wtorek, 12 lipca 2011

Kiedy rolny, kiedy od nieruchomości. Opodatkowanie gruntów i budynków





Wyższy od nieruchomości czy znacznie niższy rolny? To, jaki podatek zapłacimy, zależy od tego, jak nasza ziemia została zakwalifikowana w ewidencji gruntów i budynków i jak ją wykorzystujemy.
Podatek płacimy za samo posiadanie gruntów lub budynków. Daniny te mają charakter majątkowy, niezależny od osiągania dochodów z nieruchomości.

Podatek od nieruchomości

Podlegają mu grunty, budynki i budowle. Płacą go właściciele i użytkownicy wieczyści gruntów, ale obciąża też posiadaczy zależnych (na przykład najemców) obiektów należących do gminy lub skarbu państwa.

Grunty. Generalnie podatkowi podlegają wszystkie grunty z wyjątkiem wymienionych w ustawie: gruntów pod wodami płynącymi i kanałami żeglownymi oraz pod budowlami dróg publicznych wraz z pasami drogowymi. Jednak najistotniejsze wyłączenie od opodatkowania dotyczy związku z podatkiem rolnym. Podatkowi od nieruchomości podlegają grunty, które nie są sklasyfikowane jako użytki rolne ani jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, ani jako lasy. Te są bowiem opodatkowane podatkiem rolnym lub leśnym. Jeżeli jednak na gruntach rolnych jest prowadzona pozarolnicza działalność gospodarcza, będą one opodatkowane podatkiem od nieruchomości.
Związek z działalnością gospodarczą ma także wpływ na wysokość podatku. Wszystkie grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy automatycznie traktowane są jak związane z taką działalnością – co oznacza opodatkowanie ich najwyższą stawką. Nie dotyczy to tylko budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami.

Klasa gruntu nie ma wpływu na wymiar podatku od nieruchomości.

Wyłączenie z opodatkowania najwyższą stawką obejmuje także budynki lub budowle, które nie mogą być wykorzystywane w działalności gospodarczej ze względu na swój stan techniczny. W przypadku gruntów nastąpi to tylko w niektórych sytuacjach, na przykład chemicznego, radioaktywnego lub bakteriologicznego skażenia gruntu, które uniemożliwi jego użytkowanie. Brak możliwości wykorzystywania wyżej wymienionych przedmiotów opodatkowania ze względów technicznych – zarówno obecnie, jak i w przyszłości – powinien zostać potwierdzony przez właściwy organ administracji, na przykład powiatowego inspektora nadzoru budowlanego.

Zwolniono od podatku m.in.:
- grunty stanowiące nieużytki, użytki ekologiczne, grunty zadrzewione i zakrzewione z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej;
- grunty stanowiące działki przyzagrodowe członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych, którzy spełniają jeden z warunków:
   – osiągnęli wiek emerytalny,
   – są inwalidami zaliczonymi do I albo II grupy,
   – są niepełnosprawnymi o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
   – są osobami całkowicie niezdolnymi do pracy w gospodarstwie rolnym albo niezdolnymi do samodzielnej egzystencji.

Przykład. Jan Kowalski ma 3 ha gruntu sklasyfikowanego jako użytki rolne, jednak na 1,5 ha prowadzi działalność gospodarczą (skład złomu). 250 m2 zajmuje budynek mieszkalny. Kowalski będzie płacił podatek rolny – od 1,5 ha gruntów rolnych – i podatek od nieruchomości – od 1,5 ha gruntu zajętego na skład złomu oraz od budynku mieszkalnego.

Budynki. Są to obiekty budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, czyli trwale związane z gruntem, wydzielone z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz mające fundamenty i dach.
Podatkiem objęte są wszystkie rodzaje budynków: mieszkalne, przemysłowe, handlowo-usługowe, magazynowe, biurowe, budynki szpitali i zakładów opieki medycznej, oświaty, nauki i kultury, produkcyjne oraz inne niemieszkalne. O zakwalifikowaniu budynku do jednej z kategorii decyduje jego przeznaczenie.
Podstawą opodatkowania budynków lub ich części jest powierzchnia użytkowa. Mierzy się ją po wewnętrznej długości ścian na wszystkich kondygnacjach, z wyjątkiem klatek schodowych oraz szybów dźwigowych. Za kondygnację uważa się również garaże podziemne, piwnice, sutereny i poddasza użytkowe. Należy przy tym pamiętać o tym, że powierzchnię pomieszczeń lub ich części oraz część kondygnacji o wysokości w świetle od 1,40 m do 2,20 m zalicza się do powierzchni użytkowej budynku w 50%, a jeżeli wysokość jest mniejsza niż 1,40 m – powierzchni tej nie uwzględnia się przy ustalaniu wysokości podatku.

Stan budynku nie ma wpływu na wysokość podatku.

Zwolniono od podatku m.in.:
- budynki gospodarcze lub ich części:
   – służące działalności leśnej lub rybackiej,
   – położone na gruntach gospodarstw rolnych, służące wyłącznie działalności rolniczej,
   – zajęte na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej;
- grunty i budynki wpisane indywidualnie do rejestru zabytków pod warunkiem ich utrzymania i konserwacji zgodnie z przepisami o ochronie zabytków, z wyjątkiem części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.

Przykład. Elżbieta Garlińska, księgowa, jeden pokój w domu przeznaczyła na biuro. Ta część budynku mieszkalnego jest zajęta na prowadzenie działalności gospodarczej i jest opodatkowana wyższą stawką podatku niż pozostałe pomieszczenia mieszkalne.

Budowle. To obiekty budowlane niebędące budynkami ani obiektami małej architektury, a także urządzenia budowlane – na przykład przyłącza i urządzenia instalacyjne, przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki – związane z obiektem budowlanym, które zapewniają możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem.
Podatkowi podlegają wyłącznie budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Oznacza to, że wszelkie wiaty, pawilony, namioty, przyczepy należące do osób nieprowadzących takiej działalności są wolne od podatku.

Podatek rolny

Podlegają mu wyłącznie grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako:
- użytki rolne (grunty orne, sady, łąki trwałe, pastwiska trwałe, grunty rolne zabudowane, grunty pod stawami, grunty pod rowami) lub
- grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych.

Budynki nigdy nie podlegają podatkowi rolnemu.

Niektóre użytki rolne (klasa V, VI i VIz) oraz grunty zadrzewione i zakrzewione ustanowione na użytkach rolnych korzystają ze zwolnienia od podatku rolnego. Jeżeli jednak na gruntach rolnych prowadzona jest działalność gospodarcza inna niż rolnicza, podlegają podatkowi od nieruchomości.
Pod pojęciem działalności rolniczej należy rozumieć produkcję roślinną i zwierzęcą, produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, roślin ozdobnych, grzybów uprawnych, a także sadownictwo, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego fermowego oraz chów i hodowlę ryb.

Przykład. Właściciel użytków rolnych o powierzchni 6 ha prowadzi działalność wytwórczą – na powierzchni 1 ha ma duży skład materiałów, warsztaty produkcyjne oraz garaże dla trzech samochodów ciężarowych służących tej działalności. Od 1 ha płaci podatek od nieruchomości według stawek właściwych dla gruntów związanych z działalnością gospodarczą, od pozostałych 5 ha – podatek rolny.

W ustawie o podatku rolnym zróżnicowano wysokość podatku rolnego dla gruntów gospodarstw rolnych (liczony według hektarów przeliczeniowych) i dla pozostałych gruntów (według hektarów z ewidencji).

Gospodarstwo rolne. Za takie uważa się obszar gruntów sklasyfikowanych jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych (z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej) o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, niemającej osobowości prawnej.

Grunty niestanowiące gospodarstwa rolnego. Jeżeli łączna powierzchnia użytków rolnych i gruntów zadrzewionych nie przekracza 1 ha powierzchni rzeczywistej, należy ustalić liczbę hektarów przeliczeniowych, aby określić, czy mamy do czynienia z gruntami gospodarstwa rolnego, czy z innymi gruntami.
Na tym etapie bierze się pod uwagę wyłącznie użytki rolne i przelicza się je według ustawowych przeliczników odrębnie dla każdej klasy i rodzaju gruntu.
Przeliczenie powierzchni rzeczywistej na hektary przeliczeniowe opiera się na trzech kryteriach:
– zaliczenia gruntu do okręgu podatkowego,
– rodzaju użytków rolnych (grunty orne, łąki, pastwiska, sady),
– klasy użytków rolnych (osiem klas dla gruntów ornych i sadów, sześć klas dla łąk i pastwisk).

Przykład. Jan Kowalski ma dom postawiony na działce rolnej o powierzchni 0,8 ha. Są to grunty orne zakwalifikowane do klasy IIIa i znajdują się w II okręgu podatkowym. W celu ustalenia podstawy opodatkowania niezbędne jest ustalenie, czy stanowią one grunty gospodarstwa rolnego, czy są to inne grunty: 0,8 ha x 1,50 (przelicznik z ustawy) = 1,2 ha przeliczeniowego. Grunty te stanowią więc gospodarstwo rolne, czyli podstawą obliczenia podatku rolnego będzie liczba hektarów przeliczeniowych.

Podatek leśny

Grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów pod symbolem Ls podlegają podatkowi leśnemu. Także tu stosuje się zasadę, w myśl której lasy zajęte na wykonywanie innej działalności gospodarczej niż leśna podlegają podatkowi od nieruchomości.
Podstawę opodatkowania podatkiem leśnym stanowi powierzchnia lasu wyrażona w hektarach wynikająca z ewidencji gruntów i budynków.

Zwolnione od podatku leśnego są:
- lasy z drzewostanem w wieku do 40 lat;
- lasy wpisane indywidualnie do rejestru zabytków;
- użytki ekologiczne.

Podstawa prawna:- ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2002 r. nr 9, poz. 84 z późn. zm.)
- ustawa z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 1993 r. nr 94, poz. 431 z późn zm.)
- ustawa z 30 października 2002 r. o podatku leśnym (Dz. U. nr 200, poz. 1682 z późn. zm.)

Maksymalne stawki podatku od nieruchomości dla gruntów wynoszą:- dla gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków – 0,63 zł/m2 powierzchni,
- dla gruntów pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych – 3,41 zł/ha powierzchni,
- dla pozostałych gruntów – 0,31 zł/m2 powierzchni.
Podstawą opodatkowania gruntów jest ich powierzchnia określona w danych z ewidencji gruntów.

Maksymalne stawki podatku od nieruchomości dla budynków lub ich części wynoszą:- dla budynków mieszkalnych – 0,52 zł/m2 powierzchni użytkowej,
- dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej – 17,42 zł/m2 powierzchni użytkowej. Różnica między pojęciami „związany” i „zajęty” sprowadza się do tego, że „związany” nie wymaga od posiadacza żadnej aktywności. Wystarczającą przesłanką do zastosowania wyższej stawki jest samo posiadanie przez przedsiębiorcę; „zajęcie” wskazuje już na aktywne wykorzystywanie w określonej działalności budynku lub jego części,
- dla budynków zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym – 8,11 zł/m2 powierzchni użytkowej,
- dla budynków zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych – 3,49 zł/m2 powierzchni użytkowej,
- dla pozostałych budynków, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego – 5,82 zł/m2 powierzchni użytkowej.

Stawka podatku od nieruchomości dla budowli wynosi zawsze 2% wartości będącej podstawą opodatkowania.

Maksymalna wysokość podatku rolnego wynosi:
- od 1 ha przeliczeniowego gruntów gospodarstw rolnych – równowartość pieniężną 2,5 q żyta,
- od 1 ha pozostałych gruntów – równowartość pieniężną 5 q żyta.
Równowartość pieniężną oblicza się według średniej ceny skupu żyta za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy. Średnia cena skupu żyta w 2003 roku wyniosła 34,57 zł za 1 q.

Podatek leśny
od 1 ha za rok podatkowy wynosi równowartość pieniężną 0,220 m3 drewna, obliczaną według średniej ceny sprzedaży drewna uzyskanej przez nadleśnictwa za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy. Średnia cena w roku ubiegłym wyniosła 107,70 zł za 1 m3.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz