rodgersje oraz bukszpan, mahonia i ostrokrzew (szczególnie formowane), wierzby pienne, krzewy o zwisających pędach i krzewy iglaste, zwłaszcza o pokroju kolumnowym.
Rośliny wypełniające przestrzeń: acena drobnolistna, barwinek pospolity, bluszcz pospolity, dąbrówki, gajowiec żółty, irga Dammera, jasnota plamista White Nancy, karmnik ościsty, kopytnik pospolity, podagrycznik Variegatum, tiarella sercolistna, tojeść rozesłana, trzmielina Fortune’a (zwłaszcza pstre odmiany), ułudka wiosenna.
| | | ||
Żurawki tworzą wiele odmian o liściach w odcieniach fioletu, bordo i brązu – na zdjęciu odmiana Rachel. Ładnie komponują się z przypominającymi kępy traw liliowcami. Autor: Piotr Gorączko | Drzewo o stu obliczach. Odmian klonu palmowego różniących się barwą, wielkością i kształtem liści oraz wysokością jest bardzo dużo. Na zdjęciu klon palmowy Atropurpureum Dissectum. Autor: Piotr Gorączko | Dereń biały odmiana syberyjska o biało-zielonych liściach dobrze rośnie w przeciętnej glebie, w słońcu i półcieniu. Autor: Mariusz Pasek |
Z odrobiną koloru
W takim monochromatycznym ogrodzie każda inna barwa niż zielona bardzo przyciąga uwagę. Bardziej widoczne stają się pojedyncze kwiaty i odmiany roślin o żółtym, bordowym, fioletowym lub srebrnym zabarwieniu. Dokładnie widać wszelkie smugi, przebarwienia i wzorki na liściach. Należy to wykorzystać, umiejętnie zestawiając barwy, pamiętając jednak o umiarze. Zbyt wielkie nagromadzenie odmian roślin o barwnych liściach wygląda bardzo nienaturalnie i wprowadza wrażenie chaosu. Szczególnie ryzykowne jest łączenie roślin żółtolistnych z purpurowymi.
Rośliny o liściach:
- żółtych: berberys Thunberga Aurea, bez czarny Aurea, bez koralowy Plumosa Aurea, dereń biały Aurea, jaśminowiec wonny Aureus, klon jesionolistny Odessanum, ligustr okrągłolistny Aureum, pęcherznica kalinolistna Luteus, tojeść rozesłana Aurea, liczne odmiany tawuł japońskich;
- purpurowych: berberys ottawski Superba, dąbrówka rozłogowa Atropurpurea, jabłoń purpurowa, języczka pomarańczowa Desdemona, perukowiec podolski Palace purple, pęcherznica kalinolistna Diabolo, liczne odmiany berberysu Thunberga, klonu palmowego i żurawek;
- srebrnych: budleja Dawida, bylice, czyściec wełnisty, goździk siny, lawenda wąskolistna, mikołajek nadmorski, oliwnik wąskolistny, rogownica kutnerowata, rokitnik pospolity, ukwap dwupienny;
- pstrych: aktinidia pstrolistna, bez czarny Variegata, dereń biały Elegantissima, klon jesionolistny Flamingo, krzewuszka cudowna Variegata, ligustr jajolistny Aureum, miodunka pstra, podagrycznik pospolity Variegatum, liczne odmiany funkii, trzmieliny Fortune’a oraz ostrokrzewu.
| | | ||
Stonowane kolory roślin. Bardziej niż barwa liczy się kształt i faktura liści. Obok pacniętej bielą funkii Albomarginata płoży się tiarella i zielonosrebrna jasnota. Z tyłu lekko bordowe liście żurawki i przypominająca kasztanowiec rodgersja. Autor: Piotr Gorączko | Żółtawa oprawa z liści uwypukla czerwień kwiatów tawułki. Z lewej strony rośnie kupkówka pospolita Variegata, z prawej kosaćce o liściach w paski, a z przodu ściele się jałowiec o żółtawych igłach. Autor: Piotr Gorączko | Miskant chiński i inne wysokie trawy wypełniają przestrzeń ogrodu pierzastymi kępami. Ich zaletą jest to, że są dekoracyjne nawet późną jesienią i zimą, gdy są suche. Autor: Jerzy Romanowski |
Na właściwym miejscu
Wybierając gatunki roślin, koniecznie trzeba wziąć pod uwagę rodzaj gleby w ogrodzie, jej wilgotność oraz nasłonecznienie działki. Z reguły rośliny o dużych, delikatnych liściach (na przykład funkie, języczki, paprocie) najlepiej rosną w półcieniu, a jeśli w miejscu słonecznym, to koniecznie w wilgotnej glebie. Rośliny, których liście pokryte są srebrnymi włoskami lub woskiem (czyściec, mikołajek, oliwnik, rokitnik) albo są grube i sztywne (juki, liliowce, dużo traw), lubią słońce i dobrze znoszą suszę. Słońce lubią także rośliny, których liście są fioletowe lub bordowe. Jeśli takie rośliny zostaną posadzone w cieniu, niekiedy tracą intensywną barwę i zielenieją. Podobnie może się stać z niektórymi roślinami o liściach żółtych lub w żółto-zielone wzorki. Trzeba jednak pamiętać o tym, że choć rośliny żółtolistne lubią dużo światła, większość z nich nie znosi bezpośredniego słońca (jego promienie mogą przypalać delikatne liście). Najlepiej sadzić je w miejscach dobrze oświetlonych rozproszonym światłem. Są też rośliny, które pomimo że mają liście dwubarwne, najlepiej rosną w półcieniu i cieniu. To rośliny runa leśnego – z natury przystosowane do wzrostu w gorzej oświetlonych miejscach (na przykład gajowiec i miodunka).
| | | ||
Niebieskawe postrzępione kępy kostrzewy popielatej przyciągają uwagę na słonecznej rabacie. Ich niezwykłą barwę podkreśla intensywna zieleń posadzonych obok płożących roślin. Autor: Piotr Gorączko | Funkie Siebolda tworzą bardzo okazałe kępy osiągające 80 cm wysokości. Są długowieczne, łatwe w uprawie, najlepiej rosną w półcieniu. Autor: Piotr Banaszczak | Mikołajek nadmorski ma liście jak kwiaty. Niebieskosrebrne, sztywne, są ozdobą słonecznych i suchych rabat; nadają się do suchych bukietów. Autor: Piotr Gorączko |
W dobrej ziemi
Jeśli gleba nie została przygotowana jesienią, należy ją przekopać w marcu na głębokość szpadla, a następnie nawieźć. Najlepsze są nawozy organiczne, ponieważ dostarczają nie tylko minerałów, ale też próchnicy, która poprawia jakość gleby. Najlepiej rozłożyć kompost co najmniej 2-centymetrową warstwą (około 20 l/m2) i lekko wymieszać go z glebą. Można także dodać wieloskładnikowego nawozu mineralnego w ilości zalecanej przez producenta. Po wyrównaniu grabiami powierzchni rabaty można sadzić rośliny.
Dlaczego zielenieją?
Zdarza się, że posadzone w cieniu rośliny o żółtych lub purpurowych liściach tracą kolor i zielenieją. Dzieje się tak, ponieważ w ocienionych liściach powstaje więcej zielonego barwnika – chlorofilu. Jest on potrzebny do tego, by zaszła fotosynteza. Proces ten przebiega wyłącznie w obecności światła; jeśli jest go zbyt mało, aby zrekompensować niedostatek, roślina tworzy więcej chlorofilu, którego zielona barwa przesłania inne.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz