piątek, 15 lipca 2011

Opłata skarbowa za decyzje budowlane. Budynki mieszkalno-usługowe



Wprawdzie decyzje w sprawach dotyczących budownictwa mieszkaniowego są zwolnione z opłat – ale wystarczy, że zechcemy wybudować garaż, budynek gospodarczy lub zaplanujemy w domu część usługową, a za zezwolenie na taką inwestycję będziemy musieli zapłacić.
Opłaty w sprawach budowlanych wprawdzie nie są zbyt wysokie, warto jednak wiedzieć, w jakich sytuacjach trzeba je ponieść i czy urząd nie naciąga nas na niepotrzebne koszty.

Wnioski bez opłaty
Każdy wniosek (podanie, żądanie) podlega opłacie skarbowej w wysokości 5 zł, a każdy załącznik – 50 gr. Opłatę tę wnosi się niezależnie od opłaty za dokonanie przez urząd czynności urzędowej, wydanie pozwolenia lub zaświadczenia. Jednak podania w sprawach budownictwa mieszkaniowego oraz w sprawach mieszkaniowych nie są objęte opłatą skarbową. Urzędy różnie podchodzą do opłaty za przyjęcie podania w sprawie budowy domu o funkcji mieszanej (mieszkalno-użytkowego). Ponieważ jednak w przepisach ustawy o opłacie skarbowej brak podstaw do dzielenia opłaty proporcjonalnie na przykład do powierzchni mieszkalnej, należy uznać, że każde podanie w sprawie budownictwa mieszkaniowego (nawet jeżeli część domu jest przeznaczona na działalność gospodarczą) jest wolne od opłaty skarbowej.

Opłata za warunki zabudowy

Wydanie decyzji. Decyzje o warunkach zabudowy dla budynków innych niż mieszkalne są objęte opłatą skarbową. Jej wysokość zależy od rodzaju budowli, na przykład:
- za dom o funkcji mieszanej (na przykład usługowo-mieszkalnej) opłata wynosi 38 zł (najniższa z opłat),
- za budynek przeznaczony wyłącznie na prowadzenie działalności gospodarczej – 190 zł (najwyższa z opłat).

Uwaga! Należy pamiętać o tym, że budynek wraz z instalacjami (wewnętrznymi) i urządzeniami technicznymi (przyłączami, studnią, zbiornikiem na nieczystości) stanowi całość. W razie wydawania decyzji o warunkach zabudowy dla budynku urządzenia te objęte są tą samą decyzją, od której należy uiścić jedną opłatę skarbową. Jeżeli natomiast obiekty (budynki) już istniejące wyposażamy w instalacje, przyłącza czy drogi dojazdowe, to wówczas powinny one być traktowane jak oddzielne budowle, zaś ewentualne decyzje w sprawie ich budowy podlegają odrębnej opłacie.
Za wydawane decyzje o warunkach zabudowy i o pozwolenia na budowę dla budynków stałych oraz tymczasowych powinny być uiszczane takie same opłaty skarbowe.

Zmiana decyzji. Obowiązek uiszczenia opłaty obejmuje wyłącznie te czynności, które są wymienione w załączniku do ustawy o opłacie skarbowej. Wykaz tych czynności ma charakter zamknięty i nie może być rozszerzany na inne czynności tam niewymienione. Urzędy natomiast bardzo często pobierają opłatę skarbową także od zmiany warunków zawartych w decyzji o warunkach zabudowy. Jest to działanie nieprawidłowe, niemające podstawy prawnej. W katalogu czynności objętych opłatą wymieniono wyłącznie wydanie decyzji o warunkach zabudowy, a nie jej zmianę. Oczywiście, wydanie nowej decyzji administracyjnej także jest czynnością urzędową – tyle że nieobjętą opłatą skarbową.

Przeniesienie decyzji. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym dopuszcza możliwość przenoszenia decyzji o warunkach zabudowy na inną osobę (czego nie przewidywała stara ustawa). Organ, który wydał tę decyzję, jest zobowiązany do przeniesienia jej na rzecz zainteresowanej osoby, jeśli spełnione są łącznie dwa warunki:
- strona, na rzecz której decyzja została wydana, wyrazi na to zgodę,
- osoba, na którą decyzja ma być przeniesiona, przyjmuje wszystkie warunki zawarte w tej decyzji.
Stronami w postępowaniu o przeniesienie decyzji są jedynie podmioty, między którymi ma być dokonane jej przeniesienie. To przeniesienie nie jest objęte opłatą skarbową.

Opłata za pozwolenie na budowę

Wydanie pozwolenia. Pozwolenia na budowę, rozbudowę, przebudowę oraz remont obiektu budowlanego także są objęte opłatą skarbową – z wyjątkiem budynków mieszkalnych, dla których opłaty nie pobiera się wcale (również za pozwolenie na budowę przyłączy do budynku mieszkalnego).
Wysokość opłaty za pozwolenie na budowę nowych budynków przeznaczonych na prowadzenie działalności gospodarczej zależy od ich powierzchni i wynosi 1 zł za każdy metr kwadratowy powierzchni użytkowej (nie więcej niż 500 zł).
Przy wydawaniu pozwolenia na budowę budynku o funkcji mieszanej (na przykład mieszkalno-usługowego), obliczając opłatę, nie uwzględnia się powierzchni części mieszkalnej tego budynku.
Inne przykładowe stawki opłaty skarbowej wynoszą dla budowy:
- budynku gospodarczego w gospodarstwie rolnym – 8 zł,
- innego budynku (na przykład garażu, budynku gospodarczego na własne potrzeby) – 40 zł,
- studni oraz urządzeń do usuwania nieczystości stałych i ścieków – 14 zł,
- budowli związanych z produkcją rolną – 100 zł,
- innych budowli – 140 zł,
- instalacji sieciowej o długości do 1 km wraz z przyłączem – 14 zł,
- samego przyłącza (jako odrębnego przedmiotu pozwolenia) – 80 zł.
Stawki opłaty skarbowej od pozwoleń wydawanych na rozbudowę (przebudowę) obiektu budowlanego wynoszą 50% stawek przewidzianych dla pozwolenia na budowę.

Zmiana pozwolenia. Prawo budowlane nie wyklucza możliwości zmiany pozwolenia na budowę. Jeżeli nowa decyzja zmienia warunki wydanego wcześniej pozwolenia, to jest objęta opłatą skarbową w wysokości 50% stawki określonej dla danego zezwolenia.

Przeniesienie pozwolenia. Decyzja o pozwoleniu na budowę jest wydawana dla określonej osoby po przeprowadzeniu postępowania określonego prawem budowlanym. Przepisy pozwalają jednak na przeniesienie prawa wynikającego z takiej decyzji na rzecz innej osoby bez powtórnego przeprowadzania pełnego postępowania. Przeniesienie decyzji na nowy podmiot może nastąpić, jeżeli wykaże się on prawem do danej nieruchomości. Jest to czynność urzędowa objęta opłatą skarbową w wysokości 76 zł.

Opłata za pozwolenie na użytkowanie

Stawka opłaty skarbowej od pozwoleń na użytkowanie obiektu budowlanego wynosi:
- od pozwolenia na zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego – 75% stawek określonych dla pozwolenia na budowę budynku,
- wybudowanego bez pozwolenia na budowę – 150% stawek,
- w pozostałych wypadkach – 25% stawek.
Zwolnione od opłaty skarbowej są pozwolenia na użytkowanie:
- obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych wskutek działalności spowodowanej ruchem zakładu górniczego lub klęsk żywiołowych i następnie odbudowanych,
- budynków szkolnych oraz przeznaczonych na cele naukowe, socjalne i kulturalne.

Ile zezwoleń, tyle opłat
Pod rządami poprzednio obowiązującej ustawy o opłacie skarbowej obowiązywała taka zasada: jeżeli na prowadzenie działalności gospodarczej wymagane jest uzyskanie kilku zezwoleń (koncesji), opłatę skarbową pobiera się od każdego zezwolenia (koncesji), nawet gdy udzielono ich w jednym piśmie. W obecnie obowiązującej ustawie zasady tej nie uregulowano wprost w przepisach. Odpowiedzi na pytanie o wysokość opłaty w takich wypadkach należy więc szukać prawdopodobnie w zakresie udzielonego zezwolenia. O udzieleniu zezwolenia nie decyduje bowiem jego forma, ale treść. Jeżeli więc z treści pisma wynika, że udzielono kilku zezwoleń, opłatę skarbową należy zapłacić od każdego z nich.

Kiedy płacimy

Obowiązek zapłacenia opłaty skarbowej od czynności urzędowej zakończonej wydaniem dokumentu (decyzja) oraz od zezwolenia powstaje z chwilą wydania tego dokumentu lub zezwolenia. Jeśli inwestor nie zapłaci – nie otrzyma decyzji, o którą występował. W praktyce wygląda to tak, że po przygotowaniu decyzji urzędnicy wzywają adresata do wniesienia opłaty, a następnie wydają mu decyzję, nie występują więc sytuacje zaległości podatkowej z tego tytułu.
Opłatę uiszcza się:
- znaczkami opłaty skarbowej, jeżeli jej wysokość nie przekracza 100 zł, albo
- gotówką do kasy lub na rachunek urzędu skarbowego (zawsze powyżej 100 zł), a dowód wpłaty dołącza się do akt sprawy.

Jeśli urząd wziął za dużo
   
Jeżeli opłata skarbowa została zapłacona nienależnie (na przykład za pozwolenie na budowę domu mieszkalnego) lub w wysokości wyższej od należnej, jej zwrotu można się domagać na podstawie przepisów ordynacji podatkowej. Mamy tutaj bowiem do czynienia z instytucją nadpłaty podatku. Podatnik powinien złożyć w urzędzie gminy żądanie stwierdzenia nadpłaty podatku w trybie określonym w art. 79 ordynacji podatkowej i dochodzić zwrotu opłaty skarbowej na zasadach właściwych dla nadpłaty podatku.

Podstawa prawna:
- ustawa z 9 września 2000 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. nr 86, poz. 960 z późn. zm.)
- ustawa z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. nr 80, poz. 717)
- ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2000 r. nr 106, poz. 1126)

Kiedy potrzebna decyzja o warunkach zabudowy

Każda zmiana zagospodarowania terenu (budowa, odbudowa, rozbudowa i nadbudowa) musi być zgodna z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Jeśli gmina uchwaliła taki plan po 1 stycznia 1995 r., to inwestor nie musi starać się o decyzję o warunkach zabudowy. Brak planu miejscowego nie przekreśla jednak możliwości zabudowy. Nowa ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym przewiduje bowiem w takiej sytuacji, że sposób zagospodarowania terenu zostanie określony w decyzji o warunkach zabudowy. Gdy nie ma planu, ustalenia warunków zabudowy wymaga także zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części.
Decyzję o warunkach zabudowy wydaje wójt lub burmistrz albo prezydent miasta, a w odniesieniu do terenów zamkniętych – wojewoda.

Kiedy potrzebne pozwolenie na budowę
Roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę, chyba że roboty budowlane nie wymagają takiego pozwolenia. Obiekty i rodzaje robót budowlanych niewymagające pozwolenia na budowę wymieniono w art. 29 Prawa budowlanego.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz