Jak nie przegrać z żywiołem? Ubezpieczenie przed powodzią lu pożarem

W Polsce występuje wiele zagrożeń naturalnych, które są efektem działalności sił przyrody. Przekonały nas o tym chociażby powodzie w latach 1997-99. Budując dom, prawie nikt nie przewiduje, że może on zostać poddany tak ciężkiej próbie. A przecież na obszarze naszego kraju występują także inne zagrożenia ze strony żywiołów.

POŻAR

Stale rośnie liczba pożarów powstających w domach lub ich najbliższym otoczeniu. Choć wszyscy zdajemy sobie sprawę, jak tragiczne mogą być w skutkach, nie wywołują one w nas poczucia bezpośredniego zagrożenia. Przeciwnie - zawsze wydaje nam się, że pożar dotknie innych, a nie nas.

Wypalanie traw, burza z piorunami, długotrwała susza to tylko niektóre przyczyny pożarów. Autor: STONE/FLASH PRESS MEDIA

Najczęstsze przyczyny pożarów domów to:
- umyślne podpalenie;
- nieumyślne zaprószenie ognia, na przykład zaśnięcie z tlącym się papierosem;
- pozostawienie bez nadzoru włączonych urządzeń elektrycznych, nieprzystosowanych do pracy ciągłej: ogrzewaczy pomieszczeń, kuchenek i czajników;
- nieostrożne użytkowanie urządzeń grzewczych z otwartym paleniskiem: kuchni węglowych, pieców kaflowych, kominków (także złe obudowanie wkładu kominkowego, szczególnie w domach drewnianych), piecyków gazowych;
- nieostrożne prowadzenie prac remontowych, szczególnie spawania i szlifowania – powstające iskry mają temperaturę około 2000µC i zapalają praktycznie każdy materiał palny, a pożar przez bardzo długi czas (nawet kilkanaście godzin) może tlić się w ukryciu, by potem wybuchnąć ze zdwojoną siłą;
- samowolne i niefachowe naprawianie i instalowanie urządzeń, instalacji elektrycznych i gazowych;
- przechowywanie łatwo palnych substancji  w pobliżu źródeł ciepła i ognia (na przykład butli z gazem, olejów, farb, rozpuszczalników).

Rozprzestrzenianie się ognia ułatwiają:
- duża ilość materiałów łatwo palnych nagromadzona w jednym pomieszczeniu, na przykład książek, ubrań;
- materiały palne rozprzestrzeniające ogień wewnątrz (boazerie, wykładziny, zasłony, meble) i na zewnątrz domu (dach pokryty gontem drewnianym, strzechą, papą);
- drewniana konstrukcja budynku, często źle lub niedbale zabezpieczona;
- nieizolowane przejścia przewodów, kabli i palnych rur przez ściany i stropy.

Jak budować, by zmniejszyć ryzyko pożaru?
Możesz stosować w domu materiały palne, ale pamiętaj, że nawet zabezpieczone - pozostają palne, jedynie trudniej się zapalają, a więc potrzebują wyższej temperatury lub dłuższego czasu jej działania. Jeśli chcesz mieć pewność, że wybrane przez ciebie materiały będą zastosowane poprawnie, a budynek będzie bezpieczny - zamów projekt u doświadczonego projektanta i zatrudnij inspektora nadzoru budowlanego. Projektant ma obowiązek opracować projekt zgodnie z przepisami Prawa budowlanego, obowiązującymi Polskimi Normami oraz zasadami wiedzy technicznej. Inspektor nadzoru natomiast ma obowiązek kontrolować zgodność realizacji z projektem. Jeśli jeszcze będziesz miał wątpliwości, poproś uprawnionego strażaka o sprawdzenie, czy dom został wybudowany zgodnie z przepisami pożarowymi.

Także ty, dla własnego bezpieczeństwa, powinieneś przestrzegać kilku podstawowych zasad:
- Nie zmieniaj podanych w projekcie odległości między budynkami, stosuj się do projektu i zawartych w nim zaleceń.
- Stosuj przede wszystkim materiały niepalne (beton, ceramika, stal, wełna mineralna, blacha, zaprawy ogniochronne) lub trudno zapalne (płyty gipsowo-kartonowe, płyty wiórowe, styropian).
- Stosuj drewno czterostronnie strugane - szorstkie powierzchnie i pozostałości kory na nieobrobionym drewnie ułatwiają rozprzestrzenianie się ognia.
- Zabezpieczaj drewnianą więźbę dachową oraz inne elementy drewniane w konstrukcji lub wykończeniu domu preparatami zmniejszającymi palność lub farbami i lakierami pęczniejącymi albo płytami gipsowo-kartonowymi (o impregnatach do drewna piszemy na ss. 68-75).
- Izoluj szpary wokół wszelkich przejść kabli i rur przez ściany lub stropy kitami uszczelniającymi, kasetami ogniochronnymi (odcinającymi) lub pustakami wykonanymi z tworzywa pęczniejącego - zabezpieczenia te stanowią przeszkodę dla ognia i gwarantują utrzymanie odporności ogniowej przegród.
- Nie wieszaj w drzwiach (przede wszystkim wyjściowych) kotar, unikaj także wygłuszania drzwi pianką poliuretanową i tkaninami z tworzyw sztucznych - podczas pożaru może to utrudnić lub uniemożliwić opuszczenie pomieszczenia lub domu. Z tego samego względu w bezpośrednim sąsiedztwie drzwi nie umieszczaj wieszaka na ubrania i nie składuj materiałów palnych.
- Pożar najszybciej rozprzestrzenia się w górnych partiach pomieszczenia, dlatego nie wykładaj sufitów materiałami palnymi (styropianową sztukaterią, panelami z PCW, drewnem). Podczas pożaru z sufitu spadać będą palące się lub żarzące kształtki lub listwy drewniane albo skapywać palące się krople plastików. Spowoduje to przeniesienie ognia, a także bardzo dotkliwe poparzenia.

Odporność ogniowa jest to czas od chwili wybuchu pożaru do momentu, w którym konstrukcja nie może już przenosić obciążeń, a przegroda (strop, ściana) - oddzielać pomieszczeń pożarowo. Odporność ogniową sprawdza się dla konkretnego rozwiązania konstrukcyjnego, a nie dla pojedynczego materiału.

Przewód spalinowy, przechodzący przez palną konstrukcję ściany, stropu lub dachu, powinien być obłożony izolacją z materiału niepalnego (co najmniej wełną mineralną lub folią aluminiową). Autor: Krzysztof Zasuwik		Jeśli przewód spalinowy nie jest izolowany, może dojść nawet do pożaru i zniszczenia konstrukcji domu. Autor: Wojciech Tomasik

Co przyda się podczas pożaru? Wybierz jedno z tych urządzeń:
Gaśnica proszkowa - do gaszenia gazów i płynów łatwo palnych, ciał stałych oraz instalacji elektrycznych. Najlepiej o wadze netto 4-6 kg (mniejsza jest nieskuteczna, większa – za ciężka). Gaśnica pianowa - do gaszenia łatwo palnych płynów i ciał stałych. Nie można jej używać do gaszenia urządzeń pod napięciem, ponieważ zawiera wodę. Waga netto 10-12 kg.
Gaśnica śniegowa - do gaszenia wszelkiego rodzaju pożarów, także instalacji oraz urządzeń pod napięciem. Waga netto 2-5 kg.
Gaśnica halonowa - do gaszenia płynów i gazów łatwo palnych oraz instalacji elektrycznych, bardzo przydatna do gaszenia silników i innych urządzeń elektrycznych. Waga netto 0,5-2 kg.
Koc gaśniczy - do gaszenia niewielkich pożarów, na przykład przedmiotów, które można przykryć i odciąć tym samym dostęp tlenu. Obecnie są produkowane z gęstej tkaniny szklanej. Nie wymagają konserwacji.
Hydronetka (zbiornik na wodę z pompką pojemności 10-15 l) - do gaszenia gazów, cieczy i ciał łatwo palnych. Nie wolno nią gasić instalacji i urządzeń elektrycznych. Wymaga wymiany wody raz na miesiąc.
Piasek - dobry do tłumienia ognia na zewnątrz budynku.

Uwaga!  Sprzęt umieść tam, gdzie będzie do niego łatwy dostęp: w przedpokoju oraz w pomieszczeniach gospodarczych (w garażu, warsztacie).

Możesz zamontować także autonomiczną czujkę dymu, która reaguje na dym. Może być połączona z systemem alarmowym. Wysyła sygnał do centralki, która wszczyna alarm. Jeśli system jest zintegrowany z systemem monitoringu domu, to będzie także interweniowała agencja ochrony.

Akcja gaśnicza
Jest to zawsze czynność bardzo niebezpieczna. Wstępna faza pożaru trwa od 1-5 minut, w zależności od rodzaju materiału palnego, dostępu tlenu i wielkości źródła ognia. W 90% przypadków pożar w tej fazie może zgasić każdy, stosując podręczny sprzęt gaśniczy. Jeżeli pożar obejmie całe pomieszczenie, jeden człowiek bez przeszkolenia i specjalnego wyposażenia nie ma szans na jego ugaszenie.

Akcję gaśniczą i ratowniczą opóźnia:

- utrudniony dojazd do posesji i domu - zły stan drogi dojazdowej, za wąska brama wjazdowa;
- utrudniony dostęp do hydrantu pożarowego;
- bałagan na posesji i w domu;
- kraty w oknach - jeśli są potrzebne, to powinny być otwieralne. PIORUN
W naszej strefie klimatycznej dni burzowe występują najczęściej późną wiosną i wczesną jesienią. Można przyjąć, że w Polsce w ciągu roku jest średnio 20 dni burzowych. Częściej, bo około 30 razy w roku, burze zdarzają się jedynie w południowo-zachodnim rejonie kraju.
Ryzyko uderzenia pioruna zależy od tego, jak często w danym rejonie występują burze, jak silne są podczas tych burz wyładowania atmosferyczne i jaki jest rodzaj zabudowy (z większym prawdopodobieństwem piorun trafi w budynek stojący na otwartym terenie niż w zwartej zabudowie).

Autor: Jarosław Kąkol

Piorun kulisty
Pojawia się bez powodu, może się swobodnie poruszać lub tkwić nieruchomo, może także przeniknąć przez szybę, nie uszkadzając jej lub wypalając w niej otwór. Może dostać się do domu przez komin, a wypaść oknem i na odwrót, rozbić mur lub pęknąć i rozsypać się w deszcz iskier. Nie można się przed nim zabezpieczyć.

Piorun liniowy
Zazwyczaj wybiera najkrótszą drogę do znajdującego się na ziemi obiektu o najmniejszym potencjale elektrycznym. Dlatego uderza w najwyższy punkt w okolicy. Zdarza się jednak, że trafia w obiekty niewysokie, stojące w sąsiedztwie wysokich budynków, drzew czy masztów. Jako ochronę przed tym piorunem stosuje się urządzenia i instalacje odgromowe.

Jak się chronić przed porażeniem piorunem?
W czasie burzy najlepiej zostań w domu:
- zamknij okna i drzwi,
- trzymaj się z dala od kominków, pieców, umywalek i urządzeń elektrycznych,
- nie używaj telefonu bezprzewodowego - aparat to nadajnik, z którego przesyłany jest impuls elektryczny do odbiornika, czyli słuchawki - ten impuls może ściągać wyładowania.
Nie czekając, aż w twój dom uderzy piorun, zamontuj na nim instalację odgromową.

Kiedy piorunochron jest konieczny?
Gdy dom jest wyższy niż 15 m, a jego powierzchnia przekracza 500 m² lub gdy jest wykonany z materiałów łatwo palnych, niezależnie od jego wysokości. W przeciwnym razie zgodnie z przepisami instalacja odgromowa nie musi być zamontowana. Mimo to warto ją instalować, da bowiem poczucie bezpieczeństwa, ale także gwarancję zdrowia, a nawet życia własnego i współdomowników. Nie rezygnuj z piorunochronu z oszczędności, w obawie o estetykę elewacji albo szczelność pokrycia dachowego. Nowoczesne elementy instalacji pozwalają tak ją wykonać, by była nie tylko skutecznym, ale i estetycznym zabezpieczeniem.
O instalacji odgromowej pomyśl już na etapie projektu domu. W niektórych rozwiązaniach pewne elementy trzeba bowiem wykonać w trakcie budowy (na przykład uziom fundamentowy).

Skuteczność instalacji odgromowej zależy od sposobu jej wykonania. Dobrze zaprojektowana i wykonana zabezpieczy dom przed działaniem wyładowań atmosferycznych nawet w 98%. Projekt i wykonanie piorunochronu najlepiej zlecić specjaliście. Autor: Grzegorz Otwinowski

Ile to kosztuje?
Koszt instalacji odgromowej zależy przede wszystkim od jej rodzaju, materiałów, z jakich została wykonana (stal ocynkowana, miedź), oraz kształtu dachu. Na miedzianą instalację dla domu z dachem dwuspadowym, o powierzchni 200 m², pokrytym dachówką ceramiczną trzeba przeznaczyć od 3,5 do 5 tys. zł. Jeśli dach jest kryty blachą, będzie to kwota 3-4 tys. zł. Są to oczywiście kwoty szacunkowe.

Instalacja odgromowa, zwana powszechnie piorunochronem, to odpowiednio połączone elementy konstrukcyjne budynku (pokrycie dachowe, zbrojenie żelbetowych ścian lub słupów nośnych, stalowe słupy nośne, nieizolowane od ziemi fundamenty) lub elementy na nim zainstalowane (zwody dachowe, przewody odprowadzające, przewody uziemiające, uziomy). Jej zadaniem jest przejęcie prądu piorunowego i odprowadzenie go do ziemi, bez szkody dla chronionego budynku i przebywających w nim ludzi. WIATRY
Najsilniejsze wiatry wieją w Polsce od października do kwietnia. Uciążliwość wiatru jest odczuwalna, gdy jego prędkość przekroczy 17 m/s (62 km/h). Jeśli wiatr wieje z prędkością 20 m/s (75 km/h), skutki bywają katastrofalne.
Wiatry o największych prędkościach występują konsekwentnie w tych samych rejonach Polski.
W szczytowych partiach gór występują wiatry halne. Wieją głównie jesienią i zimą, najczęściej w Karkonoszach‚ 72-128 dni, najrzadziej w Bieszczadach‚ średnio 4-14 dni w roku. Ich prędkość wynosi nawet 60-80 m/s. W Polsce pojawiają się także trąby powietrzne, najczęściej wiosną i latem, w godzinach popołudniowych. Trąba jest silnym wirem powietrza o średnicy od kilku do kilkudziesięciu metrów. Przemieszcza się z prędkością 30-40 km/h, prędkość wiatru w wirze powietrza to 50-100 m/s. Towarzyszą jej najczęściej burza, deszcz i grad.

Źródło: Wiadomości Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Halina Lorenc "Wiatr jako element zagrożenia".

Zniszczenia
Zależą przede wszystkim od prędkości, z jaką wieje wiatr. Skutki wiatru halnego to głównie wiatrołomy (powyrywane i połamane drzewa) oraz lawiny śnieżne i kamienne. Dla trąby powietrznej charakterystyczny jest wąski pas zniszczeń, odpowiadający szerokości wiru. Powoduje je siła ssąca i bardzo niskie ciśnienie w środku wiru. Są to wyrwane drzwi i okna, pozrywane dachy, przeniesieni ludzie i ciężkie przedmioty (nawet samochody lub wagony)‚ - czasem na odległość dziesiątków metrów.

Czemu zagraża wiatr

Najbardziej narażone na działanie wiatru są domy stojące w terenie otwartym, nie osłonięte na przykład pasem wysokich drzew, a także słupy napowietrznej sieci elektrycznej. Z elementów budynku‚ - konstrukcja dachu i jego pokrycie. Dlatego między innymi projekt gotowy musi być zaadaptowany do warunków klimatycznych na danym terenie, także ze względu na obciążenia wiatrem.  

Jak zachować się podczas wichury

- Przygotowania rozpocznij od razu po opublikowaniu komunikatów ostrzegawczych w mediach.
- Wszelkie pojazdy, maszyny, narzędzia schowaj do pomieszczeń gospodarczych (warsztatu, garażu). Jeśli zostaną na dworze, mogą ulec uszkodzeniu lub stanowić zagrożenie dla otoczenia.
- Kiedy wiatr zacznie się wzmagać, zamknij wszystkie okna, drzwi i okiennice. Jeśli to konieczne (gdy spodziewany jest wiatr o bardzo dużej prędkości), okna zabij deskami lub płytami.
- Podczas wichury najlepiej zostań w domu.

Co zrobić, by nie ponieść szkód
- Konstrukcję dachu wykonaj zgodnie z projektem, solidnie i dokładnie, z drewna odpowiedniej klasy, bez wad.
- Nie oszczędzaj na liczbie elementów i jakości materiału, a przede wszystkim na solidnym wykonawcy.
- Dobrze przymocuj pokrycie do więźby, nie żałuj gwoździ lub wkrętów.
- Przybij deski lub taśmy wiatrowe usztywniające więźbę podłużnie lub zastąp je sztywnym poszyciem połaci (deskowaniem lub płytami drewnopochodnymi).
- Nie czekając aż przyjdzie wichura, usuń uschnięte konary i gałęzie drzew lub całe drzewa‚ - mogą one zagrażać domowi.
- Systematycznie sprawdzaj przymocowanie elementów pokrycia dachowego do więźby i w razie potrzeby popraw je.

Co ze zwalonymi drzewami

Uporządkowanie terenu w bezpośrednim sąsiedztwie dróg publicznych, usunięcie drzew i gałęzi należy do odpowiedniego zarządu dróg i gminy. Natomiast drzewa, które rosły na terenie prywatnym, usuwa jego właściciel.

Maksymalne prędkości wiatru z porywami, na wysokości 10 m nad powierzchnią gruntu w terenie otwartym, o prawdopodobieństwie wystąpienia raz na 10 lat. Źródło: Wiadomości IMiGW, Halina Lorenc: "Wiatr jako element zagrożenia".

Podział Polski na strefy obciążeń wiatrowych, stosowany przy projektowaniu dachów, wg PN-77/B02011.

OPADY
Na ogół nie przeszkadzają, ale jeśli są wyjątkowo obfite, mogą powodować zagrożenie lawiną błotną lub śnieżną, a nawet powodzią.
Deszcz
Skutki długotrwałych i obfitych opadów:
- przeciekanie dachu;
- podwyższenie poziomu wody gruntowej, a w konsekwencji zalanie lub zawilgocenie piwnic;
- nieprzyjmowanie wody opadowej przez grunt (wtedy wlewa się do piwnic);
- utrata stateczności skarpy i jej osunięcie (w terenie pagórkowatym lub górzystym);
- powódź.

Jak się  zabezpieczyć:
- dbaj o dobry stan techniczny pokrycia dachowego;
- zrób dobrą izolację przeciwwilgociową i przeciwwodną piwnic;
- zadbaj o skuteczne odprowadzenie wód deszczowych (do kanalizacji deszczowej lub gruntu albo zrób drenaż);
- stosuj zasuwy burzowe, jeżeli dom jest przyłączony do sieci kanalizacyjnej;
- budując na skarpie, poradź się geotechnika.

Śnieg
Skutki:
- przeciekanie pokrycia pod długo zalegającym, na przemian roztapiającym się i zamarzającym śniegiem;
- oberwanie rynien - jeśli zabrakło na dachu bariery śniegowej (belki, płotka);
- w skrajnych przypadkach zarwanie dachu.

Jak im zapobiec:
- jeśli budujesz w strefie obfitych opadów śniegu, zbuduj dach wysoki i spadzisty. Śnieg zsunie się i nie będzie nadmiernie obciążał więźby. To jeden z powodów, dla których każdy projekt typowy musi być zaadaptowany do warunków klimatycznych danego rejonu;
- zamontuj na połaciach dachu (nad okapem) zapory śniegowe. Zabezpieczą one rynny przed oberwaniem się.

Długo zalegająca czapa śnieżna stanowi duże obciążenie dla dachu. W skrajnych przypadkach może doprowadzić do przekroczenia nośności konstrukcji dachu i jego zawalenia. Autor: AGENCJA GAZETA		Po długotrwałych bądź ulewnych deszczach wzrasta ryzyko zalania działki lub domu przez wodę lub nieczystości wydostające się z kanalizacji ogólnospławnej. Wzrasta także zagrożenie powodziowe. Autor: STONE/FLASH PRESS MEDIA

Grad
Najczęściej pada podczas burzy. Bryłki lodu mogą mieć średnicę od 5 do 50 mm lub większą. Padają one oddzielnie bądź zlepione w większe bryły. Grad pada krótko - od kilku sekund do kilku minut. Ponieważ właściwie nie można przewidzieć, gdzie będzie padał, ani jaka będzie wielkość gradzin, najlepiej się od niego ubezpieczyć. W domu elementami wrażliwymi na grad są pokrycia dachowe - podatna jest zwłaszcza cienka blacha układana na łatach i szyby okien dachowych, werand i ogrodów zimowych. Standardowo są one zrobione ze szkła hartowanego, które tłukąc się, rozpada się na drobne kawałki. Na życzenie klienta można umieścić szyby laminowane folią - nawet jeśli pękną, dzięki folii nie wypadną z ramiaka. Zabezpieczenie mogą stanowić rolety.

Podział Polski na strefy obciążenia śniegiem wg PN-80/B-02010.

POWÓDŹ
Po ulewnych deszczach lub roztopach podnosi się poziom wody gruntowej, więcej też jest wody w rzekach i jeziorach - wzrasta zagrożenie powodzią. Trzeba o tym pamiętać już przy podejmowaniu decyzji o kupnie działki położonej blisko jeziora lub na terenie podmokłym.
Co świadczy o tym, że teren jest zalewowy?
- Rodzaj i stan wód - gdy działka znajduje się w pobliżu rzeki, stawu lub jeziora, to teren jest podmokły lub nawodniony. Wówczas istnieje ryzyko, że działka jest położona na terenie zalewowym.
- Roślinność dominująca na danym terenie - drzewa i krzewy liściaste (olcha, wierzba) oraz rośliny: skrzyp polny, sitowie i wełnianki świadczą o tym, że woda gruntowa jest blisko powierzchni terenu; drzewa iglaste (sosny) oraz rozchodnik, szczaw polny, macierzanka to sygnał, że woda gruntowa jest głęboko.

Zanim kupisz działkę, sprawdź lub pytaj sąsiadów:
- czy w okolicznych podpiwniczonych domach piwnice są suche, a jeśli zalewa je woda, to jak często i do jakiego poziomu, czy widać ślady zawilgoceń;
- czy po deszczach na danym terenie długo stoi woda - znaczy to, że grunt jest słabo przepuszczalny;
- jaki jest poziom wody w studni - dowiesz się, jaki jest poziom wody gruntowej. Możesz dodatkowo wykonać próbny wykop lub wiercenie;
- o zabezpieczenia przeciwpowodziowe (wały, zbiorniki retencyjne lub rowy melioracyjne) - jeśli są, a ich stan jest dobry, to nie musisz  obawiać się powodzi.

Jeśli budujesz dom na terenie zalewowym, zrezygnuj z piwnic i garażu z pochylnią zjazdową. Pomieszczenia gospodarcze możesz umieścić na parterze lub w dodatkowym budynku gospodarczym. Autor: AGENCJA GAZETA		Zanim kupisz działkę, sprawdź lub zapytaj przyszłych sąsiadów, jak często wylewa rzeka, jak bardzo podnosi się poziom wody w pobliskim jeziorze podczas opadów. Autor: AGENCJA GAZETA

Przed powodzią
Przygotowania rozpocznij najlepiej od razu po pojawieniu się komunikatów o zagrożeniu. Przede wszystkim zabezpiecz dokumenty - zdeponuj je w sejfie bankowym lub skrytce. Meble i najcenniejsze sprzęty wynieś na przykład na poddasze lub strych, ewentualnie przewieź do rodziny. Samochód też lepiej odprowadź do rodziny.
Przygotuj także:
- worki i piasek,
- długie buty gumowe, łódkę lub nadmuchiwany ponton,
- telefon komórkowy lub CB-Radio,
- radio na baterie,
- zapas butelkowanej wody do picia,
- zapas jedzenia w puszkach,
- zapas środków higieny, detergenty.
Poza tym stosuj się do zaleceń lokalnego komitetu przeciwpowodziowego, który kieruje przygotowaniami  oraz ewentualną ewakuacją.

Po powodzi
Natychmiast rozpocznij usuwanie szkód. Dom szybciej wyschnie i mniej będzie szkód wtórnych, wynikających głównie z rozwoju pleśni.
- Nie wchodź do domu, jeśli w okolicy włączono już prąd, instalacje wewnątrz musi sprawdzić uprawniony elektryk.
- Sprawdź, czy twój dom jest bezpieczny, czy fundamenty są stabilne - poproś o opinię doświadczonego inżyniera budowlanego.
- Usuń wszystkie przedmioty i materiały, których nie można uratować, zapakuj je w torby i zostaw w miejscu wyznaczonym przez lokalne władze.
- Usuń wodę z budynku i najbliższego otoczenia, ale nie zaczynaj wypompowywać wody z piwnic, jeśli poziom wód gruntowych jest wciąż znacznie wyższy niż przed powodzią (można to sprawdzić w pobliskich studniach), poza tym wodę usuwaj powoli. Szybko odpływająca woda może wypłukać grunt spod fundamentów i spowodować awarię budynku lub katastrofę budowlaną.
- Umyj lub spłucz wszystkie powierzchnie domu, a następnie je zdezynfekuj (chloraminą, podchlorynem sodowym, wapnem chlorowanym).
Nie używaj wody z przydomowej studni, podczas powodzi szambo miesza się z wodą.
- Osusz wszystkie powierzchnie domu i przedmioty tak szybko, jak się da, najlepiej przed zimą (pamiętaj o wentylacji, najlepsze jest intensywne wietrzenie). Wilgoć zmniejsza izolacyjność cieplną ścian i stropów, sprzyja też rozwojowi grzybów i pleśni.
- Dopiero gdy dom jest suchy i nie ma w nim pleśni, przystąp do remontu - układania posadzek, tynkowania, malowania ścian itp. GDZIE SZUKAĆ POMOCY
Najważniejsza jest walka z żywiołem i jego skutkami. Dlatego jeśli dzieje się coś złego, nie załamuj rąk - są instytucje, które ci pomogą.
Jeśli zostałeś poszkodowany, zwróć się o pomoc do:
- sołtysa albo urzędu gminy lub miasta. Niezależnie od tego możesz zwrócić się do urzędu wojewódzkiego i wojewódzkiego zespołu pomocy społecznej - tam zgłoś swoje szkody;
- wydziału budowlanego twojej gminy lub wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego - poproś o ocenę stanu technicznego domu.

Autor: AGENCJA GAZETA

CENA SPOKOJU
Ubezpieczenie nie gwarantuje, że nic z domem się nie stanie. Może jednak zapewnić poczucie bezpieczeństwa i przekonanie, że jeśli już coś złego nas spotka, to szybko dostaniemy pieniądze z odszkodowania na naprawę zniszczeń.
Na rynku jest coraz więcej firm ubezpieczeniowych. Jak wybrać najlepszą ofertę? Zacząć należy od uważnego przeczytania ogólnych warunków ubezpieczeń (OWU) proponowanych przez kilka firm, a w nich zwrócić uwagę przede wszystkim na zakres ochrony.

Co można ubezpieczyć?
Po pierwsze - sprawdź, czy przedmiotem ubezpieczenia jest cały budynek, czyli:
- elementy konstrukcji, elewacje i zamontowane na stałe elementy zabezpieczenia (kraty, rolety),
- pokrycie dachu wraz z obróbkami i orynnowaniem,
- ściany działowe, powłoki i wykończenia wewnętrzne sufitów, posadzek i ścian,
- wszystkie instalacje,
- drzwi i okna.
Po drugie - dowiedz się, czy ubezpieczenie obejmuje wyposażenie, czyli to, co znajduje się wewnątrz domu.
Po trzecie - zapytaj, czy polisa obejmuje też budynek gospodarczy lub garaż oraz rzeczy w nich przechowywane, a nawet ogrodzenie i obiekty małej architektury.

Od jakich zdarzeń?
Dowiedz się, czy wśród zagrożeń, od których ubezpieczony ma być budynek, są: pożar, eksplozja, uderzenie pioruna, upadek statku powietrznego lub jego części, huragan, grad, powódź, deszcz nawalny, osunięcie się ziemi, lawina, następstwa szkód wodno-kanalizacyjnych, zalanie. Im więcej zdarzeń objętych ochroną ubezpieczeniową, tym lepiej.

Uwaga! Dokładnie przeczytaj definicje zdarzeń objętych ubezpieczeniem, bo nie zawsze pokrywają się z potocznym rozumieniem tych zjawisk. Na przykład podana w OWU definicja uderzenia pioruna może wykluczać odszkodowanie, jeśli piorun trafi nie bezpośrednio w dom, ale w rosnące obok drzewo, które zawali się na budynek.

Za co ubezpieczyciel zapłaci?
Dowiedz się, czy twój zakład ubezpieczeń wypłaca tylko wartość poniesionej szkody, czy pokrywa jeszcze inne koszty, na przykład uprzątnięcia miejsca szkody, przeniesienia i składowania uratowanego mienia albo usunięcia powalonych drzew itp.
Uwaga! Sprawdź, czy wybrana przez ciebie firma ubezpieczeniowa oferuje dodatkowe usługi, na przykład assistance, czyli zapewnienie niezwłocznej pomocy w razie wystąpienia szkody (interwencja rzemieślnika, zabezpieczenie lub przewiezienie mienia itp).

Za co nie zapłaci?
- Za jakie mienie, przyczyny lub okoliczności zdarzeń zakład ubezpieczeń w ogóle nie bierze odpowiedzialności (są to tzw. wyłączenia)?
- Do jakiej wartości szkody zakład ubezpieczeń nie ponosi odpowiedzialności, bez względu na to, co zostało uszkodzone i w jaki sposób. Ta kwota to tzw. franszyza.

Jakie odszkodowanie
Sprawdź, czy suma ubezpieczenia (maksymalne odszkodowanie) ma odpowiadać wartości odtworzeniowej mienia (tyle kosztowałoby jego wybudowanie lub nabycie), czy też rzeczywistej (odtworzeniowej, pomniejszonej o stopień zużycia). Lepsza jest ta pierwsza, bo wystarczy na naprawę szkody.

Ile kosztuje spokój
Podstawowe roczne stawki za ubezpieczenie wynoszą:
- dla budynków mieszkalnych murowanych, krytych materiałami niepalnymi: od 0,08% do 0,12% sumy ubezpieczenia,
- dla pozostałych budynków mieszkalnych: od 0,12% do 0,18%,
- dla budynków gospodarczych i garaży murowanych, krytych materiałami niepalnymi: od 0,12% do 0,24%,
- dla pozostałych budynków gospodarczych i garaży: od 0,2% do 0,3%,
- dla różnego rodzaju budowli (ogrodzenia, altany): od 1,5% do 2%.
Do podanych składek stosuje się jeszcze zniżki (na przykład za bezszkodowość eksploatacji ubezpieczonego mienia) i zwyżki (gdy składka opłacana jest w ratach).