wtorek, 5 lipca 2011

Piękna i mocna elewacja z klinkieru



Warstwę elewacyjną w przegrodach trójwarstwowych można wymurować z różnych materiałów. Ta z klinkieru wymaga największych umiejętności, za to jeśli dobrze się ją wykona, budynek przez lata będzie wyglądał jak nowy.


Wiele jest powodów, dla których warto wybrać ścianę trójwarstwową z elewacją z klinkieru. Ma dobre parametry cieplne, nie trzeba jej wykańczać, jest elegancka, odporna na zmienne czynniki atmosferyczne, na uszkodzenia mechaniczne, działanie pleśni i grzybów oraz substancji chemicznych. Różne kolory i odcienie cegieł klinkierowych pozwalają dopasować wygląd budynku do indywidualnych upodobań. Aby w pełni docenić zalety klinkierowej elewacji, trzeba ją starannie zaprojektować, użyć materiałów dobrej jakości oraz zatrudnić sprawdzonego fachowca. Efekt łatwo zepsuć, samodzielnie modyfikując projekt albo w niewłaściwy sposób oszczędzając na wykonawstwie. Naturalny surowiec
Cegły klinkierowe powstają w procesie wypalania mieszanki gliny i piasku w temperaturze 11000C. W zależności od odmiany zastosowanego surowca i technologii produkcji różnią się między sobą rozmiarami, kolorem, strukturą i parametrami. Ich najważniejszą cechą jest nasiąkliwość, która decyduje o trwałości – im jest mniejsza, tym elementy są bardziej odporne na działanie czynników zewnętrznych i na zabrudzenia. Najmniejszą nasiąkliwość – zbliżoną do 0% – mają cegły szkliwione, a największą – 10-16% – ręcznie formowane. Najbardziej popularne są pełne lub drążone cegły maszynowe o nasiąkliwości 4-6%. Na końcowy wygląd cegieł, ich dokładność wymiarową i strukturę ma wpływ przerób surowca i późniejsza obróbka elementów. Powierzchnia może być gładka, ryflowana, żłobiona albo matowa angobowana (rustykalna). Tę ostatnią uzyskuje się przez powlekanie cegieł roztworem szlachetnej glinki – angoby – jeszcze przed wypalaniem. Barwa cegieł zależy od użytego surowca. Jeżeli w złożach gliny wydobywanej do produkcji jest dużo tlenków żelaza, klinkier ma kolor czerwony lub brązowy. Cegły żółte lub pomarańczowe można wyprodukować tylko z dość rzadko spotykanej gliny o bardzo małej zawartości tlenków żelaza. Niektóre złoża podczas wypalania podlegają procesom chemicznym i pozwalają na uzyskanie cegieł w różnych kolorach. W taki sposób powstają na przykład grafitowe cegły o niejednorodnym połysku. Są też wyroby o kolorach mieszanych albo barwione na biało czy zielono. Na końcowy odcień i intensywność koloru wpływa sposób wypalania, a konkretnie temperatura, którą ustala się przez ręczno-mechaniczne dozowanie miału węglowego w piecu.
Jak wznosić przegrodę
Warstwę elewacyjną można robić na dwa sposoby – równolegle ze ścianą konstrukcyjną albo dopiero po jej wymurowaniu. Jeśli obie wznosi się jednocześnie, w spoinach umieszcza się kotwy – co sześć-dziewięć warstw klinkieru, czyli w co drugiej lub co trzeciej poziomej spoinie ściany nośnej. Kotwy zapewniają przegrodzie stabilność, ale nie usztywniają jej, więc elewacja może swobodnie pracować pod wpływem zmian temperatury. Kotwy różnią się budową, inne stosuje się w ścianach nośnych murowanych na tradycyjną grubą spoinę, a inne w murowanych na zaprawę klejową. Mogą być proste lub z możliwością odgięcia, z talerzykiem i kapinosem albo bez nich. Kotwy można kupić gotowe albo zrobić je na budowie z okrągłych drutów o zagiętych końcówkach. Jeśli ociepleniem jest wełna, na kotwy nakłada się talerzyki z tworzywa sztucznego, które dociskają izolację do ściany. Drugi sposób murowania polega na tym, że najpierw stawia się ścianę nośną i w odpowiednich miejscach umieszcza kotwy. Można je wypuszczać od razu ze spoin albo wkręcać lub wbijać w gotową ścianę. Następnie na kotwy nabija się ocieplenie i dopiero wtedy muruje elewację. To rozwiązanie sprawdza się zwłaszcza przy renowacji istniejących budynków. Aby nie doszło do pękania elewacji, na całej wysokości wykonuje się w niej pionowe szczeliny dylatacyjne, nie rzadziej niż co 12 m. Mogą to być puste spoiny osłonięte siatką, można też uszczelnić je taśmą rozprężną, silikonem do fasad albo kształtkami z tworzywa sztucznego. Dylatacje należy zrobić również na stykach poziomych – pod konstrukcją dachu czy płyty balkonowej. Podczas prac trzeba zwracać uwagę na poprawne ułożenie ocieplenia i na ciągłość szczeliny wentylacyjnej, jeśli jest wymagana. Należy też dbać o to, aby nie brudzić klinkieru zaprawą. Sposób murowania zależy od rodzaju zaprawy. Tę przeznaczoną do jednoczesnego spoinowania nanosi się na całą górną płaszczyznę cegieł i kształtuje spoiny przed jej związaniem. Stosując zaprawę tylko do murowania, należy osłonić zewnętrzną część cegieł listwą grubości 1-2 cm, a zaprawę ułożyć tylko na nieosłoniętej powierzchni. Po związaniu zaprawy usuwa się listwy i wypełnia pustki zaprawą do spoinowania, zawsze zaczynając od góry. Gotowego muru nie trzeba impregnować, choć można to zrobić, aby jeszcze bardziej zmniejszyć jego nasiąkliwość i brudzenie się. Lepiej jednak poczekać z impregnacją, aż z muru odparuje wilgoć technologiczna. Niektórzy producenci oferują paroprzepuszczalne preparaty przeznaczone specjalnie do zabezpieczania klinkieru w ścianach trójwarstwowych.

Warstwy w przekrojach


Autor: RÖBEN , Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki

Jeden materiał – wiele możliwości

Prostą elewację warto wzbogacić o kolorowe nadproża czy parapety z ciemniejszych cegieł
Autor: CRH KLINKIER
Klinkierowa elewacja z pewnością nie jest nudna. Umiejętne dopasowanie kolorystki cegieł, ich rodzaju i sposobu ułożenia sprawia, że budynek może mieć zarówno bardzo urozmaiconą fasadę, jak i wyglądać prosto, wręcz ascetycznie. Klinkier może bowiem być tłem dla pozostałych elementów albo stanowić dekorację sam w sobie.



Spoina może mieć kolor zbliżony do klinkieru, wówczas z daleka w ogóle jej nie widać i elewacja sprawia wrażenie gładkiej...
Autor: RÖBEN
...może też mieć kolor kontrastujący z klinkierem, wówczas widać wzór wiązania cegieł. Jednak kiedy elewacja jest zróżnicowana kolorystycznie, najlepiej wykonać spoiny nierzucające się w oczy
Autor: RÖBEN
W domu o dużej, skomplikowanej bryle dobrze jest utrzymać całą fasadę w podobnej tonacji, aby nie wprowadzać niepotrzebnego chaosu
Autor: CRH KLINKIER



Ścianę z gładkiego klinkieru można urozmaicić wzorami z cegieł w innym kolorze, a wysunięcie ich poza lico fasady jeszcze zwiększa kontrast
Autor: Andrzej Szandomirski
Cegły ręcznie formowane nie wymagają żadnych ozdobników – ich nieregularna struktura sprawia, że elewacja sama w sobie zdobi budynek
Autor: WIENERBERGER CERAMIKA BUDOWLANA


Biały klinkier to dość nietypowe rozwiązanie, ale warto je upowszechniać, bo sprawia, że budynek wygląda schludnie i łatwo dopasować do niego kolorowe akcenty
Autor: RÖBEN

Trzy tajniki trwałej elewacji



Kotwy można kupić gotowe albo zrobić je na budowie z okrągłych drutów średnicy 4-6 mm, które zagłębia się w murze na przynajmniej 5 cm. Końcówki prętów zagina się na 3 cm. Na kotwy nakłada się talerzyki z tworzywa sztucznego, które dociskają materiał ociepleniowy do ściany nośnej. Dobrze jest używać talerzyków z kapinosami, wtedy można odgiąć kotwy do góry, a woda skraplająca się na zimnym metalu nie spłynie wzdłuż kotew w głąb izolacji, tylko ścieknie w dół szczeliny wentylacyjnej
Autor: Krzysztof Zasuwik
Dylatacje umożliwiają redukcję naprężeń powstających pod wpływem nagrzewania się elewacji, zapobiegając jej pękaniu. Rozmieszcza się je co 12 m, ale na nasłonecznionych ciemnych elewacjach odległość tę dobrze jest zmniejszyć do 9 m, a na północnych można ją zwiększyć do 15 m. Pozostawienie dylatacji zgodnej z układem spoin sprawia, że nie jest ona widoczna. Trzeba tylko wypełnić ją elastyczną taśmą rozprężną albo w trakcie budowy osłonić od środka siatką, żeby w szczelinie wentylacyjnej nie gromadziły się owady
Autor: Piotr Mastalerz
Otwory wentylacyjne zapewniają cyrkulację powietrza w szczelinie między warstwą elewacyjną a wełną. Wykonuje się je w górnej i dolnej części ściany, przy czym rozstaw otworów zależy od wysokości elewacji. Zazwyczaj wystarczy na tych fragmentach zostawić bez wypełnienia jedną lub dwie pionowe spoiny na każdy metr kwadratowy. Otwory zawsze zostawia się też nad nadprożami i cokołami, tam, gdzie się kończy pozioma izolacja przeciwwilgociowa. Powinny być w co drugiej lub co trzeciej pionowej spoinie. Warto korzystać z gotowych puszek, które oprócz wentylacji umożliwiają odprowadzenie skroplin. Są dostępne w różnych kolorach: białym, jasnoszarym, ciemnoszarym, grafitowym, brązowym i żółtym
Autor: Piotr Mastalerz

Bezpieczne spoiwo


Autor: RÖBEN
Zaprawa do klinkieru nie powinna zawierać wapna, bo w kontakcie z wodą tworzy ono na murze trudne do usunięcia wykwity. Dzieje się tak nie tylko ze świeżą mieszanką podczas murowania, ale też w gotowym murze, gdy wapno jest wypłukiwane ze spoin przez deszcz. Najlepiej korzystać ze specjalnych zapraw do klinkieru zawierających tras, które wystarczy rozrobić z wodą. Mogą one być przeznaczone tylko do murowania albo również do spoinowania. Te pierwsze są szare, nie dodaje się do nich barwników, bo i tak zostaną zakryte przez spoinę. Zaprawy do murowania i spoinowania są dostępne w różnych kolorach – rozmaitych odcieniach szarości, beżu, brązu. Są też zaprawy żółte, zielone, białe i czarne, ale ze względu na dość wysoką cenę używa się ich zazwyczaj tylko do spoinowania, a do murowania stosuje się zwykłą szarą zaprawę. Warto też pamiętać, że aby uzyskać najlepszy efekt końcowy, rodzaj mieszanki powinno się dostosować do właściwości cegieł – na przykład ręcznie formowane dobrze jest murować na zaprawę przeznaczoną do klinkieru o większej nasiąkliwości. Jeśli na murze pojawiają się wykwity, usuwa się je środkami zawierającymi słabe kwasy nieorganiczne, najlepiej gotowymi preparatami do klinkieru.




