- rysunek perspektywiczny domu,
- rzuty wszystkich kondygnacji (czasami z przykładową aranżacją wnętrz),
- krótki opis architektoniczny i konstrukcyjny oraz informacje dotyczące kubatury, powierzchni i wymiarów projektowanego domu.
Pomimo niewielkiej ilości informacji możliwe jest określenie stopnia trudności wykonania domu. Trzeba jednak dość wnikliwie oglądać projekty i nauczyć się odczytywać zawarte w nich informacje. A domu łatwego do wykonania, czyli takiego, przy którego budowie trudno popełnić błędy, powinny szukać nie tylko osoby zamierzające prowadzić budowę systemem gospodarczym, ale i ci, którzy zamierzają sami kontrolować poprawność prowadzonych robót. Przy określaniu, czy wybrany przez nas dom będzie prosty i szybki w budowie, pomóc mogą też znajomi, którzy właśnie zamieszkali w swoim nowym domu. Gdy wybierzemy kilka projektów, dobrze jest poprosić ich o opinię, bo mają na świeżo w pamięci wszystkie problemy związane z budową domu, a poza tym zwrócą nam uwagę na inne rzeczy niż osoby związane zawodowo z budownictwem.
Co widać na rysunku perspektywicznym
Przeglądając projekty, najpierw zwracamy uwagę na rysunek perspektywiczny domu. Na jego podstawie można ocenić atrakcyjność całej bryły budynku oraz jej poszczególnych elementów, na przykład dachu czy elewacji. Z rysunku perspektywicznego domu dużo można też się dowiedzieć o pracochłonności wykonania zaprojektowanej elewacji.
Kształt dachu
Prosty znaczy dwuspadowy. Oczywiste jest, że dach dwuspadowy jest o wiele łatwiejszy do wykonania niż wielopołaciowy. I nie chodzi tylko o to, że elementy konstrukcyjne dwuspadowego dachu są jednakowe i można je zrobić według raz ustalonego szablonu. Równie ważne jest to, że w takim prostym dachu nie ma elementów, przy wykonywaniu których najczęściej popełniane są błędy. W dachu dwuspadowym wyjątkowo prosty jest też system odwodnienia: składa się tylko z dwóch rynien i dwóch rur spustowych. Trzeba pamiętać, że każde załamanie rynny może być przyczyną problemów.
  |
| Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Co komplikuje. Newralgicznymi miejscami w dachu są naroża, kosze, lukarny, okna połaciowe, kominy usytuowane równolegle do kalenicy oraz miejsca zmiany kąta nachylenia połaci. Dotyczy to zwłaszcza dachów krytych dachówką, łupkiem, gontem czy blachą. Pokrycia z papy lub dachówki bitumicznej nie wymagają stosowania w tych miejscach obróbek blacharskich i dlatego nie sprawiają takich kłopotów.
 |
| Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Wielopołaciowy to kłopot. Dachy wielopołaciowe, naczółkowe czy mansardowe są trudne do wykonania. Mają dużo płaszczyzn, a każdą z nich trzeba w jakiś sposób wykończyć: obróbką blacharską, gąsiorem dachowym, deską okapową czy też rynną. Duża ilość i różnorodność elementów komplikuje prace, znacznie wydłuża czas ich trwania. Łatwo też o błędy przy ich wykonywaniu.
 |
| Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Jak ocenić dach. Jako kryterium oceny stopnia skomplikowania dachu warto przyjąć liczbę połaci dachowych. Jeśli będzie ich nie więcej niż 5, to taki dach jest łatwy do wykonania. Więcej niż 9 płaszczyzn dachowych świadczyć będzie o dużym stopniu skomplikowania dachu.
 |
| 12 połaci dachu świadczy o jego skomplikowanym kształcie. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Elewacje
Najłatwiej tradycyjnie. Niewątpliwie najprostsze do wykonania są elewacje z oblicówki drewnianej lub winylowej (sidingu), ponieważ może je ułożyć każdy majsterkowicz. Również tynkowanie ścian metodą tradycyjną jest zwykle prostą robotą, chyba że fasada wzbogacona jest o gzymsy, pilastry czy sztukaterie. Wtedy konieczne jest zatrudnienie wysokiej klasy fachowca. Pewnym utrudnieniem, z którym niedoświadczony tynkarz może sobie nie poradzić, jest łączenie na ścianach różnych materiałów elewacyjnych lub tynków o różnych kolorach i fakturach.
