Jak wykończyć okap. Podbitki dachowe

Podbitka to estetyczny sposób na obudowanie okapu, czyli spodniej części dachu wystającej poza obrys domu. Z czego może być wykonana? Oto nasze podpowiedzi.

 

Okapu można nie zabudowywać, ale gdy krokwie są cienkie i niezbyt estetyczne lub widać spód pokrycia, lepiej przestrzeń między ścianą budynku a okapem zamknąć. Zabezpieczy to także przed zagnieżdżeniem się ptaków. Podbitkę można montować na dwa sposoby: mocując jej elementy bezpośrednio do krokwi lub prostopadle do ściany domu.

Ważna wentylacja
Okap jest miejscem, przez które wpływa powietrze wentylujące dach. Dlatego podbitka musi być tak zbudowana, by umożliwiała ten przepływ – trzeba pozostawić w niej otwory wentylacyjne. Służą do tego panele z otworkami, okrągłe kratki albo listwy wentylacyjne. Otwory, w których nie zamontowano ani paneli, ani listew, należy osłonić siatką, by nie przedostawały się przez nie gryzonie czy owady. Powierzchnia otworów wlotowych w podbitce to około 1/400-1/600 wentylowanej powierzchni dachu. Tyle samo otworów powinno być w szczycie dachu. W sumie ich całkowity przekrój wyniesie 1/200-1/300.

1. Panele sidingowe

Autor: BORYSZEW		Autor: ROYAL EUROPA		Przycięte na wymiar panele wsuwa się w listwy typu „J”. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki

To najpopularniejszy obecnie materiał stosowany na podbitki, zwłaszcza gdy dom jest wykończony oblicówką winylową (sidingiem). Wtedy podbitka stanowi element całego systemu elewacyjnego. Także firmy produkujące orynnowanie z PCW miewają w swojej ofercie tego typu panele.
Wyglądem przypominają one deski drewniane i sprzedawane są w kilku lub kilkunastu kolorach. Znacznie ułatwia to dobór koloru do elementów elewacji. Panele są lekkie, trwałe i nie wymagają skomplikowanej konserwacji, jedynie umycia raz na kilka lat wodą z dodatkiem środka antystatycznego.
Do wyboru są panele wyprofilowane w kształcie jednej, dwóch lub trzech listew szerokości 10-12 cm każda i grubości zaledwie 1 mm, przy czym wszystkie mogą mieć powierzchnię gładką lub perforowaną na jednym albo wszystkich listwach.
Elementy można docinać na potrzebną długość. Należy jednak pamiętać o tym, aby były one o kilka milimetrów krótsze, tak aby mogły się swobodnie odkształcać pod wpływem zmian temperatury. Do ściany elewacyjnej i deski okapowej przybija się drewniane listwy, a do nich – listwy wykończeniowe w kształcie litery „J” lub „F”, między które wsuwa się panele sidingowe. Każdy z nich powinnien być mocowany co 30-50 cm (w zależności od zaleceń producenta).

2. Panele komorowe

Autor: MARLEY POLSKA		Autor: PLASTIVAN

To grubsze, 8-10-milimetrowe profile z PCW przypominające wyglądem panele boazeryjne lub deski łączone na obce pióro. Są twardsze i sztywniejsze od paneli sidingowych, a komorowa budowa zapewnia im lekkość. Dostępne są w dwóch szerokościach – 10 i 30 cm. Niezależnie od szerokości panele mają taki sam przekrój i najczęściej łączy się je na pióro i wpust. Wielu wykonawców wybiera panele szerokości 30 cm, gdyż łatwiej i szybciej się je montuje.
Podobnie jak w przypadku paneli sidingowych ich konserwacja ogranicza się jedynie do umycia co kilka lat wodą z dodatkiem środka antystatycznego.
Panele komorowe można kupić w firmach produkujących elementy elewacyjne z PCW.
Montuje się je tak samo jak panele sidingowe, z tym że powinny być one mocowane co mniej więcej 30 cm.

3. Panele pełne

Panele pełne mogą pełnić funkcję deski czołowej osłaniającej krokwie od strony rynny. Autor: PLASTIVAN		Można wybrać specjalnie przygotowane do tego panele proste lub w kształcie litery „L”. Autor: PLASTIVAN

Są rzadziej stosowane. Mają gładką powierzchnię, choć można też kupić rowkowane. Panele pełne produkowane są w technologii dwuwarstwowej. Zewnętrzna warstwa jest z twardego PCW zapewniającego dużą odporność na niekorzystne warunki atmosferyczne oraz wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne. Wnętrze paneli wypełnione jest spienionym PCW, co zmniejsza ich ciężar i sprawia, że są elastyczne. Pojedyncze panele mają szerokość od 4,5 do 40 cm, a ich krawędzie są proste. Dlatego łączy się je ze sobą profilami w kształcie litery „H”. Panele pełne mocuje się co 15, 30 lub 50 cm, w zależności od zaleceń firmy.