Autor: RÖBEN
Cegły klinkierowe formuje się maszynowo lub ręcznie. Te pierwsze mają nasiąkliwość 4-6%, ich powierzchnie są gładkie albo wytłaczane. Cegły ręcznie formowane mają nasiąkliwość 10-16%, a ich powierzchnie są nieregularne. W ofertach producentów są też rozmaite kształtki wykorzystywane na parapety, gzymsy i dekoracje. Drążenia w cegłach zmniejszają ich ciężar i polepszają izolacyjność cieplną
Autor: RÖBEN

Autor: RÖBEN



Autor: WIENERBERGER CERAMIKA BUDOWLANA

Oblicza kolorów

Różnorodność materiałów budowlanych i wykończeniowych sprawia, że łatwo zatracić pogląd na całościowy wizerunek budynku, skupiając się wyłącznie na detalach. Osobno wybiera się więc rodzaj i kolor dachu, elewacji, stolarki okiennej, a później ścieżek w ogrodzie. Dopiero po fakcie okazuje się, że ich połączenie nie zawsze dobrze wygląda. Wprawdzie na etapie projektu o pomyślny efekt końcowy dba architekt, ale nietrudno o wpadkę podczas budowy, gdy do głosu dochodzą własne upodobania i rzadko pyta się o zgodę projektanta. Klinkierowa elewacja jest rozwiązaniem pracochłonnym i dość kosztownym. Lepiej więc uniknąć sytuacji, w której gotowy dom nie podoba się mieszkańcom, bo wyobrażali go sobie zupełnie inaczej – będą w nim przecież mieszkać przez lata. Niektórzy producenci oferują możliwość wykonania wizualizacji projektu domu w różnych wariantach wykończenia. Warto z niej skorzystać, zanim zamówi się materiały, bo różnica w wyglądzie tego samego domu powodowana zmianą kolorystyki może być ogromna.


Ciemny dach, ciemna elewacja – ciemne okna wprawdzie wtapiają się w całość, ale trudno oprzeć się wrażeniu, że dom wygląda ponuro. Zamiana ciemnego koloru stolarki na jasny ożywia budynek. Okna wyróżniają się na tle elewacji i dzięki temu rozświetlają ją



Wizerunek domu można też zmieniać kolorem elewacji – zamiast ujednolicać go z odcieniem stolarki okiennej i dachu, lepiej uczynić z klinkieru tło, co urozmaici wygląd budynku i doda mu ciepła

Szczelina wentylacyjna
Jej zadaniem jest odprowadzenie na zewnątrz wilgoci, która dostaje się między ściany. Zazwyczaj przenika ona z wnętrza domu albo dostaje się od strony elewacji wraz z zacinającym deszczem. Jeśli do ocieplenia stosuje się wełnę mineralną, przez którą przenika para wodna, trzeba umożliwić wodzie swobodne odparowanie. Wełna nie może więc stykać się bezpośrednio z elewacją – zostawia się między nimi szczelinę wentylacyjną. Jeżeli materiałem ociepleniowym jest styropian lub polistyren ekstrudowany, szczelina wentylacyjna nie jest potrzebna. Szczelina musi być drożna i wentylowana na całej wysokości ściany. Za prawidłową cyrkulację powietrza odpowiadają otwory wentylacyjne. Te umożliwiające wlot powietrza powinny się znajdować nad cokołem – przynajmniej 30 cm nad terenem. Wylot powietrza następuje pod okapem, przez otwory umieszczone w trzeciej lub czwartej warstwie klinkieru, licząc od góry. Otwory wentylacyjne pozostawia się też w miejscach zakończenia poziomej izolacji przeciwwilgociowej, czyli nad i pod otworami okiennymi, żeby spływająca po izolacji woda mogła swobodnie wypłynąć na zewnątrz. Otworami mogą być puste, niewypełnione zaprawą spoiny pionowe, osłonięte siatką chroniącą przed gromadzeniem się owadów. Można też wstawić w spoinę gotowy element wentylacyjny – puszkę umożliwiającą regulację dopływu powietrza do szczeliny wentylacyjnej i odprowadzenie skroplin. Dzięki temu ocieplenie nie wilgotnieje, a na elewacji nie powstają wykwity. Puszki mają kratkę osłonową, więc zabezpieczają mur przed gryzoniami i większymi owadami, a dzięki specjalnemu wewnętrznemu wyprofilowaniu chronią też przed wpływaniem wody opadowej. Łatwo je zamaskować w mu­rze, bo są dostępne w kolorach zbliżonych do spoin.

Rozmiar ma znaczenie
Wybierając materiały na warstwę nośną i osłonową ściany, warto tak dopasować wysokości elementów, aby spoiny, w których znajdą się kotwy, wypadały na jednakowych poziomach. Łatwiej wtedy poprawnie wymurować elewację, bo kotwy są ułożone poziomo i nie trzeba ich odginać. Cegły klinkierowe mają wysokość 5 lub 6,5 albo 7,1 cm. Na ścianę nośną najlepiej więc wybrać takie elementy, których wysokość będzie wielokrotnością wysokości wybranych cegieł powiększoną o grubość łączących je spoin – odpowiednio od 19 do 25 cm. Niewielkie odchylenia niweluje się, odchylając kotwy w górę. W dół można je odgiąć tylko kilka milimetrów. Jeśli spoiny warstwy nośnej i elewacyjnej ściany są względem siebie mocno przesunięte, lepiej nie murować ich jednocześnie, tylko najpierw wykonać ścianę nośną, a dopiero w gotowy mur wkręcić lub wbić kotwy tak, by pasowały do rozstawu spoin w warstwie osłonowej z klinkieru. Warto też zwrócić uwagę na szerokość elementów konstrukcyjnych i rodzaj materiału ociepleniowego, bo wpływają one na grubość całej przegrody. Bloczki z betonu komórkowego o szerokości 24 cm czy pustaki ceramiczne mające 29 cm, elewacja z cegieł szerokości 12 cm i ocieplenie z wełny mineralnej, która wymaga zachowania szczeliny wentylacyjnej, tworzą ścianę grubości 48-53 cm. Jeśli wybierze się pustaki ceramiczne albo bloczki silikatowe grubości około 19 cm, wąskie cegły elewacyjne szerokości 5,5 cm i ocieplenie ze styropianu, które nie wymaga zachowania pustki wentylacyjnej, cała ściana może mieć grubość nawet około 36 cm.

Ściana z elementów o zgodnym układzie spoin ocieplona wełną mineralną
Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki


Ściana z elementów, których spoiny w poziomach umieszczania kotew nie leżą na zgodnej wysokości, ocieplona wełną mineralną
Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki


Ściana bez szczeliny wentylacyjnej ocieplona styropianem
Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki

Nad i pod otworami

Nadproża w warstwie elewacyjnej nie mogą być sztywno połączone z nadprożami ściany nośnej. Oba muszą pracować niezależnie. Nadproża mogą być proste albo łukowe, wykonywane na budowie lub prefabrykowane. Nadproża łukowe zazwyczaj muruje się z cegieł. Są samonośne, nie trzeba wzmacniać ich zbrojeniem. Nadproża proste muszą być zbrojone. W tym celu w pionowych spoinach, a czasami również w poziomej nad nadprożem, umieszcza się stalowe pręty, blaszki lub kratowniczki wzmacniające. Ich rodzaj i rozmieszczenie zależą od szerokości otworu – im jest większa, tym więcej potrzeba zbrojenia. Nadproża prefabrykowane mają betonowy lub żelbetowy rdzeń i są z zewnątrz obłożone płytkami klinkierowymi. W trakcie budowy strefę pod oknami osłania się przed wodą folią, ale po osadzeniu okien jak najszybciej trzeba wykonać parapety. Ściany trójwarstwowe są szerokie, masywne i wytrzymują duże obciążenia, więc można zamontować w nich zarówno lekkie parapety, jak i ciężkie – murowane lub prefabrykowane. Lekki parapet z blachy, tworzywa sztucznego lub z płytek klinkierowych wymaga obróbki na krawędziach, podcinania cegieł lub uszczelniania styków silikonem, co nie zawsze wygląda estetycznie. Dlatego zazwyczaj wybiera się parapet dostosowany wyglądem do całej elewacji, czyli murowany z cegieł lub kształtek klinkierowych bądź prefabrykowany ze zbrojonego betonu, obłożony płytkami. Należy zawczasu przewidzieć wysokość ścianki pod oknem, zmniejszając ją o grubość parapetu i potrzebnej zaprawy oraz 1 cm luzu. Jeśli używa się elementów prostych, trzeba od strony okna ułożyć grubszą warstwę zaprawy, żeby parapet miał odpowiednie nachylenie. Większość kształtek i prefabrykatów ma spadek nadany fabrycznie.

Strefa okienna

Parapety muszą być nachylone tak, żeby woda swobodnie po nich ściekała. Jeśli korzysta się z prostych cegieł, od strony okna trzeba ułożyć grubszą warstwę zaprawy...
Autor: RÖBEN




Prefabrykowane nadproża i parapety oklejone płytkami do złudzenia przypominają murowane z cegieł. Ich kształt, długość i grubość można dopasować do wymiarów okna i ściany
Autor: RÖBEN
...to samo dotyczy kształtek, które w strefie przyokiennej są proste, a wyprofilowane mają tylko krawędzie. Wzdłuż zewnętrznej krawędzi parapetu warto od spodu wyciąć podłużny rowek – kapinos. Zapobiegnie on powstawaniu zacieków na ścianie pod oknem
Autor: Piotr Mastalerz
Kształtki, które mają spadek nadany fabrycznie, można układać na równej warstwie zaprawy. Są nawet specjalne kształtki narożne do łączenia parapetów pod określonym kątem
Autor: CRH KLINKIER




Z cegieł ręcznie formowanych także można wymurować parapet, ale powinno się go zaimpregnować, żeby ograniczyć jego nasiąkliwość
Autor: CRH KLINKIER
Parapety mogą być też lekkie – wykonane z płytek klinkierowych, blachy lub tworzywa. Trzeba tylko pamiętać o dokładnym uszczelnieniu silikonem styku parapetu z murem, żeby nie dostawała się tam woda
Autor: CRH KLINKIER
Jeżeli zawczasu nie przewidzi się dostatecznej ilości miejsca na gruby parapet pod oknem, można obniżyć jego poziom, podcinając cegły od dołu, ale pod warunkiem że są to elementy pełne, nie drążone
Autor: CRH KLINKIER

2 komentarze:

  1. Ten komentarz został usunięty przez autora.

    OdpowiedzUsuń
  2. Niewątpliwie elewacje z klinkieru prezentują się niezwykle efektownie i oryginalnie. Nie zapominajmy jednak o bardzo ważnej rzeczy, a mianowicie o właściwej impregnacji. W tym temacie oferta impregnatów firmy https://centrumimpregnacji.pl/kategoria-produktu/cegla-i-klinkier/impregnaty-cegla-i-klinkier/ jest najlepszym wyborem. Oferowane środki chemiczne dostępne są w większych opakowaniach, a ich cena jest bardzo przystępna.

    OdpowiedzUsuń