Piwnica z tarasem

Piwnica z tarasem – to nie żart. Adaptując podziemną część budynku na pomieszczenia mieszkalne, można zrobić taras zagłębiony w gruncie. Pomysł oryginalny, choć pracochłonny.

Nawet niewielki taras to dodatkowa przestrzeń do wykorzystania. Tworzy on łagodne przejście z domu do ogrodu i może stanowić interesujący element architektoniczny. Autor: Andrzej Szandomirski		Dzięki tarasowi zagłębionemu w gruncie i dużym drzwiom balkonowym w wyremontowanych pomieszczeniach będzie widno i słonecznie. Autor: Andrzej Szandomirski

Przystosowanie piwnicy do celów mieszkalnych nie musi się ograniczać do odnowienia ścian i podłóg oraz urządzenia tam słabo oświetlonego warsztatu lub siłowni. Cenną przestrzeń można bardziej przebudować i wykorzystać na pokój gościnny, salon, pracownię lub gabinet. Trzeba wówczas przynajmniej w jednej ze ścian zrobić duże okno, które wpuści do środka więcej słońca. Przepisy stanowią, że takie ściany z oknami muszą być od zewnątrz odsłonięte aż do poziomu podłogi. Warto wówczas pójść za ciosem i korzystając z tego, że zrobiony zostanie wykop, zbudować w jego miejscu taras. Otworzy on wnętrze na ogród i będzie miejscem wypoczynku osłoniętym z czterech stron od wiatru i ciekawskich spojrzeń sąsiadów lub przechodniów. Na rozwiązanie takie zdecydowano się przy modernizacji domu-kostki w Aninie. Na przykładzie tej inwestycji pokażemy, jak prawidłowo zrobić podobny taras.

Wykop

Czy potrzebne pozwolenie?
Powstaje on po odsłonięciu ścian piwnicznych, przed wybiciem w nich otworów okiennych. Zazwyczaj trzeba go powiększyć i nadać mu przewidziany w projekcie kształt. Głębokość wykopu zależy w dużej mierze od głębokości, na której znajduje się podłoga piwnicy. Jego dno powinno się znajdować niżej od niej, i to na tyle, aby po ułożeniu nawierzchni nie okazało się, że jej powierzchnia znajduje się wyżej niż powierzchnia podłogi.

Czy potrzebne pozwolenie?
Pierwszy krok, jaki trzeba poczynić przed budową tarasu, to uzyskanie w gminie decyzji o warunkach zabudowy. Decyzja taka nie jest potrzebna, jeśli gmina ma sporządzony plan miejscowy. Wówczas wystarczy sprawdzić, czy taras nie będzie kolidował z założeniami tego planu. Po załatwieniu tej sprawy należy postarać się o projekt tarasu. Jego przygotowanie powinno się zlecić architektowi. Zazwyczaj projekt ten przygotowuje się łącznie z projektem przebudowy piwnicy. Gdy będzie on gotowy, trzeba wystąpić o pozwolenie na budowę tarasu i adaptację piwnic.
Uwaga! Sam taras wymaga jedynie zgłoszenia, a nie pozwolenia. Jednak gdy ma być budowany równocześnie z tak poważną modernizacją piwnicy (na co potrzebne jest pozwolenie), występuje się o pozwolenie jednocześnie na obie inwestycje.

Odwodnienie liniowe

Zagłębiony w ziemi taras musi mieć sprawny system odprowa-dzania wody. W przeciwnym razie po ulewnych deszczach może się zamienić w ogromną, głęboką kałużę. W przypadku takich tarasów stosuje się odwodnienie liniowe klasy A przeznaczone do terenów zielonych lub wjazdów do garaży. Będzie ono odprowadzać deszczówkę do systemu kanalizacji deszczowej lub – tak jak w naszej kostce – do studzienki chłonnej.
Zamiast odwodnienia liniowego można zastosować system odwodnień punktowych. Jest on jednak rzadziej proponowany przez projektantów ze względu na pracochłonność, mniejszą wydajność i trudniejszy montaż.

Zanim ułoży się korytka odwodnieniowe (polimerobetonowe, poliestrowe lub poliwinylowe) i rury odprowadzające wodę, trzeba zrobić wykopy. Powinny być szersze od rur i korytek o około 20 cm i głębsze o blisko 10 cm. Rury układa się tak, by miały minimum 2-procentowy spadek w kierunku studzienki chłonnej. Następnie wykop pod korytko wypełnia się chudym betonem (warstwa 5-10 cm – zależnie od wysokości korytka). Korytko wciska się w świeży beton i łączy z rurą odpływową. Pamiętać trzeba, aby podczas montażu nadać korytku delikatny spadek w kierunku odpływu. Autor: Mariusz Bykowski		Przed zasypaniem wykopu należy zamontować do korytka kratkę ochronną. Po zasypaniu korytka może się bowiem okazać, że nie będzie ona pasowała, bo jego ścianki zapewne nieznacznie ugną się pod naporem piasku. Kratka powinna znajdować się o 1 cm poniżej nawierzchni z kostki w celu łatwiejszego odprowadzenia wody opadowej. Autor: Mariusz Bykowski

Sposób zamocowania korytka odwodnienia liniowego. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki

Studzienka chłonna

Systemy kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej, do których można odprowadzać deszczówkę, do wielu posesji nie są doprowadzone. Jeśli zaś przebiegają w pobliżu i można się do nich podłączyć, to i tak wiąże się to z opłatami. Taniej i wygodniej jest zbudować na terenie działki studzienkę chłonną. Deszczówka z rynien lub innych systemów odwodnienia spływa do niej za pośrednictwem rur, a następnie wsiąka w głębiej położone warstwy gruntu. Studzienki muszą być oddalone od domu o minimum 2 m. Buduje się je z kręgów betonowych lub z PCW o średnicy 1-1,2 m, dno wypełniając materiałem przepuszczalnym (piaskiem, pospółką, żwirem). Od góry studzienka musi być zabezpieczona solidną pokrywą. Uwaga! Budowę studzienki muszą poprzedzić badania geotechniczne. Na ich podstawie ustala się, na jakiej głębokości znajduje się warstwa przepuszczalna gruntu i w rezultacie, jaką głębokość ma mieć studzienka.

Budowa studzienki chłonnej. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki

Zabezpieczenie i wykończenie skarpy

Taras jest ze wszystkich stron otoczony skarpą. Gdy jest ona łagodna, wystarczy posiać na niej trawę lub posadzić kwiaty. Strome skarpy należy zabezpieczyć przed osuwaniem.
Wysokie, o niemal pionowych brzegach trzeba obudować ceglanym lub żelbetowym murkiem oporowym (grubości około 20 cm). Te o łagodniejszym spadku można podeprzeć murkiem z płyt krawężnikowych lub kształtek betonowych albo drewnianą palisadą. Skarpa naszego tarasu z jednej strony jest zabezpieczona żelbetową ścianką oporową. Z dwóch pozostałych boków otoczona jest palisadą z kształtek betonowych.

Kształtki betonowe powinny być ustawiane na warstwie chudego betonu ułożonej w przygotowanym wcześniej wykopie. Ich montaż jest pracochłonny i wymaga starannego wypoziomowania poszczególnych elementów. Kształtki ustawia się jedną obok drugiej i delikatnie dobija młotkiem. Powinno się używać młotków gumowych lub uderzać w kształtki poprzez kawałek deski. Dzięki temu się nie pokruszą. Autor: Mariusz Bykowski		Aby złagodzić spadek skarpy i optycznie powiększyć nieco taras, można nadać jej schodkowy kształt. W połowie wysokości robi się wówczas drugą palisadę, a utworzone w ten sposób dwie skarpy wyrównuje na płasko. Autor: Mariusz Bykowski		Na obu poziomach skarpy można posadzić rośliny. W przyszłości tak utworzony zielony murek zasłoni odpoczywających na tarasie. Autor: Mariusz Bykowski

Nawierzchnia

Materiałem najlepiej nadającym się na nawierzchnię takiego tarasu jest kostka betonowa – tania, estetyczna i odporna na zniszczenie. Nawierzchnia musi być ułożona z 2-procentowym spadkiem w kierunku korytka odwadniającego. Spadek ma zapewnić prawidłowe odprowadzenie wody opadowej.
Robiąc nawierzchnię tarasu, można jednocześnie dobudować schodki prowadzące do niego od strony ogrodu. W domu w Aninie takie schody zrobiono z kostki betonowej i płyt krawężnikowych.
Uwaga! Ułożenie nawierzchni z kostki brukowej wokół domu powinno być ostatnim etapem prac budowlanych. Ślady farby czy zaprawy cementowej powstałe przy pracach wykończeniowych są praktycznie nieusuwalne.

Kostkę betonową układa się na 3-5-centymetrowej warstwie posypki piaskowo-cementowej (stosunek piasku do cementu – 6:1) rozścielonej bezpośrednio na zagęszczonym podłożu z gruntu piaszczystego lub żwiru. Piasek powinien mieć frakcję 0-5 mm. Kostka powinna wystawać ponad wymagany poziom na blisko 1-3 mm. Tyle wystarczy, by nawierzchnia po ubiciu znalazła się na odpowiedniej wysokości. Ważne jest również takie rozplanowanie układu kostki, aby maksymalnie ograniczyć jej przecinanie. Autor: Mariusz Bykowski		Szczeliny między kostką wypełnia się wysuszonym piaskiem frakcji 0-2 mm. Po tej czynności można ubić nawierzchnię za pomocą specjalnej maszyny zwanej „kangurem”. Po zagęszczeniu szczeliny wypełnia się jeszcze raz suchym piaskiem, a jego nadmiar zmiata. Podsypki cementowo-piaskowej nie zagęszcza się przed ułożeniem kostki brukowej. Pozwala to na późniejsze wyrównanie różnic wysokości nawierzchni. Autor: Mariusz Bykowski

Ile kosztuje taras?