 |
| |
Aby uniknąć kłopotów z tarasem, trzeba, o ile to możliwe, zadbać o właściwą konstrukcję i poprawne zbudowanie garażu. Oznacza to, że przy jego projektowaniu i wykonywaniu należy przestrzegać kilku ważnych zasad. Zastosowanie się do nich pozwoli uniknąć niektórych kłopotliwych prac oraz zaoszczędzić trochę czasu, a nawet pieniędzy.
Dylatacja. Konstrukcja garażu lub jakiejkolwiek innej przybudówki powinna być całkowicie oddylatowana od głównej bryły budynku. Dlaczego? Ponieważ piętrowy dom (często podpiwniczony) jest znacznie większy, wyższy, cięższy i poddany znacznie większym obciążeniom zewnętrznym niż dużo mniejszy, jednokondygnacyjny garaż. Dom i garaż będą osiadać w różnym stopniu. Gdyby stanowiły konstrukcyjną całość, na ich styku mogłyby pojawić się po pewnym czasie rysy i pęknięcia. Dylatacja praktycznie eliminuje takie ryzyko.
Fundamenty. Może to być płyta żelbetowa, która jednocześnie będzie posadzką garażu. W ten sposób prawie uniknie się robót ziemnych (właściwie trzeba zdjąć tylko humus).
Ściany. Jeśli garaż ma być nieogrzewany, jego ściany i strop nie muszą spełniać tak rygorystycznych kryteriów cieplnych jak przegrody zewnętrzne w domu. Pozwala to na zastosowanie innych, tańszych rozwiązań, na przykład zamiast grubych ścian jedno-, dwu-, lub trójwarstwowych (36-48 cm) – ściany z cegieł zwykłych lub wapienno-piaskowych (25 cm), pustaków (18-19 cm), a nawet bardzo lekkie wykonane w technologii szkieletu drewnianego (12 cm).
Strop. Zamiast powszechnie stosowanych drogich konstrukcji gęstożebrowych można wykonać znacznie tańszy strop żelbetowy (płyta grubości 8-10 cm) lub drewniany (belki i sklejka wodoodporna lub płyta OSB). Dzięki oddylatowaniu ścian garażu żelbetowa konstrukcja nośna stropu będzie oparta tylko na dwóch lub czterech krawędziach. Górna powierzchnia będzie zatem zawsze ściskana, a więc nie pojawią się na niej rysy lub pęknięcia, w które mogłaby się dostać woda.
Wentylacja. Kolejnym ważnym czynnikiem wpływającym na trwałość tarasu jest właściwa wentylacja garażu nieogrzewanego. Różnica temperatury i wilgotności na zewnątrz i wewnątrz garażu powinna być jak najmniejsza. Wtedy bowiem unika się dodatkowych naprężeń i odkształceń konstrukcji, które przyczyniają się do deformacji tarasu.
 | |  |
| Taras nad pomieszczeniem to taki element domu, którego wykonanie wymaga dużej staranności. Autor: Mariusz Bykowski | | Na tarasach o budowie dachu odwróconego nawierzchnią może być trawa. Autor: Andrzej Szandomirski |
Sposób 1. Prosty taras drewniany
Założenia: Powszechnie wiadomo, że im coś jest prostrze, tym rzadziej się psuje. A to oznacza, że przy dobudowywaniu garażu warto zrobić tylko to, co niezbędne, ale za to zastosować sprawdzone materiały wysokiej jakości oraz powszechnie znane technologie. Prawdopodobieństwo, że nie popełni się błędów, a tym samym zapewni się dużą trwałość i bezawaryjność konstrukcji, będzie wtedy duże. Najprostszy będzie taras drewniany.  |
| Taras drewniany. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Jak to zrobić?
Żelbetowa płyta stropowa. Zapewni odpowiednią nośność. Jest o wiele solidniejsza i przez to bardziej popularna od konstrukcji drewnianej.
 |
| Styk tarasu drewnianego ze ścianą budynku. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Wylewka cementowa. Wykonuje się ją na płycie stropowej. Musi mieć spadek co najmniej 1,5-3%. Oznacza to, że w garażu o szerokości 4 m grubość tej warstwy na krawędzi spływu będzie miała tylko 3-4 cm, a przy ścianie budynku o 6-12 cm więcej. Jeśli taras nie będzie zadaszony i na dodatek przewiduje się na nim nawierzchnię z terakoty, to konieczne będzie zrobienie szczelin dylatacyjnych w odstępach co 2-2,5 m. Wylewki można nie robić, jeśli górna płaszczyzna płyty żelbetowej zostanie wyprofilowana ze spadkiem i zatarta na gładko, ale to trudne zadanie można powierzyć tylko bardzo starannemu wykonawcy. Warto skorzystać z takiego rozwiązania, bo konstrukcja będzie wówczas lżejsza o mniej więcej 100 kg/m². Poza tym zaoszczędzi się trochę pieniędzy, a poziom tarasu obniży o kilka centymetrów, co czasami może mieć duże znaczenie.
 |
| Szczelina dylatacyjna. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Zakotwienia słupków balustrady i słupów dachu. To najczęściej stalowe wsporniki przykręcone do płyty stropowej lub zabetonowane w wieńcu. Powinny być wykonane z okrągłych prętów lub rur, ponieważ takie elementy najłatwiej się uszczelnia. W tym celu najlepiej skorzystać z gotowych kształtek z blachy lub termozgrzewalnego tworzywa. Podstawy takich osłon umieszcza się pomiędzy warstwami izolacji, a górę uszczelnia kitem akrylowym i mocuje cybantem (metalową opaską) do stalowego wspornika. Dzięki temu w znaczny sposób ograniczone zostaną problemy związane z korozją stali i betonu w newralgicznych miejscach mocowania słupków balustrady.
 |
| Sposób zamocowania obróbki brzegowej. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Obróbki blacharskie – okapowa, przyścienna i progowa. Pomogą zachować odpowiednią szczelność stropu. Można je zrobić z blachy stalowej grubości 0,5 mm, ocynkowanej lub powlekanej plastizolem, ale najlepiej zastosować taki materiał, który zostanie użyty do wykończenia dachu budynku (blacha miedziana, cynkowo-tytanowa, aluminiowa).
 |
| Sposób zamocowania obróbki brzegowej. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Izolacja przeciwwodna. Można ją wykonać z dwóch warstw papy asfaltowej. Należy wtedy stosować papy: podkładową i wierzchniego krycia, obie na osnowie z włókna poliestrowego lub szklanego i modyfikowane elastomerem SBS, bo takie wytrzymują temperaturę do -25°C, a niektóre nawet do -40°C. Ilość asfaltu w papie podkładowej nie powinna być mniejsza niż 2000 g/m², a w papie wierzchniego krycia – 2500 g/m².
Dobrą izolację przeciwwodną można też zrobić z jednej warstwy papy termozgrzewalnej. Także wówczas musi to być papa asfaltowa i modyfikowana SBS, ale o gramaturze co najmniej 3000 g/m². Przed przyklejeniem do podłoża wylewkę trzeba zagruntować roztworem bitumicznym.
Nawierzchnia. W tym przypadku najlepsza będzie drewniana. Na stropie układa się najpierw impregnowane ciśnieniowo legary, o wymiarach minimum 5 x 5 cm w rozstawie co 30-60 cm. Warto do ich spodniej strony przykleić lub przykręcić niewielkie (10 x 10 cm) podkładki ze sklejki wodoodpornej grubości 10-12 mm, w rozstawie co 1,5-2 m. Krawędzie sklejki również powinny być zaimpregnowane. Dzięki podkładkom powstanie szczelina wentylacyjna, która wpłynie korzystnie na trwałość legarów. Podobny efekt można uzyskać, układając legary na przykład na betonowych płytach chodnikowych. Następnie przybija się niezbyt szerokie (maksymalnie 14 cm) deski podłogowe grubości 2,5-3,8 cm – oczywiście ażurowo, czyli z pozostawieniem pomiędzy nimi szczelin szerokości 1-1,5 cm. Najlepsze są deski z drewna egzotycznego – tek, iroko czy badi – których nie trzeba wykańczać ani impregnować. Rzecz jasna, mogą to być także pomalowane lub polakierowane deski sosnowe, modrzewiowe bądź dębowe, ale wtedy trzeba się liczyć z ich konserwacją co rok albo dwa lata.
Uwaga! Drewnianych legarów nie mocuje się w żaden sposób do podłoża. Podłoga jest na tyle ciężka, że nie uniesie jej wiatr (dodatkowym zabezpieczeniem są przecież balustrady). Rozwiązanie to ma dwie istotne zalety – po pierwsze, izolacja przeciwwodna nie jest w żadnym miejscu przedziurawiona, a więc ryzyko wystąpienia przecieków jest minimalne; po drugie, bardzo łatwo jest podnieść ruszt podłogowy w celu kontroli, konserwacji lub naprawy izolacji bądź obróbek blacharskich.
Balustrady, słupy i zadaszenie tarasu. Rodzaj użytego materiału, a także forma tych elementów budowlanych w dużej mierze zależą od gustu i możliwości finansowych inwestora oraz architektury domu.
Daszek zamiast parasola
Nad tarasem warto zrobić zadaszenie. Dzięki temu osiągnie się kilka korzyści. Taras będzie zacieniony, a więc jego nawierzchnia nie nagrzeje się zbytnio i będzie się mniej odkształcać pod wpływem zmian temperatury. Zadaszenie w znacznym stopniu ochroni też taras przed deszczem i śniegiem. Jego styk ze ścianą domu oraz próg drzwi balkonowych będą prawie zawsze suche. A o to przecież chodzi – brak wody to brak kłopotów z przeciekaniem. Daszek ma zwykle konstrukcję drewnianą opartą na kilku słupach. Powinien być pokryty tym samym materiałem co dach domu.
Sposób 2. Taras jak dach odwrócony
Założenia: Jednokondygnacyjny garaż i piętrowy dom pod względem konstrukcyjnym najczęściej stanowią całość. Obie części są posadowione na wspólnych ławach fundamentowych oraz mają ściany nośne o takiej samej budowie, bez uwzględnienia faktu, że garaż będzie nieogrzewany. Na dodatek czasami spotyka się ciągłe płyty stropowe przykrywające cały budynek, bez jakiejkolwiek dylatacji i wykonane na jednym poziomie. O braku zadaszenia tarasu i słupkach balustrady dziurawiących warstwy izolacji nawet nie warto wspominać. Czym to grozi? Wiadomo – przeciekami, przemarzaniem, odspajaniem płytek, korozją elementów stalowych i betonowych. Rozwiązaniem może być wykonanie odpornego na błędy tarasu o budowie dachu odwróconego. Jego hydroizolacja układana jest na stropie, a dopiero na niej ocieplenie i warstwy posadzkowe. Temperatura w poziomie izolacji przeciwwodnej jest prawie stała, a to oznacza niemal całkowity brak odkształceń liniowych. Nie potrzebne są więc dylatacje, oprócz tej pomiędzy tarasem a ścianą budynku. Taras taki można też wykonać nad pomieszczeniem ogrzewanym.
 |
| Taras o budowie dachu odwróconego. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Jak to zrobić?
Strop nad garażem. Musi być usytuowany 25-40 cm poniżej poziomu stropu nad parterem. Dzięki temu jednocześnie osiąga się dwie korzyści – konstrukcja stropu nie jest ciągła, czyli nie ma niebezpieczeństwa pękania jego górnej powierzchni w pobliżu ściany domu, i jest wystarczająca ilość miejsca na ułożenie wszystkich niezbędnych warstw tarasu, poniżej progu drzwi balkonowych.
Warstwa spadkowa. Zanim się ją ułoży, trzeba zamocować wzdłuż ściany domu pasek styropianu grubości 2 cm i wysokości równej grubości wszystkich warstw posadzkowych (zwykle 25-40 cm). Zamiast styropianu można zastosować polietylenową taśmę brzegową grubości minimum 1 cm. Dopiero wtedy można wylać i zatrzeć na gładko wylewkę cementową (ze spadkiem 1,5-3%).
Izolacja przeciwwodna. Zanim zacznie się ją układać, wzdłuż dylatacji należy wykonać trójkątny odbój z zaprawy cementowej (o długość przyprostokątnych przynajmniej 5 cm). Następnie betonową powierzchnię stropu trzeba zagruntować roztworem asfaltowym i dopiero wtedy można układać właściwe warstwy hydroizolacyjne, które jednocześnie pełnią funkcję paroizolacji. W metodzie dachu odwróconego można zastosować tańsze papy asfaltowe o nieco niższych parametrach technicznych. Wystarczą papy z asfaltu oksydowanego na osnowie z włókniny poliestrowej lub welonu szklanego, które sprawdzają się w temperaturze od 0 do +70°C. Pierwszą warstwę powinno się wykonać z papy podkładowej o gramaturze co najmniej 1200 g/m² (lepiej 2000 g/m²), drugą z papy podkładowej lub wierzchniego krycia o gramaturze minimum 2000 g/m² (lepiej 2500 g/m²). Należy starać się unikać pokryć jednowarstwowych, ponieważ ryzyko niedokładnego połączenia styków (przez zgrzewanie, klejenie) jest zbyt duże.
Ocieplenie stropu. Jeśli ściany garażu mają taką samą budowę i grubość jak ściany domu, to głupotą byłoby budowanie „zimnego” stropu o prawie dwukrotnie niższym współczynniku przenikania ciepła U. Ocieplenie stropu spowoduje, że nawet w zimie temperatura powietrza wewnątrz garażu rzadko będzie spadać poniżej 0°C. Izolacja termiczna powinna być wykonana z twardego polistyrenu ekstrudowanego lub ze styropianu odmiany EPS 200 036 (dawny FS-30). Grubość tej warstwy musi wynosić co najmniej 8-10 cm (nawet 15-20 cm, gdy ściany garażu są ocieplane). Płyty mogą być układane w dwóch warstwach, koniecznie z przesunięciem spoin, lub w jednej warstwie, jeśli ich krawędzie są frezowane.
Obróbki blacharskie. Najważniejsze jest prawidłowe wykonanie styku tarasu ze ścianą domu. W tym celu należy wywinąć na ścianę pas brzegowy hydroizolacji, ale nie mocować go do niej. Tylko wtedy bowiem będą możliwe swobodne odkształcenia konstrukcji bez ryzyka przerwania izolacji. Od góry przykleja się do ściany i do luźnej izolacji kolejny pas papy całkowicie uszczelniający połączenie. Ze względów estetycznych i jako dodatkowe zabezpieczenie mechaniczne warto jeszcze założyć obróbkę blacharską. Wykonuje się je również dookoła krawędzi tarasu. Są układane na hydroizolacji i mają za zadanie odprowadzać zatrzymaną w tej warstwie wodę do rynien. Zamiast tradycyjnych obróbek można zastosować specjalne profile brzegowe.
 |
| Styk tarasu ze ścianą budynku. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Warstwa dociskowa. Jest potrzebna, żeby izolacja termiczna nie odfrunęła podczas silnego wiatru. Jednocześnie warstwa ta powinna być przepuszczalna zarówno dla wody, jak i powietrza. Dlatego bardzo dobrym i chętnie stosowanym rozwiązaniem jest ułożenie podkładu z fizeliny (geowłókniny), a na nim warstwy płukanego żwiru (o uziarnieniu 16-32 mm) grubości co najmniej 5 cm. Żeby kruszywo się nie wysypywało, należy zainstalować dookoła tarasu listwę oporową, na przykład z blachy perforowanej, impregnowanych desek czy elementów posadzki. Ważne, aby zapewniony był swobodny odpływ wody, a przyjęte rozwiązanie pasowało do wystroju domu. Można również zastosować ażurowo układane betonowe płyty chodnikowe, które opiera się na wspornikach z tworzywa sztucznego. Utworzona w ten sposób co najmniej 2-centymetrowa szczelina jest konieczna w celu zapewnienia prawidłowej cyrkulacji powietrza i wody pod płytami.
Balustrady. Należy unikać jak ognia pełnych murków okalających taras, ponieważ skuteczne odprowadzenie wody z takiej wanny jest ogromnie trudne. Trzeba też wystrzegać się balustrad ze słupkami przechodzącymi przez warstwy termo- i hydroizolacyjne tarasu. Jak pokazuje doświadczenie, skuteczne i trwałe uszczelnienie tych miejsc jest bardzo trudne. Najlepsze są balustrady montowane z boku, do wieńca lub ściany.
 |
| Wykończenie krawędzi tarasu i sposób zamocowania słupka balustrady. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Nawierzchnia. Wskazane są posadzki, które przyczyniają się do niwelowania wahań temperatury w warstwie izolacji przeciwwodnej. Im mniejsze naprężenia termiczne, tym mniejsze odkształcenia, czyli mniejsze ryzyko pękania izolacji. Ochronna warstwa żwiru pod posadzką albo podłoga z desek na legarach pozwala zmniejszyć różnice temperatury tarasu o ponad połowę. Nawierzchnia powinna być też przepuszczalna, podobnie jak jej żwirowe podłoże. Najczęściej stosuje się więc ażurowo ułożone płyty chodnikowe, płaskie kamienie, cegły lub deski na legarach. W przypadku ciężkich posadzek z elementów betonowych czy kamiennych można zmniejszyć grubość warstwy dociskowej. Wtedy zazwyczaj wystarczą 3 cm żwiru o uziarnieniu 4-8 mm.
Sposób 3. Taras tradycyjny
Założenia: Jest to metoda dość awaryjna, mimo że znana i stosowana od wielu lat. Teoretycznie nie jest trudna. Wystarczy ułożyć na stropie izolację termiczną, na niej izolację przeciwwodną, zabezpieczyć je warstwą betonu i zrobić posadzkę. Jednak diabeł tkwi w szczegółach. Prawidłowe zrobienie dylatacji, obróbek blacharskich czy mocowania balustrady to nie lada sztuka. Dlaczego w takim razie metoda ta jest stosowana? Ponieważ jak żadna inna nadaje się do wykończenia płytkami gresowymi lub terakotowymi, a te materiały bardzo często są preferowane przez inwestorów – szczególnie tych, którzy budują swój pierwszy dom. Wydaje im się, że jeśli rozwiązanie jest znane, to nie sprawi problemów. I tak jest, pod warunkiem że ani projektant, ani wykonawcy nie popełnią żadnego błędu. Jednak jak pokazuje doświadczenie, niezwykle trudno to osiągnąć.Tego typu taras można robić również nad pomieszczeniami ogrzewanymi.
 |
| Taras tradycyjny. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Jak to zrobić?
Warstwa spadkowa. Jest to zazwyczaj wylewka cementowa wykonana bezpośrednio na stropie (ze spadkiem 1,5-3%). Jednak jeśli ważne jest ograniczenie ciężaru stropodachu, to odpowiedni spadek można uzyskać w warstwie izolacji termicznej po zastosowaniu klinów ze styropianu – i wtedy wylewki się nie wykonuje.
 |
| Styk tarasu ze ścianą budynku. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Paroizolacja. Powinna być ułożona nawet wtedy, gdy garaż będzie nieogrzewany, a izolacja termiczna zostanie wykonana z polistyrenu ekstrudowanego – materiału o znikomej nasiąkliwości. Najlepiej zastosować folię polietylenową, ewentualnie papę asfaltową z aluminiową wkładką. Jednak znacznie częściej do zagruntowanego podłoża przykleja się jedną warstwę podkładowej papy asfaltowej (minimum 1200 g/m²) na osnowie z tkaniny poliestrowej lub welonu szklanego. Najważniejsze jest staranne wykonanie zapewniające ciągłość warstwy oraz szczelne wyłożenie paroizolacji na ściany budynku.
Izolacja termiczna. Robi się ją podobnie jak w sposobie drugim – ze styropianu lub z polistyrenu ekstrudowanego. Grubość płyt nad garażem nieogrzewanym powinna wynosić co najmniej 5 cm, a nad ogrzewanym – minimum 12 cm.
Izolacja przeciwwodna. Należy ją wykonać z co najmniej dwóch warstw podkładowej papy asfaltowej na osnowie z tkaniny technicznej lub welonu szklanego oraz modyfikowanej elastomerem SBS. Pierwszą warstwę papy (o gramaturze 2000 g/m²) należy ułożyć luźno, sklejając ją lub zgrzewając tylko na zakładach. Drugą (o gramaturze 2500 g/m²) mocuje się na całej powierzchni, pamiętając o przesunięciu styków pasm w stosunku do warstwy pierwszej.
Warstwa poślizgowa. Może być wykonana z dwóch warstw luźno ułożonej folii polietylenowej (klejonej jedynie na zakładach) albo z folii kubełkowej, która jednocześnie będzie stanowić warstwę poślizgową i wentylacyjną. Można też, jak to dawniej robiono, zastosować posypkę mineralną z drobnego piasku lub talku technicznego i przykryć ją kolejną warstwą luźno ułożonej papy lub folii.
Warstwa dociskowa. Jest to wylewka cementowa grubości przynajmniej 4 cm, która musi być dylatowana w odstępach nie większych niż 2 m oraz na styku ze ścianą budynku. W przypadku występowania dużych obciążeń wylewka może być zbrojona siatką z cienkich prętów stalowych.
 |
| Szczelina dylatacyjna. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Nawierzchnia. Może być z dowolnego materiału, ale przeważnie wykonuje się ją z płytek mrozoodpornych (gres, terakota). Należy wtedy zwrócić uwagę na to, żeby płytki nie były zbyt duże (najwyżej 25-30 cm), fuga miała szerokość przynajmniej 5 mm, a zaprawa klejowa było bardzo elastyczna i jednocześnie mrozoodporna.
Obróbki blacharskie i balustrady. Wykonuje się je tak, jak to zostało opisane w sposobie drugim.
 |
| Wykończenie krawędzi tarasu i sposób zamocowania słupka balustrady. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
 |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz