Jak się odwołać od decyzji urzędu skarbowego

Co zrobić, jeśli urząd skarbowy odmówi nam ulgi budowlanej i naliczy wyższy podatek? Trzeba się odwołać - być może rację przyzna nam wyższa instancja.

Każda sprawa rozpoznana i rozstrzygnięta przez organ I instancji może być w wyniku odwołania rozpoznana i rozstrzygnięta przez organ II instancji. Organ odwoławczy  może zaskarżoną decyzję podtrzymać, zmienić lub uchylić.

Kto i gdzie może się odwołać
Odwołanie może wnieść strona postępowania podatkowego, czyli każda osoba, która żąda czynności organu podatkowego, do której czynność organu podatkowego się odnosi lub czyjego interesu choćby pośrednio dotyczy. Może to więc być podatnik, płatnik, inkasent, ich następcy prawni, a także osoby trzecie wymienione w art. 110-117 Ordynacji podatkowej.
Od decyzji wydanej w I instancji przez urząd skarbowy można się odwołać do izby skarbowej, a jeśli decyzję w I instancji wydała izba skarbowa – odwołanie składa się do ministra finansów.
Odwołanie wnosi się do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem tego organu podatkowego, który wydał decyzję. Tryb ten umożliwia organowi, który wydał zaskarżoną decyzję, dokonanie jej weryfikacji we własnym zakresie, czyli wydanie nowej decyzji, która jednak nie może pogarszać sytuacji strony się odwołującej. Odwołanie może być wniesione na piśmie, telegraficznie, za pomocą dalekopisu, telefaksu, poczty elektronicznej lub ustnie do protokołu.
Za odwołanie wnosi się opłatę skarbową w wysokości 5 zł plus po 50 gr od każdego załącznika.

W jakim terminie

Odwołanie należy wnieść w ciągu 14 dni od dnia doręczenia decyzji stronie. Obliczając ten termin, nie uwzględnia się dnia, w którym doręczono decyzję. Jeśli na przykład decyzja urzędu skarbowego została doręczona podatnikowi 2 kwietnia 2001 r., to termin na wniesienie odwołania – jeśli podatnik nie zgadza się z rozstrzygnięciem urzędu – kończy się 16 kwietnia 2001 r. o godzinie 24.00.
Złożenie odwołania po tym terminie powoduje, że jest ono nieważne, a co za tym idzie – decyzja urzędu staje się prawomocna.

Składając odwołanie, trzeba pamiętać o kilku zasadach:
- jeśli składamy je w organie podatkowym, żądamy potwierdzenia tego faktu,
- jeśli wysyłamy pocztą, decydujące znaczenie ma data stempla pocztowego (a nie sporządzenia odwołania),
- jeśli wysyłamy je listem poleconym, zachowujemy dowód nadania z czytelnie wpisaną datą.

Przepisy Ordynacji podatkowej dopuszczają przywrócenie przekroczonego terminu, jeśli zainteresowany złoży odpowiedni wniosek, a w nim uprawdopodobni, iż mimo starań nie mógł złożyć odwołania w terminie z powodu niezależnej od niego przeszkody (na przykład choroby czy zdarzenia losowego). Wniosek o przywrócenie terminu można wnieść w ciągu siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu, a razem z tym wnioskiem trzeba złożyć odwołanie.
Organ wydający decyzję, od której się odwołujemy, ma miesiąc na przekazanie odwołania do organu II instancji, a ten z kolei ma dwa miesiące na rozpatrzenie sprawy.

Co w odwołaniu

Odwołanie od decyzji powinno zawierać:
- zarzuty przeciwko decyzji, czyli wskazanie jej uchybień, na przykład:
– naruszenia przepisów prawa materialnego przez ich niewłaściwe zastosowanie lub błędną wykładnię,
– sprzeczności ustaleń urzędu skarbowego z treścią zebranego w sprawie materiału,
– niewyjaśnienia wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia w sprawie;
- określenie istoty i zakresu żądania, czyli wskazanie, czego odwołujący się domaga:
– uchylenia decyzji w całości lub w części (ze wskazaniem której) i orzeczenia co do istoty sprawy,
– umorzenia postępowania w całości,
– uchylenia decyzji i przekazania do ponownego rozpatrzenia właściwemu organowi;
- wskazanie dowodów uzasadniających żądanie (organy podatkowe są obowiązane dopuścić jako dowód wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem: dokumenty, zeznania, opinie).
Jeśli odwołanie będzie mieć braki formalne (na przykład niepełne dane, brak podpisu), organ podatkowy wezwie wnoszącego do ich usunięcia w terminie 7 dni. Gdy warunek ten nie zostanie spełniony, odwołanie nie będzie rozpatrzone.
Odwołanie można wycofać przed wydaniem decyzji przez organ odwoławczy. Organ ten może jednak nie uwzględnić cofnięcia, jeżeli prowadziłoby to do utrzymania w mocy decyzji wydanej z naruszeniem przepisów lub wadliwej.

Jakie rozstrzygnięcie

Organ odwoławczy ponownie rozpoznaje sprawę, która była przedmiotem decyzji organu I instancji. Jest przy tym obowiązany rozpatrzyć wszystkie żądania strony i ustosunkować się do nich w uzasadnieniu swojej decyzji.
Organ odwoławczy w swojej decyzji może:
- utrzymać w mocy decyzję organu I instancji,
- uchylić decyzję organu I instancji w całości lub części, orzekając co do istoty sprawy bądź umarzając postępowanie w sprawie,
- uchylić decyzję organu I instancji w całości i sprawę przekazać do ponownego rozpatrzenia właściwemu organowi,
- umorzyć postępowanie odwoławcze.
Organ odwoławczy nie może zmienić decyzji na niekorzyść strony się odwołującej, chyba że decyzja organu I instancji rażąco narusza prawo lub interes społeczny. Także gdy organ odwoławczy stwierdzi, że zobowiązanie podatkowe lub podstawa opodatkowania zostały ustalone w kwocie niższej, niż to wynika z przepisów podatkowych, zwraca sprawę organowi I instancji w celu zamiany wydanej decyzji.

Wniesienie odwołania od decyzji urzędu skarbowego nie wstrzymuje jej wykonania. Oznacza to, że podatnik musi zapłacić podatek określony w zaskarżonej decyzji. Organ podatkowy może wstrzymać wykonanie decyzji na wniosek podatnika, ale pod warunkiem, że przemawia za tym szczególnie ważny interes (na przykład zapłata podatku narażałaby podatnika na niepowetowane straty).
W ciągu 30 dni od dnia doręczenia decyzji organu odwoławczego można jeszcze złożyć na nią skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Podstawa prawna: ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. nr 137, poz. 926 z późn. zm.)

Przykładowe odwołanie od decyzji urzędu skarbowego