Składowanie materiałów budowlanych

Plac składowy potrzebny jest na każdej budowie, różna może być tylko jego wielkość. Jeśli zdecydujemy się na to, aby wybrana hurtownia systematycznie dostarczała nam materiały, na placu możemy mieć tylko te potrzebne na danym etapie budowy. Wystarczy wtedy zarezerwować powierzchnię równą powierzchni użytkowej stawianego domu. Jeżeli jednak postanowiliśmy zaoszczędzić i kupić większą ilość materiałów, wtedy plac będzie zajmował dwa-trzy razy więcej miejsca. Aby materiały nie zniszczyły się i nie padły łupem złodziei, plac trzeba dobrze zaprojektować.

Podział placu
Na placu składowym należy przewidzieć miejsce, gdzie przygotowywana będzie mieszanka betonowa czy zaprawa, i zgromadzić tam – w oddzielnych zasiekach – piasek i żwir o różnych frakcjach oraz – jeśli to możliwe – ustawić w niedalekim sąsiedztwie zamknięty magazyn z cementem i wapnem. Powinno być tu też miejsce służące do przycinania, wyginania i montowania szkieletów ze stali zbrojeniowej (najlepiej niedaleko stali), a materiały masowe, takie jak cegły, bloczki czy pustaki, dobrze jest składować możliwie jak najbliżej budynku, aby nie trzeba było ich za daleko przenosić.

Plan zagospodarowania placu budowy. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki

Właściwe składowanie

Przede wszystkim należy się zapoznać z zaleceniami producenta, gdyż to on najlepiej zna swój produkt. Jeśli takich nie ma, trzeba przyjąć zasadę, że wysokość układanych materiałów, czy to na paletach, czy w stosach, powinna być mniejsza od szerokości powierzchni, jaką zajmuje dany materiał. Poniżej podajemy maksymalną wysokość składowania poszczególnych materiałów budowlanych. Zostały one podzielone ze względu na miejsce ich składowania.
Towar można przechowywać w garażu, pod wiatą, w magazynie lub na placu składowym, pamiętajmy jednak o tym, że każdy materiał ma swoje wymagania.

Pod gołym niebem

Materiały budowlane najczęściej przechowuje się na otwartej przestrzeni na tak zwanym placu składowym. Urządza się go na wyrównanym i oczyszczonym ze śmieci, z krzewów i z wysokiej trawy terenie o niewielkim nachyleniu gwarantującym odprowadzenie wód opadowych. Składuje się tu te materiały, które nawet po kilku miesiącach oddziaływania warunków atmosferycznych nie ulegną uszkodzeniu, czyli:
- piasek i żwir – na oddzielnych hałdach zabezpieczonych ściankami z desek przed mieszaniem i rozsypywaniem się. Podłoże musi być wyrównane, utwardzone, bez zanieczyszczeń i trawy, z rozpostartą folią lub zrobioną wylewką betonową (można do tego wykorzystać na przykład podłogę wolno stojącego garażu lub budynku gospodarczego). Maksymalna wysokość hałdy to 1,5-2 m. Zimą zalecane jest okrywanie hałd lub przynajmniej osłanianie ich od strony nawietrznej;
- cegły i pustaki ceramiczne – na wyrównanym i utwardzonym gruncie. Te przywiezione luzem układa się w stosy do wysokości 2,5 m, te na paletach – jednowarstwowo. Na zimę materiały zestawia się szczelnie i przykrywa papą lub plandeką, aby nie uległy oblodzeniu;
- pustaki ceramiczne stropowe – na wyrównanym i utwardzonym gruncie, układając warstwami do wysokości 1,5 m. Zimą trzeba je chronić w taki sam sposób jak cegły i pustaki ceramiczne;
- elementy ścienne i stropowe wapienno-piaskowe – składuje się na paletach ustawianych w dwóch warstwach lub luzem układa w stosy do wysokości 2 m. Ochrona na zimę – taka sama jak cegieł i pustaków ceramicznych;
- dachówki ceramiczne i cementowe – na wyrównanym i odwodnionym podłożu układa się w stosy w dwóch lub trzech rzędach do wysokości czterech warstw po blisko 250 sztuk w rzędzie. Poszczególne warstwy trzeba oddzielić drewnianymi przekładkami lub słomą i ochronić przed deszczem na przykład folią. Przy składowaniu dachówek dłuższym niż sześć tygodni w porze jesienno-zimowej trzeba je zabezpieczyć przed oblodzeniem;
- stal zbrojeniowa – na podkładach drewnianych rozstawionych co mniej więcej 2-2,5 m lub na przenośnych stojakach. Pręty sortuje się według średnic i klas i układa do wysokości 0,5 m w zasiekach wykonanych na przykład z kołków wbitych w ziemię. Stal w postaci kręgów składuje się w czterech lub pięciu warstwach do wysokości 1 m. Stal przechowywana na wolnym powietrzu pokryje się warstewką rdzy, ale nie obniży to jej wartości. Jeśli ma być przechowywana na budowie przez zimę, lepiej składować ją pod wiatami;
- belki stropowe prefabrykowane – na podkładach w wielowarstwowych stosach z przekładkami (na przykład listewkami), do wysokości 1,2 m;
- rury żeliwne – wielowarstwowo na podkładach i przekładkach, składowane do wysokości 1 m.