4. Deski

Autor: Mirosław Krogulec

To najstarszy sposób zabezpieczania okapu. Deski na podbitkę przygotowuje się w zakładach stolarskich. Stosuje się deski świerkowe, sosnowe lub modrzewiowe. Deski grubości 17-22 mm o dowolnej szerokości i długości (ale lepiej nie dłuższe niż 6 m) mogą mieć różne krawędzie: proste lub wyprofilowane na pióro i wpust albo wręby. Gdy są proste i układane na styk, nie trzeba robić otworów wentylacyjnych – między deskami powstają szczeliny. Jeśli natomiast są układane na zakład lub mają wyprofilowane krawędzie, trzeba pamiętać o pozostawieniu otworów wentylacyjnych i osłonięciu ich siatką.
Każdą z desek podbitki mocuje się w dwóch miejscach – na początku i na końcu. Jeśli jednak są długie, to odległość między gwoździami nie może być większa niż 80-100 cm.
Drewno to naturalny materiał, który, niestety, wymaga konserwacji. To użyte na podbitki powinno być dobrze wysuszone i zaimpregnowane. Warto je też przed ułożeniem pomalować lub polakierować, używając do tego wodoodpornych środków. Zabieg taki nie jest jednak w stanie zatrzymać naturalnego procesu starzenia się drewna. Dlatego co mniej więcej pięć lat należy go powtarzać.

5. Panele drewnopochodne

Autor: WERZALIT		Autor: WERZALIT		Autor: WERZALIT

Uzyskuje się je ze świeżych wiórów drzewnych wymieszanych z żywicami. Wierzchnia strona paneli fabrycznie pokryta jest farbą akrylową, co dodatkowo zabezpiecza je i nadaje im kolor. Struktura paneli jest jednorodna, dzięki czemu są one odporne na działanie wysokiej temperatury i wilgoć. W sprzedaży dostępne są panele szerokości 10,5 i 14,5 cm łączone na pióro i wpust. Mocuje się je do listew drewnianych co 1 m. Przycięte krawędzie dobrze jest bezpośrednio na budowie pomalować farbą akrylową, by w ten sposób przedłużyć żywotność podbitki. Konserwacja tego typu podbitki polega na odnawianiu koloru co 10-12 lat. Wystarczy nanieść farbę akrylową, najczęściej bez usuwania poprzedniej warstwy.

6. Panele aluminiowe

Autor: HUNTER DOUGLAS

Wykonuje się je z aluminium, które powleczone jest różnymi powłokami ochronnymi (poliestrową, anodową tlenkową lub poliamidową). Podbitki z tego materiału są bardzo odporne na warunki atmosferyczne. Do wyboru są panele z powierzchnią gładką lub perforowaną. Panele mają grubość 0,6 mm, szerokość 10, 15, 20 lub 30 cm i mogą mieć dowolną (do 6 m), przycinaną na zamówienie długość.
Podbitki aluminiowe dostępne są w sprzedaży głównie w tych firmach, które produkują panele elewacyjne lub sufity podwieszane z tego materiału.
Panele montuje się są na szynach montażowych wyprofilowanych z ocynkowanych blach stalowych. Odległość między szynami nie powinna być większa niż 1 m. Panele mocuje się do nich na zatrzask na całej długości. Do paneli można dokupić kątowniki wykończeniowe, narożniki wewnętrzne i zewnętrzne.

7. Panele stalowe

Autor: Piotr Mastalerz

Blachy stalowe ocynkowane to materiał, z którego również można wykonać podbitkę dachową. Wykorzystuje się do tego arkusze płaskiej blachy stosowane także na obróbki blacharskie.
Na podbitkę można też wykorzystać blachę trapezową. Aby nie sprawiała wrażenia zbyt masywnej, wysokość fal nie powinna być większa niż 20 mm. Przycięcie blachy i montaż paneli najlepiej zlecić dekarzowi, który krył dach. Powinien on mieć odpowiednie maszyny do cięcia (nożyce wibracyjne lub piłę do metalu) i wyginania arkuszy. Miejsca cięcia blachy należy najpierw pomalować farbą podkładową, a potem nawierzchniową, by zabezpieczyć je przed korozją.