Domy dla niecierpliwych

Domy można budować różnie: w ciągu jednego sezonu, dwóch, a nawet... latami. Dla niecierpliwych i zajętych na tyle, że wizyty na budowie i kontrola poszczególnych prac byłyby zbyt uciążliwe, dobrym wyjściem będzie zlecenie postawienia domu od A do Z firmie specjalizującej się w budowie domów prefabrykowanych.

Mimo niewątpliwych zalet budowanie z prefabrykatów drewnianych nie upowszechniło się u nas tak, jak w innych krajach. Wynika to z niewiary, że dom „z patyków” będzie wytrzymały i bezpieczny. Nowym pomysłem jest technologia, nazywana przez producentów współczesnym murem pruskim, polegająca na przygotowywaniu prefabrykatów z elementów o większych przekrojach niż zwykło się stosować w technologiach szkieletu drewnianego. Dzięki temu cała konstrukcja jest mocniejsza i masywniejsza.
Osiedle domów budowanych w tej technologii znaleźliśmy w Sandomierzu. Czy ten sposób budowania, tak już popularny w Niemczech, upowszechni się także u nas?

Autor: Elżbieta Hara

Na czym to polega?
Technologia drewnianego domu prefabrykowanego umożliwia szybkie zamieszkanie na swoim. Ściany zewnętrzne, działowe i stropy wykonywane są bowiem w fabryce z dokładnością co do milimetra.

Prefabrykaty ścian zewnętrznych, działowych i stropów. Ich konstrukcję stanowią ramy z belek drewnianych, obustronnie obite płytami wiórowymi lub OSB, wypełnione wełną mineralną. Dzięki temu poszczególne elementy są wytrzymałe i odporne na uszkodzenia mechaniczne. Do każdego elementu ściennego zamocowana jest od środka paroizolacja, a do elementu stropowego od spodu. Dodatkowo prefabrykaty ścian wewnętrznych oraz ścian zewnętrznych od strony wnętrza domu są jeszcze wykończone płytami gipsowo-kartonowymi.

Budowa prefabrykatów ścian zewnętrznych. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki

Budowa prefabrykatów ścian wewnętrznych. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki

Budowa prefabrykatów stropowych. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki

Prefabrykaty dachowe. Konstrukcja dachu w zależności od stopnia skomplikowania połaci może być wykonana metodą tradycyjną bezpośrednio na budowie lub z prefabrykatów – w prostych
dachach dwuspadowych.
Na fabrycznie przygotowane elementy dachowe składają się krokwie oraz folia wstępnego krycia, kontrłaty i łaty. Elementy mogą być już w fabryce wypełnione warstwą wełny mineralnej. Wtedy zamocowana jest również paroizolacja i ruszt drewniany do montażu płyt gipsowo-kartonowych.

Budowa prefabrykatów dachowych. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki

Co trzeba zrobić, zanim „przyjedzie” dom?

Roboty przygotowawcze
Plac budowy musi być wyposażony w przyłącze elektryczne oraz ujęcie wody. Utwardzona droga dojazdowa jest niezbędna dla dużych samochodów ciężarowych. Trzeba też przygotować równą i utwardzoną powierzchnię o wymiarach 6 x 9 m, potrzebną do ustawienia dźwigu o tonażu 24 ton. W zasięgu jego pracy nie mogą znajdować się napowietrzne linie elektryczne czy wysokie drzewa.

Fundament i podłoga na gruncie lub strop piwnicy

Domy budowane z drewnianych prefabrykatów można posadowić na tradycyjnych fundamentach żelbetowych – ławach i stopach – lub na monolitycznej płycie grubości 20 cm, dwuwarstwowo zbrojonej siatką zbrojeniową. Zależy to od konkretnego projektu, warunków gruntowo-wodnych, głębokości przemarzania gruntu i przyjętego sposobu ogrzewania domu. Ważne, aby przed montażem prefabrykatów były gotowe nie tylko ławy, ale i ściany fundamentowe, podłoga na gruncie lub strop nad ewentualną piwnicą.

Budowa domu

Ściany zewnętrzne i wewnętrzne
Na warstwie izolacji przeciwwilgociowej z papy lub folii kolejno ustawia się elementy ścienne, zgodnie z wcześniej przygotowanym projektem technologicznym. Pod spód każdego z nich wkłada się drewniane kliny, dzięki którym poziomowanie ścian jest bardzo uproszczone. Poszczególne prefabrykaty łączy się między sobą w czterech miejscach. Szybkie scalenie elementów umożliwiają ich wyprofilowane krawędzie oraz złącza śrubowe, równomiernie rozmieszczone na wysokości każdego prefabrykatu. Od góry prefabrykaty łączy się belkami oczepowymi o przekroju 60 x 140-160 mm, które są umieszczone w konstrukcji każdego prefabrykatu tak, że zachodzą na sąsiedni. Po ustawieniu wszystkich ścian przystępuje się do połączenia ich z fundamentem. Używa się do tego śrub i kotew stalowych (profilowanych kątowników), rozmieszczonych w narożach każdego pomieszczenia i wzdłuż ścian zgodnie z rozstawem słupów konstrukcyjnych, czyli co około 60 lub 120 cm.

Na budowie w Sandomierzu ściany fundamentowe wykonano jako monolityczne... Autor: Elżbieta Hara		...betonowane w deskowaniu. Autor: Elżbieta Hara		Drewniane prefabrykaty dostarczono na budowę TIR-em i ustawiono za pomocą dźwigu. Autor: Elżbieta Hara

Po ustawieniu prefabrykatów ściennych na fundamencie łączono je ze sobą śrubami... Autor: Elżbieta Hara		... i wystającymi z konstrukcji prefabrykatów belkami oczepowymi, zachodzącymi na sąsiedni element. Autor: Elżbieta Hara		Płyty stropowe układano na ścianach za pomocą dźwigu... Autor: Elżbieta Hara

...i przykręcano do elementów ściennych, dzięki temu konstrukcja domu jest sztywna. Autor: Elżbieta Hara		W miejscu, gdzie przewidziany był balkon, belki stropowe wystawały poza obrys budynku – w ten sposób powstała konstrukcja balkonu. Autor: Elżbieta Hara		Przed montażem dachu postawiono wewnętrzne ściany poddasza, a ich elementy połączono na śruby. Autor: Elżbieta Hara

Najbardziej obciążone elementy więźby wykonano z drewna klejonego – jest ono wytrzymałe i nie paczy się. Autor: Elżbieta Hara		Do montażu więźby zamiast tradycjnych połączeń ciesielskich stosowano specjalne złącza stalowe... Autor: Elżbieta Hara		...co znacznie przyspieszało prace. Autor: Elżbieta Hara

Strop
Gotowe elementy stropowe układa się na ścianach, przestrzegając kolejności określonej przez technologa. Dzięki odpowiednio uformowanym zamkom i dokładnemu wykonaniu montaż nie sprawia trudności. Po ułożeniu wszystkich płyt sprawdza się ich poziom, a następnie przykręca do elementów ściennych, co usztywnia konstrukcję domu.

Dach
Zanim przystąpi się do układania konstrukcji dachu, na poddaszu należy zmontować ściany szczytowe oraz wewnętrzne ściany nośne. W więźbie tradycyjnej często zamiast typowych połączeń ciesielskich używane są śruby lub profilowane złącza stalowe, co bardzo ułatwia i przyspiesza pracę. Gdy dach jest wykonywany z prefabrykatów, najpierw mocuje się murłaty, belki kalenicowe i ewentualne słupy; wszystkie te elementy mają przekrój 14 x 14 cm. Do nich mocuje się płyty połaciowe. Ich montaż odbywa się po przywiezieniu z wytwórni, bezpośrednio z samochodu (tak zwany montaż z kół).
Następnie na połaciach układa się pokrycie dachowe z materiału wybranego przez inwestora. Potem już tylko montuje się obróbki blacharskie oraz elementy orynnowania. W ten sposób dom jest skutecznie zabezpieczony przed opadami deszczu i przygotowany do prowadzenia dalszych robót.

Od wewnątrz dach wykończono płytami gipsowo-kartonowymi przybijanymi do rusztu drewnianego. Autor: Elżbieta Hara		Na dachu ułożono dachówkę cementową w kolorze czerwonym. Autor: Elżbieta Hara		Po ułożeniu dachówki zamontowano obróbki blacharskie oraz orynnowanie. Autor: Elżbieta Hara

Ściany zewnętrzne ocieplono wełną mineralną grubości 5 cm, co zapobiegnie powstawaniu mostków termicznych na drewnianych elementach prefabrykatów. Autor: Elżbieta Hara		Następnie ułożono siatkę zbrojącą. Dom otynkowano tynkiem mineralnym. Autor: Elżbieta Hara

Wykończenie

W zależności od wybranej wersji dom może być różnie wykończony. Wiele zależy też od inwestora, ponieważ sam może wybrać materiały czy na przykład kolorystykę elewacji dopasowaną do koloru dachówki, okien i drzwi.
Wybór materiałów do wykończenia podłóg i ścian w domu firmy także pozostawiają inwestorowi.

Co przemawia za takim budowaniem?

Krótki czas budowy. Wynika ze specyfiki technologii. Po zatwierdzeniu przez klienta projektu wykonywane są w fabryce całe ściany zewnętrzne, wewnętrzne, połacie stropowe i dachowe. Z takich elementów dom do stanu surowego otwartego wznoszony jest w ciągu jednego dnia. Dom pod klucz – ostatecznie wykończony od zewnątrz i wewnątrz, przygotowany do wniesienia mebli – oddawany jest maksymalnie w trzy miesiące od dnia wejścia ekipy na budowę, na której są już przygotowane fundamenty i ewentualnie piwnica (stan zerowy).

Długi okres gwarancji. Wysoka jakość wytwarzanych elementów dzięki stałej kontroli w fabryce oraz montaż przeprowadzany przez wyspecjalizowane ekipy pozwalają na udzielenie przez firmy 30-letniej gwarancji. Dotyczy ona konstrukcji powyżej stanu zerowego.

Dobre parametry techniczne. Dzięki zastosowaniu odpowiedniej grubości warstw wełny mineralnej i styropianu przegrody zewnętrzne i wewnętrzne są ciepłe, dobrze tłumią dźwięki oraz mają wysoką klasę odporności ogniowej. Współczynnik przenikania ciepła dla warstwowych ścian zewnętrznych powinien wynosić nie więcej niż 0,3 W/(m^2.K), a dla ścian domu budowanego w technologii drewnianego prefabrykatu jest on równy 0,17. Wskaźnik izolacyjności akustycznej ścian z prefabrykatów drewnianych jest równy 52 dB (wyższy niż wymagany – 45 dB). Wytrzymałość ogniowa przegrody wynosi od 30 do 60 minut.

Domy nie tylko z katalogu. Najwygodniej jest wybrać jeden z wielu projektów znajdujących się w firmowych katalogach, ale nie ma problemów z dostosowaniem do technologii innych projektów. Możliwe jest też wzbogacenie domów katalogowych o balkony, wykusze, lukarny, okna połaciowe czy dodatkowe zadaszenia.

Etapy wykończenia domu

Domy z drewnianych prefabrykatów można zamówić w kilku wariantach wykończenia: od stanu surowego zamkniętego po dom gotowy do zamieszkania.

Wersja minimum. Obejmuje tylko wykonanie ścian zewnętrznych i wewnętrznych, konstrukcji stropów oraz więźby dachowej.

Wersja podstawowa. To budynek ocieplony i ostatecznie wykończony z zewnątrz, z zamontowaną stolarką okienną i parapetami zewnętrznymi oraz z warstwami podłogi i ścianami wewnętrznymi obłożonymi płytami gipsowo-kartonowymi.

Wersja z instalacjami. Wzbogacona jest o instalację centralnego ogrzewania, która może być wykonana jako wodna lub elektryczna z grzejnikami konwektorowymi. Coraz częściej inwestorzy wybierają ogrzewanie powietrzne i pełną klimatyzację. Ułożone zostaną też instalacje zimnej i ciepłej wody oraz kanalizacyjna i elektryczna.

Wersja pod klucz. To dom gotowy do zamieszkania. Płyty gipsowo-kartonowe ścian i sufitów na łączeniach są wyszpachlowane i wyszlifowane, a następnie pokryte tapetą i pomalowane na biało farbą akrylową. Ściany w łazienkach, toaletach i we wskazanych pomieszczeniach wyłożone są glazurą do żądanej wysokości. Podłogi w pomieszczeniach „mokrych” pokryte są terakotą, a w pozostałych mozaiką drewnianą, parkietem, wykładziną dywanową lub innymi materiałami zgodnie z życzeniem inwestora. Zamontowane są drewniane schody oraz drzwi wewnętrzne w dowolnym kolorze z ościeżnicami, uszczelkami i metalowymi klamkami. Dostawa i montaż wyposażenia kuchni, łazienek i toalet odbywa się według szczegółowych ustaleń z inwestorem.

W wersji podstawowej dom zostanie ocieplony i otynkowany. Autor: Elżbieta Hara		Przy układaniu instalacji trzeba pamiętać, że nie można wycinać progów znajdujących się w otworach drzwiowych. Są one bowiem częścią konstrukcji prefabrykatu. Poza tym po ułożeniu wszystkich warstw wykończeniowych podłogi nie będą przeszkadzać. Autor: Elżbieta Hara		Jeśli zamówimy wersję pod klucz, w pokojach będą ułożone wykładziny lub posadzki drewniane. Ściany, zgodnie z życzeniem, zostaną pomalowane lub wytapetowane. Autor: Elżbieta Hara