Pod wiatą
Materiały wrażliwe na działanie deszczu, śniegu czy gradu przechowuje się pod zadaszeniem. Ustawia się je nie bezpośrednio na gruncie, lecz na podestach (zbitych z desek) lub podkładach (na przykład luźno ułożonych krawędziakach), aby nie zawilgotniały. Materiały wrażliwe to:
- elementy ścienne i stropowe z betonu komórkowego – przechowuje się je na paletach ustawianych w dwóch warstwach;
- elementy ścienne i stropowe z ceramiki poryzowanej – na paletach ustawianych w dwóch warstwach lub luzem w stosach do wysokości 2 m;
- gont papowy na paletach – palety ustawia się tylko w jednej warstwie;
- drewniane elementy więźby dachowej – na podkładach (z pustaków lub krawędziaków) z przekładkami (z kawałków desek), pogrupowane na płatwie, krokwie, murłaty, jętki, słupy itd.;
- stemple drewniane, deski, krawędziaki i belki – na podkładach, do wysokości 1,5 m, w stosach oddzielanych przekładkami;
- papy asfaltowe w rolkach – ustawia się je pionowo, najlepiej na paletach;
- lepiki smołowe i asfaltowe – na paletach lub podestach, ustawione tak, aby otwory pojemników były na górze;
- folie paroizolacyjne i paroprzepuszczalne – w rolkach na płasko, w jednej warstwie;
- styropian – na podkładach. Płyty układane luzem należy dociążyć, aby wiatr ich nie przenosił. Płyt w opakowanych w folię paczkach nie trzeba dociążać. Styropian układa się do wysokości 2 m, z dala od rozpuszczalników i smoły, gdyż materiały te powodują jego rozpuszczanie;
- lekkie kruszywa porowate typu keramzyt – na podłodze w zagrodach do wysokości 1,5 m.

Magazyny zamknięte

Przechowuje się w nich materiały wrażliwe na słońce, deszcz lub wiatr, osprzęt elektryczny, armaturę sanitarną oraz różne drobne elementy, które łatwo mogą się zagubić. W zamykanych magazynach należy także przechowywać kielnie, młotki, poziomnice, łopaty, taczki, narzędzia malarskie i ciesielskie, a także elektronarzędzia. Najlepiej trzymać je osobno, aby był do nich łatwy dostęp. Latem, gdy na dworze jest ciepło, magazyny muszą być wietrzone, aby przechowywane w nich materiały zbytnio się nie nagrzewały. Na zimę niektóre materiały, zwłaszcza te mało odporne na mróz (na przykład farby), należy przenieść do magazynów dobrze ogrzewanych. W magazynie przechowujemy:
- cement, wapno hydratyzowane, gips, zaprawy w workach – w suchych pomieszczeniach z drewnianą podłogą. Worki układa się na drewnianych pomostach w stosy do dziesięciu warstw, grupując je według gatunku materiału. Minimalny odstęp stosów od ścian magazynu to 0,6 m;
- płyty gipsowo-kartonowe – owinięte folią składuje się na podkładach i układa szerokością do frontu, grupując według rodzajów płyt. Maksymalna wysokość składowania to 1,2 m;
- okna i drzwi – na podłodze na tekturze falistej, styropianie lub innym materiale zabezpieczającym spodnią krawędź przed zarysowaniem ustawia się prawie pionowo i opiera o stojak pod kątem 80°, przekłada tekturą lub filcem i zabezpiecza się drewnianymi łatami przed osuwaniem;
- blachę ocynkowaną na dach – jeśli jest w postaci arkuszy – układa się na płasko w stosy do wysokości 1 m, blachę w kręgach ustawia się w pozycji stojącej w jednej warstwie. Nie powinna leżeć blisko cementu, gipsu, aby nie korodowała;
- rury stalowe o małej średnicy – sortuje się według średnicy i układa na stelażach do wysokości 1,7 m;
- grzejniki centralnego ogrzewania – na podłodze w stosach do wysokości 1,7 m;
- wełnę mineralną – w suchych pomieszczeniach. Płyty w pakietach opakowanych w folię składuje się do wysokości 1,5 m, a rolki ustawia się pionowo w jednej lub dwóch warstwach;
- sklejkę – na podkładach, wielowarstwowo do wysokości 2 m;
- gwoździe, śruby, nity – w skrzyniach na podłodze lub na półkach;
- farby płynne, lakiery, emalie, rozpuszczalniki (materiały łatwo palne) – magazynuje się w beczkach, pojemnikach lub puszkach szczelnie zamkniętych z otworami zawsze zwróconymi do góry, w oddzielnym pomieszczeniu odizolowanym od innych, z dobrze działającą wentylacją i centralnym ogrzewaniem zimą. Temperatura nie powinna być niższa niż 5°C. Najlepiej, jeśli okna są zasłonięte (niektóre materiały są wrażliwe na działanie promieni słonecznych), a drzwi otwierają się na zewnątrz (w ten sposób wykorzystamy powierzchnię magazynu w stu procentach). Pojemniki zależnie od wielkości ustawia się na podłodze lub na półkach i regałach. Nie wolno przechowywać w tym samym pomieszczeniu suchych farb;
- narzędzia do robót ogólnobudowlanych, na przykład kielnie, młotki, poziomnice, oraz elektronarzędzia i sprzęt pomocniczy, na przykład łopaty, szufle, taczki – w oddzielnym pomieszczeniu z półkami, wieszakami i skrzyniami.

Czy potrzebne jest pozwolenie?

Jeżeli masz już pozwolenie na budowę, to zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 24 Prawa budowlanego nie musisz nawet zgłaszać do starostwa powiatowego wybudowania tymczasowego obiektu (barakowozu, wiaty, magazynu) na placu budowy. Ale pamiętaj – po zakończeniu budowy musisz go rozebrać.

Jak długo można przechowywać materiały budowlane? (Mirosław Lubarski, dyrektor marketingu grupy PSB)

Większość materiałów (elementy ścienne, dachówki, stolarka) można przechowywać praktycznie bez ograniczeń czasowych. Ważne jest tylko, aby miały zapewnione odpowiednie warunki – przede wszystkim były osłonięte od deszczu.
Krótszy czas przechowywania mają wyroby chemii budowlanej, większość produktów ma trwałość od 6 do 12 miesięcy (farby, zaprawy, kleje itd.). Wyjątkiem są na przykład komponenty tynków akrylowych zewnętrznych (3 miesiące).

Dobrze przelicz!

Zanim pobiegniesz do hurtowni po materiały budowlane, które chcesz kupić na zapas, dobrze się zastanów, czy aby na pewno to się opłaca. Co prawda unikniesz wyższego podatku, ale czy koszty przechowywania nie będą wyższe niż zaoszczędzone pieniądze? Najbardziej opłaca się kupić drogie materiały (dachówkę, okna, drzwi, drzwi garażowe, kocioł, kafelki, zlewozmywaki itd.). Na cemencie czy wapnie nie zaoszczędzisz wiele, a zajmują one dużo miejsca na placu, poza tym cement może się zniszczyć (jeśli zamoknie, zbryli się) i ma tylko półroczny termin przydatności. Z wełną również może być kłopot – ma duże gabaryty i wymaga idealnie suchego pomieszczenia do przechowywania. Pamiętaj również, że farby, lakiery, tarcica surowa czy drewno budowlane już teraz obłożone są 22-procentowym VAT-em. Z drugiej strony okna czy drzwi musisz przechowywać w zadaszonym pomieszczeniu (magazynie, piwnicy) i dobrze ich pilnować, aby nie padły łupem złodziei. Przelicz więc, czy koszty magazynowania (wybudowania czy wynajęcia magazynu i stróża) nie przewyższą oszczędności.