 |
| Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Złożone znaczy trudne. Elewacje z cegieł klinkierowych lub wapienno-piaskowych są najtrudniejsze do wykonania. Aby wyglądały efektownie, muszą być murowane bardzo starannie: lica cegieł muszą być w jednej płaszczyźnie, a spoiny muszą mieć jednakową grubość. Jeśli do tego zaprojektowane są dodatkowe elementy z cegieł: parapety, nadproża, ościeża, gzymsy, mające uatrakcyjnić elewacje grą światłocienia to do wykonania takiej fasady trzeba zatrudnić mistrza w swoim fachu.
 |
| Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Ozdoby na elewacji. Wzbogacanie elewacji o różne detale architektoniczne jest jak najbardziej wskazane, ale jeśli chce się wybrać dom prosty do wykonania, należy uwzględnić stopień ich skomplikowania. Montaż okiennic, drewnianych opasek wokół otworów czy obłożenie fragmentów ścian płytkami ceramicznymi lub deskami zaliczyć można do robót prostych. Natomiast wykonanie werandy, wykuszu czy ogrodu zimowego jest dość skomplikowane.
 |
| Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Co widać na rzutach
Gdy oglądana w perspektywie bryła domu zainteresuje nas, to w następnej kolejności oglądamy rzuty budynku. Po liczbie rysunków łatwo poznać, ile pięter ma dom i czy jest podpiwniczony. Oglądając je wnikliwie, można się również dowiedzieć, czy projekt spełnia nasze wymagania pod względem funkcjonalnym, a także czy w domu zaprojektowane są skomplikowane elementy konstrukcyjne, takie jak balkony, podciągi czy słupy.
Liczba kondygnacji
Najlepiej parterowy. Każdy zdaje sobie sprawę z tego, że najłatwiejszy do wykonania jest niepodpiwniczony dom parterowy. Nie ma w nim bowiem takich trudnych do wykonania elementów, jak stropy czy schody, nie trzeba też wykonywać głębokich wykopów. Dzięki temu budowa może przebiegać szybko. Taki dom, nawet o stosunkowo dużej powierzchni, można wybudować i wykończyć w ciągu kilku miesięcy.
Z piętrem trudniej. Domy piętrowe zwykle wymagają zastosowania szerszych fundamentów i mocniejszych ścian nośnych, ponieważ elementy te muszą przenieść dodatkowe obciążenia, na przykład od stropu między piętrami i ścian piętra. Domy z użytkowym poddaszem tylko pozornie są prostsze od piętrowych. Wiele kłopotów może bowiem przysporzyć budowa ścianki kolankowej lub szczytowej. Te elementy konstrukcyjne często są niewłaściwie projektowane i wykonywane. Również układanie materiałów izolacyjnych i wykończeniowych na pochyłej połaci dachowej wymaga wiedzy i umiejętności. Dodatkowym problemem jest oświetlenie poddasza. Najprościej jest je oświetlić przez okna w ścianach szczytowych, trochę trudniej przez okna połaciowe, natomiast budowa lukarn wymaga od wykonawców sporych umiejętności.
 |
| Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
 |
| Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Najgorzej z piwnicą. Piwnice są tą kondygnacją, z którą zawsze jest najwięcej kłopotów zarówno w czasie budowy, jak i w trakcie użytkowania. Problemy zaczynają się już od momentu wykonywania wykopów. W domu z piwnicą wykopy są głębokie i szerokie, trzeba zatem zabezpieczyć ich skarpy przed osuwaniem się, a dno przed naruszeniem przez wodę opadową lub gruntową. Ściany fundamentowe muszą być na tyle wytrzymałe, aby mogły sprostać naporowi gruntu oraz dobrze zaizolowane, aby w piwnicy nie pojawiła się woda. Jednak prawdziwym nieszczęściem może się okazać usytuowanie garażu w poziomie piwnicy. Nie dość, że pochyły wjazd zabiera cenną powierzchnię działki, a jego boczne ściany (mury oporowe) są trudne do wykonania, to jeszcze może być niebezpieczny dla bawiących się w pobliżu dzieci. Korzystanie z niego w zimie to mordęga, chyba że w podłożu zatopiony zostanie kabel grzewczy, a przed drzwiami garażowymi znajdzie się sprawny system odwodnieniowy. Ale i tak pomimo tych zabezpieczeń może się okazać, że w czasie ulewnego deszczu dom zostanie zalany wodą.
Im mniej, tym lepiej. Liczba kondygnacji jest bardzo prostą miarą odzwierciedlającą stopień trudności budowy domu. Im będzie ich mniej, tym budynek będzie łatwiejszy do wykonania.
Skomplikowane elementy konstrukcyjne
Słupy żelbetowe. Przy ich wykonywaniu kłopot zwykle sprawia ustawienie deskowania w pionie oraz solidne zabezpieczenie go przed przemieszczeniem w czasie układania i zagęszczania betonu. Trzeba też pamiętać o betonowaniu odcinkami i o niezrzucaniu mieszanki ze zbyt dużej wysokości.
Podciągi i nadproża. Kolejnymi trudnymi do realizacji elementami żelbetowymi są podciągi i nadproża. Szczególnie kłopotliwe są te znajdujące się nad wykuszami i narożnymi oknami, gdy nie są podparte słupkami międzyokiennymi.
Balkony i tarasy. Konstrukcjami, które mogą sprawiać dużo kłopotów w czasie użytkowania i których należałoby unikać, są żelbetowe balkony wspornikowe oraz tarasy nad pomieszczeniami ogrzewanymi. Elementy te są często stosowane przez architektów, ponieważ podnoszą walory estetyczne budynku, ale są bardzo trudne do wykonania. Zdarza się też, że są niewłaściwie zaprojektowane. Wszystko to powoduje, że tarasy i balkony często przeciekają albo są mostkami termicznymi, przez które ucieka ciepło z domu.
 |
| Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
 |
| Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
 |
| Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Unikaj utrudnień. Trudne do wykonania konstrukcje trzeba znaleźć na rzucie budynku, a następnie spróbować określić ich ilość i stopień skomplikowania. Jeśli znajdzie się kilka jednakowych słupów na ganku lub zadaszonym tarasie, to można się spodziewać tylko niewielkich trudności. Jednak gdy w projekcie równocześnie będą wykusze, podciągi, wewnętrzne filary nośne, to problemy z budową domu będą zdecydowanie większe.
Co znajdziemy w opisie
Z reguły na samym końcu czytamy informacje zawarte w opisie konstrukcyjnym. A można się z niego dowiedzieć, jaka jest technologia budowy domu, w jaki sposób i z jakich materiałów zbudowane są ściany oraz stropy, wreszcie - jaki rodzaj konstrukcji ma mieć dach. Informacje te są bardzo istotne dla określenia przewidywanego czasu budowy domu i trudności związanych z realizacją projektu.
Ściany zewnętrzne
Jedna warstwa to jest to. Najłatwiejsze w realizacji są ściany jednowarstwowe. Zwykle muruje się je z bloczków z ciepłej ceramiki, keramzytobetonu, betonu komórkowego oraz z pustaków wypełnionych materiałem izolacyjnym. Poszczególne pustaki i bloczki można układać na zaprawę ciepłochronną lub murować na cienką spoinę, czyli kleić. Do wykonania nadproży czy wieńców stropowych można używać odpowiednich kształtek oferowanych przez producentów tych materiałów ściennych, co znacznie upraszcza i przyspiesza pracę. Zaletami tych ścian są: dobra izolacyjność cieplna, duża szybkość wznoszenia oraz możliwość tynkowania tradycyjną zaprawą cementowo-wapienną, czyli stosowania technologii taniej i powszechnie znanej.
 |
| Ściana jednowarstwowa. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Dwie warstwy też proste. Ściany dwuwarstwowe mają warstwę nośną, którą najczęściej wykonuje się z pustaków ceramicznych lub betonu komórkowego grubości 19-25 cm, oraz zewnętrzną warstwę izolacyjną z wełny mineralnej lub styropianu grubości 10-14 cm. Przy wykonywaniu takiej ściany najwięcej problemów sprawia zwykle prawidłowe ułożenie tynku cienkowarstwowego zabezpieczającego izolację termiczną. Technologia ta wymaga bowiem stosowania wszystkich materiałów od jednego producenta oraz doświadczenia wykonawcy. Spełnienie tych warunków z reguły gwarantuje odpowiednią jakość i wygląd elewacji. Największe zalety ścian dwuwarstwowych to bardzo dobra izolacyjność cieplna oraz wyeliminowanie wszelkich mostków termicznych.
 |
| Ściana dwuwarstwowa. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Trzy warstwy najbardziej skomplikowane. Ściany trójwarstwowe, podobnie jak dwuwarstwowe, mają warstwę nośną, zwykle wykonywaną z pustaków ceramicznych lub betonu komórkowego, oraz izolację od zewnątrz, z tym że zamiast tynku cienkowarstwowego daje się w nich 9-12-centymetrową ściankę osłonową. Do tego celu najczęściej używa się cegieł elewacyjnych, klinkierowych lub wapienno-piaskowych. Murowanie dwóch odrębnych ścian w jednym elemencie konstrukcyjnym wymaga więcej doświadczenia - zwłaszcza podczas łączenia ścian, właściwego układania izolacji i wykonywania wentylowanej pustki powietrznej czy też nadproży w ścianie elewacyjnej. Ściany trójwarstwowe charakteryzują się najlepszymi parametrami technicznymi i bardzo atrakcyjnym wyglądem, ale są jednocześnie najtrudniejsze do wykonania.
 |
| Ściana trójwarstwowa z wełną mineralną. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Jak ocenić ściany. Jako kryterium oceny stopnia trudności wykonania ścian (bez względu na ich rodzaj) można przyjąć ilość narożników w budynku. Jeśli będzie ich nie więcej niż 6, to rzut domu można zaliczyć do nieskomplikowanych i murowanie ścian zewnętrznych będzie łatwe. Gdy będzie ich powyżej 12, świadczyć to będzie o dużym stopniu skomplikowania domu i o konieczności zatrudnienia prawdziwego mistrza murarskiego.
Stropy
Najłatwiej bez stropu. Problemów z wykonywaniem stropu unika się wtedy, gdy go nie ma. Tak będzie na przykład w domach parterowych, w których konstrukcja dachu została zaprojektowana z kratownic drewnianych. Jednak jeśli okaże się, że strop jest niezbędny, to jednym z najłatwiejszych do wykonania będzie strop drewniany. Do jego wykonania potrzebne są tylko bale i deski (lub płyty drewnopochodne) oraz tak proste narzędzia, jak piła i młotek.
Jeśli już, to gęstożebrowy... W domach jednorodzinnych najczęściej spotykane są częściowo prefabrykowane stropy gęstożebrowe. Ich podstawowymi elementami są belki i pustaki (z różnych materiałów), którymi wypełnia się przestrzeń pomiędzy belkami. Montaż takiego stropu polega na ustawieniu elementów na przygotowanym wcześniej deskowaniu i ułożeniu cienkiej warstwy betonu. Podstawowymi zaletami stropów gęstożebrowych jest niepalność, duża wytrzymałość i sztywność, dość dobre tłumienie dźwięków oraz to, że można je montować bez użycia ciężkiego sprzętu.
 |
| Autor: Mariusz Bykowski |
...albo prefabrykowany. Podobne właściwości mają stropy z gotowych prefabrykowanych płyt żelbetowych. Ich montaż jest prosty, ale wymaga użycia ciężkiego sprzętu (dźwigu, dużych samochodów ciężarowych) i odpowiednio dużej, wolnej przestrzeni na działce.
 |
| Autor: Jolanta Pietrucha |
Najtrudniejszy - wykonywany w całości na budowie. Monolityczne stropy żelbetowe, potocznie nazywane wylewanymi, należą do najbardziej skomplikowanych. Trzeba bowiem najpierw wykonać pełne deskowanie, w którym ustawia się przygotowane wcześniej zgodnie z projektem konstrukcyjnym pręty zbrojeniowe, a następnie ułożyć warstwę betonu grubości 8-14 cm.
Podstawową zaletą stropów monolitycznych jest możliwość nadawania im dowolnych kształtów.
 |
| Autor: Mariusz Bykowski |
Jak ocenić strop. Określenie stopnia trudności wykonania stropu tylko na podstawie rzutów kondygnacji prezentowanych w katalogu jest zadaniem trudnym dla konstruktora, a praktycznie niemożliwym dla osoby bez odpowiedniej wiedzy. Jednak im prostszy jest rzut budynku (mała ilość naroży), tym większe prawdopodobieństwo, że strop nie będzie zbyt skomplikowany.
Konstrukcja dachu
Najłatwiej z wiązarów. Kratownice drewniane są najłatwiejszym do wykonania rodzajem konstrukcji nośnej dachu. Można je kupić gotowe lub zrobić na budowie. Do ich wykonania nie są potrzebne umiejętności cieśli, ponieważ wszystkie elementy łączy się na styk i z obu stron przybija płytki. Kratownice są jednocześnie konstrukcją nośną dla pokrycia dachu i stropem nad ostatnią kondygnacją. Ich użycie jest szczególnie wskazane w domach z dachami dwuspadowymi.
 |
| Autor: Tomasz Traczyk |
Z jętkami też prosto. W domach jednorodzinnych najczęściej projektowane są więźby krokwiowe lub krokwiowo-jętkowe. Stosunkowo łatwo je wykonać, choć stosowanie połączeń ciesielskich wymaga odpowiednich umiejętności. Ich podstawową zaletą jest to, że w domu z taką więźbą może być poddasze użytkowe lub strych, który można ewentualnie w łatwy i tani sposób zaadaptować na cele mieszkalne. Konstrukcje te najlepiej sprawdzają się w prostych dachach dwuspadowych, a zastosowanie ich w domach z dachami wielopołaciowymi nie jest tak skomplikowane, jak w przypadku kratownic.
 |
| Autor: Tomasz Traczyk |
Trudno ze słupami. Najbardziej skomplikowanymi konstrukcjami dachowymi używanymi w domach jednorodzinnych są więźby płatwiowo-kleszczowe. Konieczność odpowiedniego połączenia wielu elementów konstrukcyjnych, takich jak krokwie, słupy, płatwie, miecze, kleszcze czy belki podwalinowe, wymaga zatrudnienia naprawdę dobrego cieśli. Konstrukcje te, chociaż trudne do wykonania, bardzo dobrze sprawdzają się w przypadku dachów wielopołaciowych.
 |
| Autor: Magdalena Kosińska |
Jak ocenić konstrukcję dachu. Przy ocenie stopnia trudności wykonania konstrukcji dachu przede wszystkim należy uwzględnić rodzaj więźby i kształt dachu. Im prostszy będzie miał kształt (mała ilość połaci), tym konstrukcja będzie łatwiejsza do wykonania.
Dziecinnie prosty dom
Skrajnym przykładem niezwykle prostego budynku jest... stodoła. Oczywiście niewiele osób chciałoby mieszkać w domu przypominającym budynek gospodarczy, jednak jako dom składający się z czterech ścian i dwu-spadowego dachu jest synonimem prostoty, do której należałoby dążyć, jeśli chce się wybudować go szybko i bez problemów. Każdy budynek funkcjonuje bowiem podobnie jak mechanizm maszyny: im mniej w nim elementów, tym bardziej jest niezawodny. Prosty dom wcale nie musi być brzydki - urokliwym przykładem są chałupy kurpiowskie czy kaszubskie.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz